پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,229 |
| تعداد مقالات | 67,748 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,091,316 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,838,760 |
ارزیابی واکنش‌های پایداری سیستم‌های روستایی به مخاطرات خشکسالی با رویکرد تشدید فرایندهای بادی (روستاهای منطقۀ کاشان وآران و بیدگل) | ||
| مدیریت مخاطرات محیطی | ||
| مقاله 7، دوره 5، شماره 1، فروردین 1397، صفحه 85-109 اصل مقاله (1.67 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhsci.2018.249175.316 | ||
| نویسندگان | ||
| بهرام ایمانی* 1؛ سعید رحیمی هرآبادی2؛ ندا مجیدی راد3 | ||
| 1استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
| 2دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی و مدیریت محیط، دانشگاه خوارزمی | ||
| 3دانشجوی دکتری تغییرات آب‌و‌هوایی، دانشگاه خوارزمی | ||
| چکیده | ||
| یکی از راهبردهای پایدارسازی محیط، ارزیابی محیط‌های انسانی آسیب‌پذیر در برابر انواع مخاطرات محیطی است. در این تحقیق به‌منظور بررسی حد تأثیر خشکسالی‌های اقلیمی بر تشدید جابه‌جایی تپه‌های ماسه‌ای در بند ریگ کاشان ابتدا با استفاده از شاخص‌های خشکسالی (SPI ،PNPI، RIA و Z score) به پایش خشکسالی منطقه در یک دورۀ 30 ساله پرداخته شد و در مرحلۀ بعد با بررسی میزان ارتباط آن با فراوانی توفان‌های ماسه از طریق تحلیل‌های آماری مشخص شد که همبستگی مثبتی بین وقوع خشکسالی‌های اقلیمی و مخاطرات ماسه‌های روان دیده می‌شود. در انتها به‌منظور ارزیابی پایداری سیستم‌های روستایی، واکنش‌های این مناطق در سطوح تعادل، آستانه‌های بحران، مخاطرات و بلایا در برابر توفان‌های ماسه‌ای حاصل از خشکسالی بررسی شد. نتایج مطالعه به کمک نقشۀ خطرپذیری هجوم توفان‌های ماسه‌ای، بیانگر سطوح مخاطرات در سیستم‌های روستایی منطقۀ تحقیق است (روستاهای آران و بیدگل در سطح مخاطرات و کاشان و ابوزیدآباد در سطح تعادل و آستانۀ بحران)؛ بنابراین می‌توان گفت این نتایج بهره‌گیری از دانش بومی به‌منظور رفتارشناسی تپه‌های ماسه‌ای و خشکسالی‌های شدید در برخی سال‌ها را آشکار کرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بند ریگ کاشان؛ پایداری روستاها؛ تپه‌های ماسه‌ای؛ خشکسالی اقلیمی؛ مخاطرات ماسه‌های روان؛ واکنش‌های سیستم‌های روستایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Assessment of Rural Systems Sustainability Response to Drought Hazard With Wind Processes Intensification Approach (Villages in Kashan, Iran, and Bidgol District) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Bahram Imani1؛ Saeed Rahimi Harabadi2؛ Neda Majidi Rad3 | ||
| 1Assistant Professor of Geography and Rural Planning, University of Mohaghegh Ardabili | ||
| 2Ph. D. Student of Geomorphology and Environmental Management, Kharazmi University | ||
| 3Ph.D. Student of Climate Change, Kharazmi University | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction The occurrence of intermittent droughts is one of the most prominent features of the climate in Kashan, Aran and Bidgol, Noshabad, and its surrounding areas, which is of particular importance due to the proximity of these areas to sandy hills (Bandarig). In this study, we investigate the relationship between the occurrence of drought and the sand dangers of sandy sandstones in the region, in order to investigate the response of the rural settlements system to drought and sandstorm. Therefore, the sand dunes of the Rig dome, which dominate the urban and rural areas of the study area affected by the drought, are more intense in the stability or instability of the rural settlements system. It is necessary to study the risks of wind erosion, and the relation with that drought phenomenon in the elaboration of this study. Therefore, understanding the relationship between drought, and the dangers of displacement of sand dunes has been done using statistical analyzes and drought indicators. In the next step, the responses of rural systems in different dimensions were studied. Methodology In the methodology process of this study, at first 30-years weather statistics, including climatic elements that are effective in drought occurrence, and calculation of its indicators were obtained from synoptic station in Kashan. Then, using Excel software, the data were sorted, and the drought indices such as precipitation anomaly index, normal rainfall percentage, standardized precipitation index, and Z-Score index were determined to calculate the drought and its type. Then for the changes in the morphology of the sand dunes, the statistics of the fastest winds of the station were collected, arranged, and its annual average was calculated. In the area of zoning of the gravity hazards, the general method based on the spatial analysis method using GIS and its conformance with the evidence of field documentation based on the information value method was prepared by providing the layers needed for the motion of the sand. Emphasizing the value of information was used to delimit the hazard limits. The value model of information in its implementation model is mainly based on a set of data and digital information from land units, wind patterns, geology, land use, slope, direction of gradient, and the choice of factors and factors that influence the instability of the proposal and analysis. Based on this evaluation model, the weight and share of each of the classes and units of the effective parameter in the formation of the morphology of the citadel is as follows: In the final stage, using drought data and marsh movement hazards, completed questionnaires based on the analysis of the stability of rural settlements, and the responses of rural systems. Finally, along with library studies, the sustainability response of rural systems to drought hazards was studied by the intensification of the motion of the sand. Discussion According to the risk maps of the mist storms in the study area, villages around Abu Zaidabad, Noushabad, and surrounding villages such as Hussein Abad, Yazdan, Amin Abad, Mohammad Abad, Fakhra, and others are among the rural settlements currently affected by storm infestations. There are no grains and can be prevented by retrofitting future damage. In managing the thresholds of crisis, strengthening the capacity of adaptation of rural settlements in the region in response to drought hazards, and the movement of sandy sand can be effective in preventing the entry of wind process hazards and mastery of sand floods. Villages around the city of Aran and Bidgol, especially the Desert and Kavirat countryside, with a population of 4001 people and 1056 households, are among the areas that are on the verge of storm floods, which some of these areas are located in a very dangerous area. For this purpose, it is necessary to better understand the behavior of sand storms with the capacities of rural settlements, and promote the attitude of rehabilitation and protection of human structures. Otherwise, the dominance of the hazards of the sand may cause compulsory migration and damage to the region. In the study area, the villages of Aran and Bidgol County have been placed especially in high risk areas. According to the results of the risk zoning map, and field studies of the area, the possible advance of the storm flood could be detected in the near future. Because of the storm of sandstorms, the lives of rural residents will be disturbed. Therefore, with regard to environmental risk management strategies, it is necessary to use the knowledge of local residents of the region. A study was conducted to prevent the occurrence of natural disasters of sandstorm in order to perform financial support and allocation of funds to the public sector, especially in hardware actions such as the construction of obstacles in the influx of sand, and the process of reducing the degree of risk. Conclusion Considering the results obtained in the study area, it can be said that there is a significant relationship between drought and the occurrence of rapid winds as a result of displacement and change in the morphology of the sand dunes in intensifying the motion of the sand. Hence, with increasing drought in the region with moderate to severe dryness, the sand dunes have been displaced by drought, and have become a risk in the level of rural settlements in the study area. As a result, we need sustainable management and planning in relation to the development of various environmental management activities and issues in the region. In this regard, in order to stabilize the rural settlements of the study area, the responses of rural systems in Aran, Bidgol, Kashan, and Abu Zaidabad cities were investigated at different levels of balances, crisis thresholds, hazards and natural disasters in the performance of drought-induced sand storms. Each of the above steps was studied in the status of the studied villages, such as the use of indigenous knowledge, awareness and education, village participation, adjustment capacity, and so on. The results of the study indicate that the level of environmental exposure (from environmental sources to environmental hazards) is identified in the studied villages, which requires adopting appropriate strategies that according to the degree of risk of storms, indicate the level of risk in the rural systems of the study area. In this way, some study areas such as the villages of Abu Zaidabad, and Kashan need prevention at the level of the balance, and the threshold of the crisis. While, others such as the villages of Aran and Bidgol are at risk. Altogether, these results have become more and more utilized by indigenous knowledge of the behavior of sand dunes and severe droughts over the years, and finally, the education of rural communities has revealed this process. So that eventually disasters can be avoided at the level of rural systems in the study area. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sustainability of villages, sand dangers, sand dunes, climate drought, Kashan strain, rural systems reactions | ||
| مراجع | ||
|
[1]. اسمیت، کیت (1394). مخاطرات محیطی، ترجمۀ ابراهیم مقیمی و شاپور گودرزی‌نژاد، چ هفتم، تهران: سمت. [2]. افراخته، حسن؛ عزیزپور، فرهاد؛ طهماسبی، اصغر؛ و سلیمانی، عادل (1394). «راهبردهای سازگاری روستایی در برابر مخاطرات خشکسالی (مطالعۀ موردی: روستای پشتنگ شهرستان روانسر(»، دانش مخاطرات، دورۀ 2، ش 3، ص 354-341. [3]. امیدوار، کمال (1395). «بررسی و تحلیل سینوپتیکی طوفان‌های ماسه در دشت یزد- اردکان»، تحقیقات جغرافیایی، ش 81، ص 58-43. [4]. اهلرس، اکارت (1392). «بازگشت به زمین جغرافیا در عصر انسان»، ترجمۀ عباس سعیدی، جغرافیا، سال یازدهم، ش 37، ص 21-7. [5]. ایمانی، بهرام؛ و عمران‌زاده، بهزاد (1388). «راهکارهای رفع نارسایی مدیریت بحران در نواحی روستایی ایران»، مسکن، محیط روستا، ش 125، ص 32-12. [6]. آیالا، الف (1389). «کاربردهای علم ژئومورفولوژی، مخاطرات طبیعی در آسیب‌پذیری و جلوگیری از بلایای طبیعی در کشورهای در حال توسعه»، ترجمۀ رضا خوش‌رفتار، رشد آموزش جغرافیا، دورۀ بیست‌وپنجم، ش 2، ص 23-14. [7]. حجازی‌زاده، زهرا؛ و جوی‌زاده، سعید (1396). مقدمه‌ای بر خشکسالی و شاخص‌های آن، چ سوم، تهران: سمت. [8]. رحیمی هرآبادی، سعید؛ و هدائی آرانی، مجتبی (1393). «آسیب‌شناسی مطالعات ژئوسیستم‌ها در ایران و ضرورت آن در پایداری محیط (مورد: ریگ بلند آران و بیدگل)، مؤسسۀ جغرافیای دانشگاه تهران، مجموعه مقالات اولین همایش ملی علوم جغرافیایی ایران، 31 اردیبهشت 1393. [9]. رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا؛ و وزین، نرگس (1394). «مطالعة تعیین تفاوت اثربخشی دو دانش بومی و نوین در کاهش آسیب‌پذیری جوامع روستایی در برابر بلایای طبیعی (مطالعة موردی: روستاهای بخش خورش رستم شهرستان خلخال)»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دورۀ 47، ش 4، ص 742- 727. [10]. سپهر، عادل (1394). «وراثت ژئومورفولوژیک: مخاطرات محیطی و تنوع زمینی»، همایش ملی ژئومورفولوژی و زیستگاه انسان، انجمن ایرانی ژئومورفولوژی. [11]. سعیدی، عباس (1389). «محیط، فضا و توسعه، بحثی در ضرورت توسعۀ یکپارچۀ روستایی- شهری»، مسکن و محیط روستا، ش 131، ص 13-3. [12]. سلمانی، محمد؛ و ایمانی، بهرام (1387). «راهکارهای رفع نارسایی مدیریت بحران در نواحی روستایی ایران»، مدیریت بحران، ش 27، ص 70-50. [13]. سلیمانی، عادل؛ افراخته، حسن؛ عزیزپور، فرهاد؛ و طهماسبی، اصغر (1395). «تحلیل فضایی ظرفیت سازگاری سکونتگاه‌های روستایی شهرستان روانسر در مواجهه با خشکسالی»، تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال سوم، ش 2، ص 78-65. [14]. صادقلو، طاهره؛ عرب تیموری، یاسر؛ و شکوری‌فرد، اسماعیل (1396). «سنجش سطح دانش و آگاهی روستاییان دربارۀ مدیریت بحران خشکسالی (مطالعۀ موردی: روستاهای دهستان میان خواف شهرستان خواف)، جغرافیا و مخاطرات محیطی، ش 22، ص 100-73. [15]. صفاری، امیر؛ رحیمی هرآبادی، سعید؛ گودرزی‌مهر، سعید؛ و کریمی، هادی (1393). «پایداری محیط در ژئوسیستم‌ها؛ با رویکرد به کاهش مخاطرات و تحلیل داده‌های ماهواره‌ای (مورد: سیستم دریاچه‌ای ارومیه)»، دانشمخاطرات، سال اول، ش 1، ص 64-43. [16]. عزمی، آئیژ؛ میرزایی‌قلعه، فرزاد؛ و درویشی، سباء (1394). «جایگاه دانش بومی در مدیریت مخاطرات طبیعی در روستاها، مطالعۀ موردی: دهستان شیزر هرسین»، جغرافیا و مخاطرات محیطی، دورۀ 4، ش 13، ص 39-23. [17]. فاضل‌نیا، غریب؛ و رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا (1382). «تبیین نظریه‌ای عوامل مؤثر بر شناخت و آگاهی روستاییان از توانش‌های خود و محیط پیرامون»، مدرس علوم انسانی، ش 1، ص 150-111. [18]. فراهانی، حسین؛ و آیین‌مقدم، فاطمه (1391). «ارزیابی عملکرد و کارایی دهیاری‌ها و شوراهای اسلامی در فرایند مدیریت توسعۀ روستایی؛ مطالعۀ موردی: دهستان سررود جنوبی در شهرستان بویراحمد، نشریۀ چشم‌انداز جغرافیایی، ش 18، ص 127-118. [19]. فرج‌زاده، منوچهر (1392). مخاطرات اقلیمی ایران، تهران: سمت. [20]. کاویانی محمدرضا؛ و علیجانی، بهلول(1395).مبانی آب‌وهواشناسی، چ نوزدهم، تهران: سمت. [21]. کردوانی، پرویز (1380). خشکسالی و راه‌های مقابله با آن در ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [22]. کرم، امیر؛ رحیمی هرآبادی، سعید؛ احمدی، مهدی؛ و هدائی آرانی، مجتبی (1392). «مفهوم تعادل، آستانه‌های بحرانی و مخاطرات محیطی در سیستم‌های ژئومورفولوژی»، دانشگاه رازی کرمانشاه، مجموعه مقالات اولین همایش ملی جغرافیا و پایداری محیط. [23]. محمدی، حسین (1391). مخاطرات جوی، چ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [24]. مقیمی، ابراهیم (1393). دانش مخاطرات (برای زندگی با کیفیت بهتر و محیط پایدارتر)، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [25]. نصیری، علی (1395). «پهنه‌بندی خطر زمین‌لرزۀ منطقۀ شهری ارومیه»، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال شانزدهم، ش 40، ص 132- 115. [26]. یمانی، مجتبی (1379). ارتباط قطر ذرات ماسه و فراوانی سرعت‌های آستانه باد در منطقۀ بند ریگ کاشان، پژوهش‌های جغرافیایی، ش 38، ص 132-115. [27]. یمانی، مجتبی (1381). «نقش سلول‌های‌کم‌فشار محلی در استقرار مجموعه‌های ماسه‌ای ایران (مطالعۀ موردی بند ریگ کاشان)»، مدرس علوم انسانی، دورۀ 6، ش 4، ص 155-133. [28]. Ayala, I. A. (2002). “Geomorphology, Natural Hazards, Vulnerability and Prevention of Natural Disasters in Developing Countries” ,Geomorphology, No. 47, pp: 107–124. [29]. Corney, D. (1998). Implementing the Sustainabale Rural Livelihoods Approach Sustainable Rural Liveihoods: What Contribution Can We make, pp: 3-23. [30]. Huggett, R.J. )2007(. Fundamentals of Geomorphology, Routledge pub, Second Edition. [31]. Smith, K.; & Petley, N. (2009). Environmental Hazards Assessing and Reducing Disaster, Routledge Pub, Fifth Edition. [32]. Nicholas P.; Webb, Hamish A.; McGowan, Stuart R. Phinn & Grant H. Mc Tainsh. (2006). “AUSLEM (Australian Land Erodibility Model): A Tool for Identifying wind Erosion Hazard in Australia”, Geomorphology, volume 78, pp: 179-200. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 495 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 653 |
||