نهج‌البلاغه و نقد تاریخی (پژوهش موردی: وجود و عدم)

[1]. ابن أبی الحدید (1378) شرح نهج البلاغة. تصحیح محمد ابوالفضل إبراهیم، دار إحیاء الکتب العربیة.

[2]. ابن أبی أصیبعة (بی‌تا). عیون الأنباء فی طبقات الأطباء. چاپ نزار رضا، بیروت، دار مکتبة الحیاة.

[3]. ابن اثیر جزری، مجدالدین مبارک بن محمد (1367). النهایة فی غریب الحدیث والأثر. به کوشش محمود محمد طناحی، قم.

[4]. ابن بابویه، محمد بن علی بن حسین (1417). الأمالی. ط. الدراسات الإسلامیة، مؤسسة البعثة، قم.

[5]. ــــــــــ (بی‌تا). التوحید. تصحیح وتعلیق: السید هاشم الحسینی.

[6]. ــــــــــ (1404). عیون أخبار الرضا ^(ع). تصحیح، تعلیق و تقدیم: حسین الأعلمی، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات ـ بیروت ـ لبنان.

[7]. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی (1390). لسان المیزان. مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت.

[8]. ــــــــــ (1404). تهذیب التهذیب. دار الفکر، بیروت.

[9]. ابن حزم ظاهری، ابومحمد علی بن احمد (بی‌تا). الفصل فی الملل والأهواء والنحل. چاپ محمد ابراهیم نصر/ عبدالرحمن عمیرة، دار الجیل، بیروت.

[10]. ابن خلکان (بی‌تا). وفیات الأعیان وأنباء أبناء الزمان. تحقیق: إحسان عباس، لبنان، دار الثقافة.

[11]. ابن سینا (1404). التعلیقات. تحقیق: عبدالرحمن بدوی، ناشر: مکتبة الاعلام الاسلامی، بیروت.

[12]. ــــــــــ (1400). رسائل ابن سینا. انتشارات بیدار.

[13]. ابن شعبه حرانی (1404). تحف العقول. چاپ علی اکبر غفاری، قم.

[14]. ابن عبد ربه اندلسی، احمد بن محمد (1404). العقد الفرید. چاپ عبدالمجید الترحینی، بیروت، دار الکتب العلمیة.

[15]. ابن عساکر، علی بن حسن (1415). تاریخ مدینة دمشق. چاپ علی شیری، بیروت.

[16]. ابن عماد حنبلی (1399). شذرات الذهب. فی أخبار من ذهب، بیروت، دار المسیرة.

[17]. ابن فارس، ابوالحسین احمد (1404). معجم مقاییس اللغة. چاپ عبدالسلام محمد هارون، مکتبة الإعلام الإسلامی.

[18]. ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم (بی‌تا). المعارف. چاپ ثروت عکاشة، قاهره، دار المعارف.

[19]. ابن المقفع (1381ش). المنطق/ ابن بهریز، حدود المنطق، مقدمه و تصحیح: محمدتقی دانش‌پژوه، تهران، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.

[20]. ابن ندیم، محمدبن أبی یعقوب (بی‌تا). الفهرست. تهران، چاپ رضا تجدد.

[21]. ابوقرّه ثاوذورس (1982). مَیْمَرٌ فی وجود الخالق والدین القویم. تحقیق: الأب الدکتور اغناطیوس دیک، المکتبة البولُسیة/ المعهد البابوی الشرقی، جونیةـ لبنان/رومیةـ ایطالیا.

[22]. اثولوجیا ارسطاطالیس (1961). نقله الی العربیة عبدالمسیح بن ناعمة الحمصی، تحقیق: عبدالرحمن بدوی، مکتبة النهضة المصریة، القاهرة.

[23]. احمد امین (1997). ضحی الاسلام. مکتبة الأسرة.

[24]. ـــــــــ (2011). فجر الاسلام. مؤسسة هنداوی، جمهوریة مصر العربیة، القاهرة.

[25]. احمد بن حنبل (1426). الرد علی الزنادقة والجهمیة. تحقیق: دغش بن شبیب العجمی، الکویت، غارس.

[26]. اخوان الصفا (1412). رسائل اخوان الصفاء و خلان الوفاء. الدار الاسلامیة، بیروت.

[27]. افنان، سهیل محسن (1969). واژه‌نامۀ فلسفی. دار المشرق، بیروت.

[28]. بخاری، محمدبن اسماعیل (بی‌تا). التاریخ الکبیر. چاپ دکتر محمد عبدالمعید خان، افست از نسخۀ کوپرلی، ترکیه.

[29]. ــــــــــ (1401). الجامع الصحیح. دار الفکر (افست از چاپ دار الطباعۀ استانبول).

[30]. بروکلمان، کارل (1959). تاریخ الادب العربی. نقله الی العربیة: عبدالحلیم النجار، دار المعارف، القاهرة.

[31]. بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر (1411).  الفرق بین الفرق. تحقیق: محمد محی الدین عبدالحمید، بیروت، المکتبة العصریة.

[32]. پاکتچی، احمد (1385ش). «معنای لاشیء در انتقال از فلسفه یونانی به فلسفه اسلامی». پژوهشنامه علوم انسانی، شماره 49، بهار.

[33]. تفرشی، مصطفی بن حسین حسینی (1418). نقد الرجال. قم.

[34]. جاحظ (1424). الحیوان. دار الکتب العلمیة، بیروت‏.

[35]. جرجی زیدان (بی‌تا). تاریخ آداب اللغة العربیة. تحقیق و تعلیق: شوقی ضیف، القاهرة، دارالهلال.

[36]. جوهری، اسماعیل بن حماد (1407). الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیة. چاپ احمد عبدالغفور عطار، بیروت.

[37]. حاجی‌خانی، علی/سعید جلیلیان (1396). «تحلیل و نقد شبهۀ وجود اصطلاحات فلسفی ـ حکمی در نهج‌البلاغه». فصلنامۀ پژوهشنامه نهج‌البلاغه، سال پنجم، شماره 17، بهار.

[38]. خلج اسعدی، مرتضی (1375ش). «یوحنّای دمشقی و آغاز مجادلات کلامی میان اسلام و مسیحیت». مقالات و بررسیها، دفتر 59ـ60، زمستان.

[39]. خلیل بن احمد فراهیدی (1409)، کتاب العین، چاپ مهدی مخزومی/ ابراهیم سامرائی، مؤسسة دار الهجرة.

[40]. خویی، ابوالقاسم (1413). معجم رجال الحدیث وتفصیل طبقاة الرواة.

[41]. ابوالحسین الخیاط (1988). الانتصار والرد علی ابن الراوندی الملحد. چاپ محمد حجازی، مکتبة الثقافة الدینیة، القاهرة.

[42]. دارمی، عثمان بن سعید (1358). ردّ الامام الدارمی عثمان بن سعید علی بشر المریسی العنید. تصحیح: محمد حامد الفَقی، دار الکتب العلمیة، بیروت.

[43]. دایرة المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر: کاظم موسوی بروجردی (1373ش)، ناشر: مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج6، تهران، «ابوقُرّه» (مسعود جلالی مقدم).

[44]. دشتی، محمد/ سید کاظم محمدی (1386ش). المعجم المفهرس لألفاظ نهج البلاغة. انتشارات امیرالمؤمنین^(ع)، قم.

[45]. ذهبی، شمس الدین محمد بن احمد (1382). میزان الاعتدال. چاپ علی محمد البجاوی، دار المعرفة، بیروت.

[46]. زبیدی، محب الدین محمدمرتضی حسینی (1414). تاج العروس. چاپ علی شیری، دار الفکر، بیروت.

[47]. زینی‌وند، تورج (1431). «فی الدفاع عن نهج البلاغة والردّ علی شبهات الدکتور شوقی ضیف». مجلة العلوم الانسانیة الدولیة، العدد 17 (4)، 107ـ91.

[48]. سبحانی، جعفر (1409). الإلهیات. بیروت، الدار الإسلامیة.

[49]. شرف الدین خراسانی (1368ش). «ابداع»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج2، تهران.

[50]. شوشتری، محمدتقی (1419). قاموس الرجال. مؤسسة النشر الإسلامی.

[51]. شوقی ضیف (1960).الفن ومذاهبه فی النثر العربی. دار المعارف، القاهرة، الطبعة التاسعة.

[52]. ـــــــــ (1963). تاریخ الادب العربی. ج2ـ العصر الاسلامی، دار المعارف، القاهرة، الطبعة السابعة.

[53]. شهرستانی، محمدبن عبدالکریم (بی‌تا). الملل والنحل. چاپ محمد سید گیلانی، دار المعرفة، بیروت.

[54]. صبری ابراهیم السید (1406)، نهج البلاغة: نسخة جدیدة محققة وموثقة، تقدیم: الاستاذ عبدالسلام محمد هارون، قطر، الدوحة، دار الثقافه.

[55]. صفدی، خلیل بن ایبک (1420). الوافی بالوفیات. چاپ أحمد أرناؤوط و ترکی مصطفى، دار إحیاء التراث، بیروت.

[56]. ضرار بن عمرو غَطفانی (1435). کتاب التحریش. تحقیق: حسین خانصو/محمد کَسکین، شرکة دار الارشاد/دار ابن حزم، استانبول/بیروت، الطبعة الاولی.

[57]. طباطبایی، محمد حسین (بی‌تا).  المیزان فی تفسیر القرآن. منشورات جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة ـ قم.

[58]. طبری، محمد بن جریر (1415)، جامع البیان. چاپ شیخ خلیل المیس/ صدقی جمیل العطار، دار الفکر، بیروت.

[59]. طریحی، فخرالدین (1408/1367ش). مجمع البحرین. چاپ سید احمد حسینی، مکتب النشر الثقافة الإسلامیة.

[60]. طوسی، محمد بن حسن (1415)، رجال طوسی. چاپ جواد قیومی اصفهانی، مؤسسۀ نشر اسلامی، قم.

[61]. عبدالباقی، محمد فؤاد (1404). المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم. استانبول.

[62]. عبدالله بن احمد بن حنبل شیبانی (1406)، کتاب السنة، چاپ محمد بن سعید بن سالم القحطانی، الریاض، دار ابن القیم.

[63]. عطاردی، عزیز الله. «شک و شبهه در نهج‌البلاغه». مجله گلستان قرآن، شماره 5، ص27ـ19.

[64]. عمر فروخ (1983). تاریخ الفکر العربی الی أیام ابن خلدون. بیروت، دار العلم للملایین، الطبعة الرابعة.

[65]. عمرو بن أبی عاصم (1413). کتاب السنة. چاپ محمد ناصرالدین الألبانی، المکتب الإسلامی، بیروت.

[66]. فارابی، ابونصر (1995). آراء اهل المدینة الفاضلة و مضاداتها. تحقیق: علی بو ملحم، مکتبة الهلال، بیروت.

[67]. فنسنک، أ.ی (1936). المعجم المفهرس لالفاظ الحدیث النبوی، تحقیق: محمد فؤاد عبدالباقی، مکتبة بریل.

[68]. کلینی، محمد بن یعقوب (1363ش). الکافی. چاپ علی اکبر غفاری، دار الکتب الإسلامیة، تهران.

[69]. کندی (بی‌تا). رسائل الکندی الفلسفیة. تحقیق: محمد ابو ریده، دار الفکر العربی، قاهره، چاپ دوم.

[70]. المعجم المفهرس لالفاظ احادیث بحار الانوار (1416)، مکتب الاعلام الاسلامی.

[71]. مزی، یوسف بن عبدالرحمن (1422). تهذیب الکمال فی أسماء الرجال. چاپ بشار عواد معروف، بیروت.

[72]. مسلم بن حجاج نیشابوری (بی‌تا). صحیح مسلم. دار الفکر، بیروت.

[73]. مطهری، مرتضی (1374ش). سیری در نهج‌البلاغه. انتشارات صدرا، تهران.

[74]. مفید، محمد بن محمد بن نعمان (1414). الأمالی. چاپ حسین استاد ولی، علی اکبر غفاری، دار المفید، بیروت.

[75]. نهج البلاغه، شریف رضی (1417)، مصحح: صبحی صالح، مؤسسة النشر الاسلامی.

[76]. یوحنا بن البطریق (1961). ارسطوطالیس فی السماء والآثار العلویة. تحقیق: عبدالرحمن بدوی، مکتبة النهضة المصریة، القاهرة.

[77]. Van ESS, Josef (2017), Theology and Society in the Second and Third Centuries of the Hijra, Volume 1, Translated from German by: John O’Kane, Brill.

[78]. Wolfson, Harry Austryn (1976), the Philosophy of the Kalam, Harvard University Press.