
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,692 |
تعداد مقالات | 72,229 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,185,281 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,015,767 |
واکنش آلعثمان به استقرار نظمِ شیعی در ایران | ||
پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
مقاله 4، دوره 48، شماره 2، اسفند 1394، صفحه 153-166 اصل مقاله (220.19 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2018.250222.653866 | ||
نویسنده | ||
مجتبی سلطانی احمدی* | ||
استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه پیام نور | ||
چکیده | ||
تشکیل دولت صفویان شروعی برای استقرار نظمِ شیعی در ایران بود. استقرار نظمِ شیعی تحولی شگرف و عظیم بود که بسیاری از مناسبات تثبیت یافته و مستقر پیشین را دگرگون ساخت و مرزبندیهای سیاسی و ایدئولوژیک در جهان اسلام را تغییر داد. نظمِ شیعی ایرانی نمیتوانست مورد پذیرش دولت عثمانی و نظم سلطانیِ آن قرار گیرد؛ از اینرو صفویان به عنوان پایهگذاران نظامِ جدید، برای عثمانیان در جایگاه دیگری و خصم قرار گرفتند. در آغاز قدرتیابی صفویان، دولت عثمانی نگاهی احتیاطآمیز به صفویان داشت، اما به تدریج و پس از چیرگی کامل صفویان بر ایران زمین، هراس بر آلعثمان مستولی شد و سیاست مقابله جویی با صفویان در دستور کار قرار گرفت. در دورۀ سلطان سلیم اول، سیاست مقابلهجویی پایهگذاری شد و شیعهستیزی و تکفیر به سیاست غالب عثمانیها تبدیل گردید. در واقع، واکنش عثمانیها به استقرار نظمِ شیعی در ایران عهد صفوی، در قالب سیاست تکفیر و شیعهستیزی نمود یافت؛ این سیاست در گفتار سیاسی و کردار نظامی سلاطین عثمانی در قبال صفویان تبلور کامل پیدا کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
سلطان سلیم اول؛ صفویان؛ عثمانیها؛ نظمِ شیعی | ||
مراجع | ||
اسپناقچی پاشازاده، محمد عارف، انقلاب الاسلام بین الخواص و العوام، چاپ رسول جعفریان، قم: دلیل، 1379ش. اسکندر بیک منشی، تاریخ عالم آرای عباسی، چاپ ایرج افشار، تهران: امیر کبیر، 1350ش. اوزون چارشلی، اسماعیل حقی، تاریخ عثمانی، ترجمه وهاب ولی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،1380ش. بارتولد، و.، جایگاه مناطق اطراف دریای خزر در تاریخ جهان اسلام، ترجمه لیلا ربن شه، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1375ش. بدلیسی، ادریس، سلیم شاهنامه، چاپ حجابی قیر لانقیج، دانشگاه آنکارا: 1995م. پطروشفسکی و دیگران، تاریخ ایران از دوران باستان تا پایان سده هیجدهم میلادی، ترجمه کریم کشاورز، تهران: پیام، 1353ش. پورگشتال، هامر، تاریخ امپراتوری عثمانی، ترجمه میرزا زکی علیآبادی، به اهتمام جمشید کیانفر، تهران: اساطیر، 1367ش. تاریخ روابط ایران و عثمانی در عصر صفوی، نصراله صالحی، تهران: انتشارات طهوری، 1392ش. جعفریان، رسول، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، تهران: علم، 1388 ش. حسینی، سید حمید «عوامل فرهنگی مذهبی تنش بین صفویه و عثمانی»، فصلنامه سخن تاریخ، ش9، تابستان 1389، ص 25ـ58. همو، «عوامل اقتصادی تنش بین صفویه و عثمانی»،فصلنامه سخن تاریخ، ش 10، پائیز 1389 ش.، ص 53ـ59. حورانی، آلبرت،تاریخ مردمان عرب، ترجمه فرید جواهر کلام، تهران: امیر کبیر، 1384ش. خواند میر، غیاثالدین بن همامالدین، حبیب السیر، تهران: خیام، 1380ش. دیوان یاووز، سلطان سلیم، صاحب و ناشری کتابجی آراکل، استانبول 1306ق. رویمر، هانس روبرت، ایران در راه عصر جدید، تهران: دانشگاه تهران، 1385ش. ریاحی، محمدامین، سفارتنامههای ایران، تهران: توس، 1368ش. سیوری، راجر، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، تهران: مرکز، 1378ش. همو، در باب صفویان، ترجمه رمضانعلی روحالهی، تهران: مرکز، 1380 ش. شیروانی، زین العابدین، ریاض السیاحه، چاپ اصغر حامد ربانی، تهران: سعدی، 1361ش. صفا، ذبیح الله، تاریخ ادبیات در ایران، تهران: فردوس، 1378ش. عبادی، مهدی، «بحران مشروعیت سلطنت سلیم اول و ارتباط آن با وقوع جنگ چالدران»، تاریخ و تمدن اسلامی، سال دهم، شماره نوزدهم، بهار و تابستان 1393ش. همو، نقش مدارس در سیاست مذهبی دولت عثمانی، رسالۀ دکتری گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه تهران، 1391ش. فریدون بیگ، احمد، منشآت السلاطین، چاپ سنگی، استانبول، 1264ق. فقیه ایمانی، مهدی، تاریخ تشیع اصفهان؛ از دهه سوم قرن اول تا پایان قرن دهم هجری، اصفهان: مؤلف، 1374ش. فلسفی، نصرالله، رساله جنگ چالدران، تهران: دانشگاه تهران، 1332ش. مجیر شیبانی، نظامالدین، «سیاست صلح و دوستی شاه اسماعیل با امپراتور عثمانی»، بررسیهای تاریخی، ش 5، س 3، 1347ش.، ص 223-244. نوایی، عبدالحسین، شاه اسماعیل صفوی: مجموعه اسناد و مکاتبات تاریخی به همراه یادداشتهای تفضیلی، تهران: ارغوان، 1368ش. یاقی، اسماعیل احمد،دولت عثمانی از اقتدار تا انحلال، ترجمه رسول جعفریان، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1385. یوسف جمالی، محمد کریم، تاریخ تحولات ایران عصر صفوی از شیخ صفی تا شاه عباس اول، نجف آباد: دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، 1385ش. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 543 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 624 |