تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,113,625 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,217,385 |
گذر از وحدت تشکیکی به تشکیک وحدت و ربط ذات الهی به احدیت | ||
فلسفه | ||
مقاله 1، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 28، خرداد 1396، صفحه 37-54 اصل مقاله (300.37 K) | ||
نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2018.232472.1006278 | ||
نویسندگان | ||
غلامعلی مقدم* 1؛ حسین غفاری2 | ||
1دانش آموخته دکتری فلسفه دانشگاه علوم اسلامی رضوی | ||
2دانشیارگروه فلسفه دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
تبیین کثرت و ارتباط آن با وحدت از کهنترین مسائل عرفان و فلسفه است. مشائیان در ربط کثرت به وحدت از قاعده الواحد و سلسله طولی علل، مدد گرفتهاند. عرفا کثرت را با تشکیک در مظاهر و با ارجاع به واحدیت توضیح دادهاند. حکمت متعالیه در دیدگاه نهایی خود با گذر از تشکیک خاصی و پذیرش تشکیک اخص به تبیین عرفانی در ربط کثرت به وحدت پرداخته است. به نظر میرسد تشکیک خاص و اخص در اتصال نهایی کثرت به وحدت توفیق کامل نیافته است. در این مقاله با روش تحلیلی نشان دادهایم که می توان با تصویر نحوه دیگری از تشکیک که با وجوب وجود منافی نبوده بلکه مؤکد وجوب و وحدت است، تبیینی از ارتباط احدیت با ذات الهی ارائه نمود. در این نگاه اساساً تشکیک از وجود به وحدت منتقل شده و برای وحدت قابلیتی لحاظ شده که نوعی تشکیک در ظهور وبطون را پذیراست، میتوان آن را در عالم وجوبی فرض نمود و منشأ کثرت اندماجی در احدیت تلقی کرد. این نظریه، قابل جمع با دیدگاه حکما و صدرا و عرفا را بوده و تبیینی نو از این مسأله به شمار میآید. | ||
کلیدواژهها | ||
احدیت؛ واحدیت؛ عرفان؛ اعیان ثابته؛ فلسفه؛ کثرت | ||
مراجع | ||
ابن ترکه (1360)، صائن الدین على بن محمد، تمهید القواعد، تصحیح جلال الدین آشتیانى، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و آموزش عالى. ابن سینا (1400)، رسائل ابن سینا، قم، انتشارات بیدار. ابن سینا (1404/الف)، التعلیقات، تحقیق عبد الرحمن بدوى، بیروت، انتشارات مکتبة الاعلام الاسلامى. ابن سینا (1404/ب)، الهیات شفا، تصحیح سعید زاید، قم، مکتبة آیة الله المرعشى. ابن سینا (1379)، النجاة، مقدمه محمد تقى دانش پژوه، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، . ابن عربى (1370)، محى الدین، فصوص الحکم، قم، انتشارات الزهراء (س). ارشد ریاحی، علی (1389)، مراتب وجود در آثار ملاصدرا و علّامه طباطبایی، فصلنامه علمی تخصصی علامه، سال دهم شماره 25. اسفراینى نیشابورى (1383)، فخر الدین، شرح کتاب النجاة، مقدمه حامد ناجى اصفهانى، تهران، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگى. برهانی فر، محمد حسن؛ قربانی آندرهسی، معصومه (1388)، بررسی تطبیقی تشکیک وجود با وحدت شخصی وجود در حکمت متعالیه فصلنامه حکمت و فلسفه، شماره دوم. جوادی آملی، عبدالله (1387)، عین نضّاخ (تحریر تهمید القواعد)، قم، انتشارات مرکز نشر اسراء. جوادی آملی، عبدالله (1383)، سرچشمه اندیشه، قم، انتشارات مرکز نشر اسراء. جوادی آملی، عبدالله (1386)، رحیق مختوم، قم، نشر اسراء. رحیمیان، سعید (1388)، مبانی عرفان نظری، تهران، انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب. سبزوارى، ملا هادی (1379)، شرح المنظومه، تصحیح حسن زاده آملى، تهران، انتشارات نشر ناب. سید هاشمی، محمد اسماعیل (1390)، آفرینش و ابعاد فلسفی آن، چاپ اول، قم، انتشارات بوستان کتاب. صدر المتالهین شیرازی، محمد ابن ابراهیم (1981 )، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت، انتشارات دار احیاء التراث العربی. علوی، احمد بن زین العابدین (1376)، شرح کتاب القبسات، تحقیق حامد ناجى، تهران، انتشارات موسسه مطالعات اسلامى. فارابی، ابونصر (1371)، عیون مسائل النفس، تصحیح حسن زاده آملی، تهران، انتشارات امیر کبیر. فناری، محمد بن حمزه (1374)، مصباح الأنس، تصحیح محمد خواجوى، تهران، انتشارات مولى. قونوی، صدر الدین محمد (1371)، النصوص، تصحیح سید جلال الدین آشتیانى، تهران، انتشارات مرکز نشر دانشگاهى. قونوی، صدر الدین محمد (2010)، مفتاح الغیب ( مصباح الأنس)، تصحیح عاصم ابراهیم الکیالی، بیروت، انتشارات دار الکتب العلمیه. قیصرى رومى، محمد داوود (1375)، شرح فصوص الحکم، تحقیق سید جلال الدین آشتیانى، تهران، انتشارات علمى و فرهنگى. کربلایی، سید احمد (1410)، توحید علمی و عینی در مکاتیب حکمی و عرفانی، تهران، انتشارات حکمت. لوکری، ابوالعباس (1373)، بیان الحق بضمان الصدق، تحقیق سید ابراهیم دیباجى، تهران، انتشارات موسسه بین المللى اندیشه و تمدن اسلامى. موسوی بایگی، محمد (1389)، نحوه صدور کثرت بر مبنای حکمت اشراق، مجله فلسفه، سال سی و هشتم، ، شماره 2، از صفحه 175 تا 197. یزدانپناه، یدالله (1389)، عالم عقول از منظر ابن سینا و شیخ اشراق، مجله معرفت فلسفی، شماره 30، از صفحه 11 تا 42.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 674 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,023 |