تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,121,854 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,229,473 |
نسبیت فهم فقهی قرآن و سنت | ||
فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
مقاله 7، دوره 50، شماره 2، اسفند 1396، صفحه 373-393 اصل مقاله (247.22 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2018.127229.668034 | ||
نویسنده | ||
محمدجواد سلمانپور* | ||
دانشیارگروه قرآن و فقه دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
اساس فهم فقهی از کتاب و احادیث، ظواهر آن دو را تشکیل میدهد. بسیاری از مباحث دانش اصول فقه برای فهم این لایه از متن سامان یافته و دانشمندان این علم اختلافهایی از جمله در فهم ظواهر با هم دارند. این اختلافها هرگز موجب نسبیت مطلق فهم فقهی قرآن و سنت نیست و علی رغم برخی ادعاها موجب بشری شدن فهم دین به وسیله فقها نیز نمیشود. در این مقاله پس از بررسی معانی مختلف نسبیت و ارائه دلایل نسبیت اعتدالی و مقید فهم فقهی متن، نسبیت مطلق ابطال شده و به برخی از خلطها در این ساحت اشاره شده است. برای اثبات نسبیت جزئی فهم ظاهر، بیشتر به علل اختلاف فقها در شناخت ظاهر قران و احادیث پرداخته شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
اختلاف فقها؛ اصول فقه؛ ظواهر؛ فهم فقهی؛ نسبیت ظواهر | ||
مراجع | ||
[1]. ابن رشد، محمد بن أحمد (1425ق). بدایه المجتهد و نهایة المقتصد، 4 جلدی، قاهره، دار الحدیث. [2]. احمدی، بابک (1372). ساختار و تأویل متن، چاپ دوم، 2 جلدی، تهران، نشر مرکز. [3]. انصاری(شیخ)، مرتضی(؟). فرائد الاصول، 2جلدی، قم، مؤسسه النشر الاسلامی. [4]. بروجردی نجفی، شیخ محمد تقی(؟). نهایه الدرایه، بیچا، اصفهان، نشر مهدوی. [5]. پاکتچی، احمد (1387). «مطالعه معنا در سنت اسلامی»، فصلنامه نامه پژوهش فرهنگی، شماره 13، تهران، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات فرهنگ و ارشاد اسلامی، پاییز، صص 121ـ156. [6]. جوادی آملی، عبدالله(1372). شریعت در آینه معرفت، چاپ اول، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجا. [7]. حر عاملی، محمدبنالحسن(1391ق). وسایل الشیعه، چاپ چهارم، بیروت، احیا التراث العربی. [8]. حلی ابن ادریس، ابی جعفر محمد(1410ق). السرائر الحاوی فی أحکام الفتاوی، چاپ اول، 3 جلدی، قم، مؤسسه النشر اسلامی. [9]. حکیم، محمد تقی(1979م). الاصول العامه للفقه المقارن، چاپ دوم، بیروت، مؤسسه آل البیت. [10]. حکیم، سید محسن(؟). حقایق الاصول، بیچا، 2 جلدی، قم، مؤسسه آل البیت. [11]. خراسانی، محمد کاظم(1407ق). فوائد الاصول، چاپ اول، تهران، مؤسسه طبع و نشر. [12]. ـــــــــــــ (1412ق). کفایه الاصول، چاپ اول، قم، مؤسسه نشر اسلامی. [13]. خوئی، ابوالقاسم (1416). البیان فی تفسیر القرآن، قم، امید. [14]. خمینی، روح الله(1373). انوار الهدایه، چاپ دوم، 2جلدی، تهران، مؤسسه و نشر آثار امام خمینی. [15]. ــــــــــــــ (1378). معتمد الاصول، تقریرات شیخ محمد فاضل لنکرانی، چاپ اول، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. [16]. ــــــــــــــ (1381ق). المکاسب المحرمه، بیچا، 2 جلدی، قم، مؤسسه اسماعیلیان. [17]. ــــــــــــــ (1362). طلب و اراده، شرح احمد فهری، بیچا، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی. [18]. ــــــــــــــ (1385ق). الرسائل، بیچا، قم، مؤسسه اسماعیلیان. [19]. ــــــــــــــ (1414ق). مناهج الوصول الی علم الاصول، چاپ دوم، 2 جلدی، تهران، مؤسسه و تنظیم نشر آثار امام. [20]. ــــــــــــــ (؟). کتاب البیع، بیچا، 6 جلدی، قم، مطبعه مهر. [21]. ــــــــــــــ (1377). صحیفه نور، تهران، مرکز انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. [22]. سروش، عبدالکریم(1371). قبض و بسط تئوریک شریعت، تهران، مؤسسه فرهنگی صراط. [23]. سلمانپور، محمدجواد(1383). «رابطه فهم فقهی متون وحیانی با معناشناسی و هرمنوتیک»، اندیشه دینی، دانشگاه شیراز، دوره1، شماره1، بهار، صص62ـ85. [24]. ــــــــــــــ (1382). «اقسام معنا در متون وحیانی»، نشریه ادب و زبان فارسی، کرمان. دانشگاه کرمان، دوره جدید، شماره 14، زمستان، صص40ـ71. [25]. ــــــــــــــ (1382). «بررسیتطبیقی دیدگاههای نائینی و امام در اصول فقه»، فصلنامه مطالعات اسلامی، دانشگاه مشهد، شمار61، پاییز، صص55ـ77. [26]. صدر المتألهین، محمدبن ابراهیم(1981م). الحکمه المتعالیه فی اسفار العقلیه الاربعه، چاپ دوم، 9جلدی، بیروت، داراحیاء التراث العربی. [27]. طباطبایی، سید محمد(؟). مفاتیح الاصول، بیچا، قم، مؤسسه آل بیت. [28]. طبرسی، شیخ حسن(ب؟). جوامع الجامع، تهران، المکتبه الاسلامیه. [29]. علم الهدی، سید مرتضی(1363). الذریعه الی اصول الشریعه، 2جلدی، تهران، دانشگاه تهران. [30]. غفاری، حسین(1368). شریعت صامت، چاپ اول، تهران، انتشارات حکمت. [31]. فاضل لنکرانی، محمد(1385). إیضاح الکفایة، چاپ پنجم، 6 جلدی، قم، نوح. [32]. قمی(محقق)، میرزا (؟). قوانین الاصول، CD المعجم الفقهی، الاصدار الثانی، قم، الحوزه العلمیه. [33]. کلانتری، میرزا ابوالقاسم، (1325ق). مطارح الانظار، چاپ اول، 4 جلدی، بیروت، مجمع الفکر السلامی. [34]. مجتهد شبستری، محمد(1375). هرمنوتیک، کتاب و سنت، چاپ دوم، تهران، طرح نو. [35]. مطهری، مرتضی(؟). مرجعیت و روحانیت، جمعی از نویسندگان، تهران، شرکت سهامی انتشار. [36]. مظفر، شیخ محمدرضا(1403ق). اصول الفقه، چاپ چهارم، 2جلد، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات. [37]. محمصانی، صبحی(1358). فلسفه قانونگذاری در اسلام، ترجمه گلستانی، تهران، امیرکبیر. [38]. مکارم، ناصر(؟). انوار الاصول، 3 جلدی، قم، مدرسه الامام امیر المؤمنین. [39]. میرمحمدی، سید ابوالفضل(1363). تاریخ و علوم قرآن، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی. [40]. نائینی، میرزا محمدحسین(1412ق). فوائد الاصول، تقریرات شیخ محمد علی کاظمی، چاپ هفتم، 4جلدی، قم، مؤسسه نشر اسلامی. [41]. ــــــــــــــ (1379). قاعده لاضرر، تقریرات نجفی خوانساری، اصفهان، کانون پژوهشی. [42]. هادوی، مهدی(1373). مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس علوم و مفاهیم قرآن، قم، دارالقرآن الکریم.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 475 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 474 |