![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,698,962 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,931,917 |
بررسی امکان انتفاع واقف از عین موقوفه در فقه امامیه و قانون مدنی | ||
مطالعات حقوق خصوصی | ||
مقاله 3، دوره 48، شماره 1، فروردین 1397، صفحه 21-38 اصل مقاله (227.76 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlq.2018.228410.1006866 | ||
نویسندگان | ||
حمید ابهری* 1؛ سمیه ظهوری2 | ||
1استاد گروه حقوق دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران | ||
2دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران | ||
چکیده | ||
از جمله ویژگیهای وقف بر مبنای تعریفی که از آن در فقه و قانون مدنی شده است، مصرف آن در امور خیر و خدمت به دیگران است. از این رو، وقف باید از شائبۀ خودپرستی و سودجویی مبرا باشد و به انگیزههای نوعدوستی و غیرخواهی اختصاص یابد. فقها و بهتبع آنها نویسندگان حقوقی در لابهلای مباحث عقد وقف راجع به بهرهمندی واقف از وقف بحث کرده و اصولاً به عدم امکان انتفاع واقف از وقف قائل شدهاند. این در حالی است که به نظر میرسد منتفعشدن واقف از عین موقوفه با مفهوم تسبیل و صرف منافع برای دیگران چندان تضادی ندارد و حتی میتوان در برخی موارد حکم به جواز آن داد. علاوه بر این، پذیرش این موضوع موجب آن خواهد شد که افراد جامعه به دور از بیم و نگرانی ناداری و فقر در آینده به وقفکردن اموال خود اقدام کنند. این پژوهش با رویکرد ترویج و اعتلای فرهنگ وقف در جامعه در پی آن است که به نمونههایی از وقفهایی که در آن نفعی مستقیم یا غیرمستقیم به واقف میرسد را بیان و بررسی و موارد امکان انتفاع واقف از عین موقوفه را مشخص کند. | ||
کلیدواژهها | ||
انتفاع؛ منافع موقوفه؛ موقوفعلیهم؛ وقف؛ واقف | ||
مراجع | ||
اسدیحلی (علامه)، حسن بن یوسف (1388). تذکرۀالفقها، چاپ اول، قم: مؤسسۀ آلالبیت علیهم السلام. _________ (1410). ارشاد الاذهان الی احکام الایمان، ج 1، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسان حوزۀ علمیۀ قم. _________ (1413). قواعد الاحکام فی معرفۀ الحلال و الحرام، ج 2، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسان حوزۀ علمیۀ قم. _________ (1413). مختلف الشیعه فی احکام الشریعه، ج 6، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسان حوزۀ علمیۀ قم. _________ (1420). تحریر الاحکام الشریعه علی مذهب الامامیه، ج 3، چاپ اول، قم: مؤسسۀ آل صادق علیهالسلام. امامی، سیدحسن (1364). حقوق مدنی، چاپ پنجم، ج 1، تهران: انتشارات اسلامیه. بحرانی، یوسف بن احمد (1405). الحدائق الناضرۀ فی احکام العترۀ الطاهره، ج 22، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسان حوزۀ علمیۀ قم. جعفریلنگرودی، محمدجعفر (1380). حقوق اموال، چاپ پنجم، تهران: گنج دانش. جمعی از پژوهشگران (1417). معجم فقه الجواهر، ج 6، چاپ اول، بیروت: الغدیر للطباعه و النشر و التوزیع. حائرییزدی، محمدحسن (1380). وقف در فقه اسلامی و نقش آن در شکوفایی اقتصاد اسلامی، چاپ اول، مشهد: مؤسسۀ چاپ آستان قدس رضوی. حسینیحلبی، حمزه (1417). غنیۀ النزوع الی علمی الاصول و الفروع، چاپ اول، قم: مؤسسۀ امام صادق علیهالسلام. حسینیعاملی، سیدجواد (1419). مفتاح الکرامۀ فی شرح قواعد علامه، ج 21، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسان حوزۀ علمیۀ قم. حلی (ابنادریس)، محمد بن منصور (1410). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج 3، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسان حوزۀ علمیۀ قم. حلی (فخرالمحققین)، محمد بن حسن بن یوسف (1387). ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، ج 2، چاپ اول، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان. حلی (محقق)، جعفر بن حسن (1408). شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج 2، چاپ دوم، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان. خراسانی (آخوند)، محمدکاظم (1413). کتاب فی الوقف، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسان حوزۀ علمیۀ قم. سبزواری (محقق)، محمدباقر (1423). کفایۀ الاحکام، ج 2، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسان حوزۀ علمیۀ قم. سبزواری، سید عبدالاعلی (1413). مذهب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام، ج 22، چاپ چهارم، قم: مؤسسۀ المنار. سرخسی، ابی بکر محمد بن احمد (بی تا). المبسوط، ج 12، بیروت: دار المعرفه للطباعه و النشر و التوزیع. صافیگلپایگانی، لطفالله (1416). هدایۀالعباد، ج 2، چاپ اول، قم: دارالقرآن الکریم. طباطباییحکیم، سیدحسن (1410). منهاج الصالحین (المحشی)، ج 2، چاپ اول، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات. طباطبایییزدی، سید محمدکاظم (1414). تکملۀ العروۀ الوثقی، ج 1، چاپ اول، قم: کتابفروشی داوری. طوسی، محمدبنحسن (1387). المبسوط فی الفقه الامامیه، ج 2، چاپ سوم، تهران: المکتبه المرتضویه لاحیاء الآثار الجعفریه. ________ (1407). تهذیب الاحکام، ج 9، چاپ چهارم، تهران: دارالکتب الاسلامیه. ________ (1407). الخلاف، ج 3، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسان حوزۀ علمیۀ قم. عاملی، محمد و ساوجی، نظام (بی تا). جامع عباسی و تکمیل آن، ج 2، چاپ اول، تهران: مؤسسۀ منشورات الفراهانی. عاملی (شهید اول)، محمد بن مکی (1417). الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه، ج 2، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسان حوزۀ علمیۀ قم. عاملی (شهید ثانی)، زینالدین بن علی (1410). الروضۀ البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه (المحشی-کلانتر)، ج 3، چاپ اول، قم: کتابفروشی داوری. عاملی، زینالدین بن علی (1413). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع، ج 5، چاپ اول، قم: مؤسسۀ المعارف الاسلامیه. قمیسبزواری، علی مؤمن (1421). جامع الخلاف و الوفاق بین الامامیه و بین ائمه الحجاز و العراق، چاپ اول، قم: زمینهسازان ظهور امام عصر علیه السلام. کاتوزیان، ناصر (1384). عقود معین، ج 3، چاپ پنجم، تهران: گنج دانش. ________ (1384). قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، چاپ دوازدهم، تهران: میزان. کاشانی (فیض)، محمدحسن (بیتا). مفاتیحالشرائع، ج 3، چاپ اول، قم: انتشارات کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی (ره). کاشفالغطا، محمدحسین (1432). تحریرالمجله، ج 5، چاپ دوم، تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی. کرکی عاملی، علی بن حسین (1414). جامعالمقاصد، ج 9، چاپ دوم، قم: مؤسسۀ آلالبیت علیهم السلام. گیلانی (میرزای قمی)، ابوالقاسم (1413). جامع الشتات فی اجوبه السئوالات، ج 4، چاپ اول، تهران: مؤسسۀ کیهان. موسویبجنوردی، سید حسن بن آقا بزرگ (1419). القواعد الفقیهه، ج 4، چاپ اول، قم: النشر الهادی. موسوی خمینی، سید روحالله (بی تا). تحریرالوسیله، ج 2، چاپ اول، قم: مؤسسۀ مطبوعات دارالعلم. موسویخویی، سید ابوالقاسم (1410). منهاج الصالحین، ج 2، چاپ بیست و هشتم، قم: نشر مدینۀ العلم. موسوی شریف (سیدمرتضی)، علی بن حسین (1415). الانتصار فی انفرادات الامامیه، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسان حوزۀ علمیۀ قم. نجفی، محمدحسن (1404). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج 28، چاپ هفتم، بیروت: دار احیاء التراث العربی. نجفی، حسن بن جعفر (1422). انوار الفقاهه-کتاب الوقف، چاپ اول، نجف اشرف: مؤسسۀ کاشف الغطاء. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 885 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 891 |