
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,621 |
تعداد مقالات | 71,529 |
تعداد مشاهده مقاله | 126,855,361 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,899,365 |
اسم منسوب عربی و صفت نسبی فارسی (دلالت ها و مقابلۀ همسانیها و ناهمسانیها) | ||
ادب عربی | ||
مقاله 7، دوره 9، شماره 2، اسفند 1396، صفحه 93-112 اصل مقاله (622.39 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2018.235028.611746 | ||
نویسنده | ||
احسان اسماعیلی طاهری* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه سمنان | ||
چکیده | ||
یاء نسبت، پرکاربردترین و متداولترین پسوند و یکی از سادهترین افزارهای صفتساز در هر دو زبان عربی و فارسی است که از اتصال آن به پایان اسمهای مختلف صفتهای دارای معانی گوناگون ایجاد میشود. این گفتار بر آن است در حدّ بضاعتِ خود، ضمن اشاره به آن معانیِ گونهگون در عربی و فارسی، پارهای همسانیها و ناهمسانیها را در این زمینه بنمایاند. از مهمترین نتایج این گفتار این است که بیشتر معانی و کارکردهای حاصل از چسبیدن پسوند یاء نسبت به کلمۀ پایه مانند تعلق به یک اقلیم یا ملیت و نژاد، وابستگی به یک چیز، شباهت در شکل یا رنگ، بیان جنس و مادۀ یک چیز، پیشه و فروشندگی، مذهب و کیش، معنای فاعلی یا مفعولی، قابلیت و لیاقت، دارندگی و... در هر دو زبان عربی و فارسی همساناند، ولی در کارکردهایی مانند آلودهبودن به یک چیز، اعتیاد به مصرف مادهای، مطابقت با یک چیز، محل خرید و فروش یک چیز و... ناهمسانند . بهطورکلی همسانیهای این پسوند و کارکردهای آن در هر دو زبان بیشتر از ناهمسانیهای آنهاست . | ||
کلیدواژهها | ||
منسوبسازی؛ اسم منسوب؛ اسم منسوب الیه؛ صفت نسبی؛ یاء نسبت | ||
مراجع | ||
آذرنوش، آذرتاش، فرهنگ معاصر عربی فارسی، تهران، نشر نی، 1379. ابن یعیش، موفقالدین علی، شرح المفصل، تصحیح احمد السیداحمد و اسماعیل عبدالغنی، القاهرة، المکبتة التوفیقیة، د.ت. الاسترآبادی، رضیالدین، شرح شافیة ابن الحاجب، تصحیح محمد نورالحسن و محمد الزقزاق و محمد محییالدین عبدالحمید، قم، پارسا، 1390. انوری، حسن و حسن احمدی گیوی، دستور زبان فارسی 2، تهران، فاطمی، 1367. حسن، عباس، النحو الوافی، طهران، ناصرخسرو، 1380. حلوانی، محمدخیر، المغنی الجدید فی علم الصرف، بیروت، دارالشرق العربی، د.ت. ذوالنور، رحیم، دستور پارسی، تهران، درخشان، 1343. شرتونی، رشید، مبادئ العربیة، طهران، اسماعیلیان، 1366. شریعت، محمدجواد، دستور زبان فارسی، تهران، اساطیر، چاپ هفتم، 1375. صادقی، علیاشرف، «شیوهها و امکانات واژهسازی در فارسی معاصر 2»، نشر دانش، ش 65، صص 6-12، مرداد و شهریور1370. ، «شیوهها و امکانات واژهسازی در فارسی معاصر 5»، نشر دانش، ش 70، صص 39-45، خرداد و تیر 1371. ، «شیوهها و امکانات واژهسازی در فارسی معاصر 7»، نشر دانش، ش 72، صص 19-23، مهر و آبان 1371. ، «شیوهها و امکانات واژهسازی در فارسی معاصر 9»، نشر دانش، ش 75، صص 9-15، فروردین و اردیبهشت 1372. ، «شیوهها و امکانات واژهسازی در فارسی معاصر 10»، نشر دانش، ش 76، صص 15-23، خرداد و تیر 1372. فرشیدورد، خسرو، دستور مفصل امروز، تهران، سخن، 1382. ، عربی در فارسی، تهران، دانشگاه تهران، 1373. معین، محمد، اسم مصدر حاصل مصدر، تهران، امیرکبیر، 1369. ، فرهنگ معین، تهران، امیرکبیر، چاپ هشتم، 1371. مقربی، مصطفی، ترکیب در زبان فارسی، تهران، توس، 1372. نعمة، آنطوان و غیرها، المنجد فی اللغة العربیة المعاصرة، بیروت، دارالمشرق، الطبعة الثانیة، 2001. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 962 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5,440 |