تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,571 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,173 |
مطالعة تطبیقی نظریة نظم عبدالقاهر جرجانی و نظریة بافت موقعیّت فرث | ||
ادب عربی | ||
مقاله 3، دوره 9، شماره 2، اسفند 1396، صفحه 17-35 اصل مقاله (429.22 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2018.125181.611271 | ||
نویسندگان | ||
سید محمدرضا ابن الرسول* 1؛ مرضیه قربان خانی2؛ نصراله شاملی1 | ||
1استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه اصفهان | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
نظریة نظم جرجانی از نظریاتی است که در بلاغت عربی از اهمیّت ویژهای برخوردار است. علت این امر را میتوان گستردگی ابعاد، شمول و توجه آن به جنبههای مختلف دستوری، معنایی و زیباشناختی دانست. این نظریه با وجود تقدّم زمانی بر نظریات مطرحشده در زبانشناسی معاصر، با بسیاری از این آنها ارتباط دارد و با اندک تأملی میتوان نقاط مشترک زیادی بین این نظریه و نظریات معاصر یافت. یکی از این نظریات، نظریة بافت موقعیّت زبانی است که فرث مطرح کرد. پژوهش حاضر در رویکردی تطبیقی، این دو نظریه و نقاط اشتراک آنها را بررسی میکند تا از این منظر، نقاط قوّت و ضعف هریک آشکار شود تا در پرتو آن، این دو نظریه یکدیگر را تکمیل کنند و در مطالعات بلاغی- ادبی برای محققان سودمندتر واقع شوند. از یافتههای این پژوهش میتوان به این موارد اشاره کرد: اهتمام هر دو نظریه به بافت زبانی، تقارب بین مفهوم سیاق نزد جرجانی و مفهوم بافت نزد فرث، جامعیّت نظریة بافت موقعیّت در مقایسه با نظریة نظم جرجانی، شباهت نظریة بافت موقعیّت و موضوع اقتضای حال و خطاب در بلاغت عربی. | ||
کلیدواژهها | ||
نظریة نظم؛ نظریة بافت موقعیّت؛ بافت و سیاق؛ عبدالقاهر جرجانی؛ جی. آر فرث | ||
مراجع | ||
ابولیل، امین، البیان والقرآن؛ دراسة تأصیلیة فنیة، عمان، دارالبرکة، 1427. اچسون، جین، زبانشناسی همگانی، ترجمة حسین وثوقی، بیجا، علوی، چاپ سوم، 1370. پراید، جی. بی، جامعهشناسی یادگیری و تدریس زبان، ترجمة سیداکبر میرحسینی، تهران، امیرکبیر، 1373. جرجانی، أبوبکر عبدالقاهر بن عبدالرحمن، دلائل الإعجاز، تحقیق حمد التنجی، بیروت، دارالکتاب العربی، 1995. الجندی، درویش، نظریة عبدالقاهر فی النظم، القاهرة، مکتبة نهضة مصر بالفجالة، 1960. حمیدبیاتی، سناء، کتاب قواعد النحو العربی فی ضوء نظریة النظم، الأردن، داروائل للنشر، 2003. روبینز، تاریخ مختصر زبانشناسی، ترجمة علیمحمد حقشناس، تهران، مرکز، 1370. رستمیان، مرضیه و سیدکاظم طباطبایی، «بررسی تطبیقی بافت موقعیت (برون زبانی) از دیدگاه فرث، هایمز و لوئیس با سیاق حالیه»، پژوهشهای میان رشتهای قرآن کریم، سال دوم، ش 4، صص 29-36، بهار و تابستان 1390. ساغروانیان، جلیل، فرهنگ اصطلاحات زبانشناسی، مشهد، نما، 1369. سبحانی، جعفر، فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، بیتا، کتاب الکترونیکی به نشانی http://tohid.ir/fa/persian/book سعران، محمود، علم اللغة، بیروت، دارالنهضة العربیة، د.ت. شاکر جمعة، بیان و مهند حمدشبیب، «قراءة فی نظریة النظم»، جامعة الأنبار للعلوم الإسلامیة، ش 1، صص 252ـ 286، 2009. الضامن، حاتم صالح، نظریة النظم تاریخ وتطور، بغداد، منشورات وزارة الثقافة والإعلام، 1979. عباس، محمد، عبدالقاهر جرجانی و دیدگاههای نوین در نقد ادبی، ترجمة مریم مشرف، تهران، چشمه، 1387. عشماوی، محمدزکی، قضایا النقد الأدبی بین القدیم والحدیث، بیروت، دارالنهضة العربیة، 1979. عمارتی مقدم، داوود، «بررسی تطبیقی مفهوم «نظم» در فن خطابة یونان و روم باستان و بلاغت اسلامی؛ با تاکید بر دیدگاههای دیونیزیوس هالیکارناسوسی و عبدالقاهر جرجانی»، جستارهای ادبی، صص 133-162، 1391. فتوحی، محمود، «فلسفة بلاغت»، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، ش 74، صص 86-91، 1382. فضیلت، محمود، «تأملی در سطح ادبی مثنوی معنوی (بلاغت)»، سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، سال چهارم، ش1، صص 65-74، 1390. قربانیزرین، باقر، «جرجانی»، دایرةالمعارف الفقه الإسلامی، تهران، مؤسسة دایرةالمعارف الفقه الإسلامی، بیتا. القزوینی، جلالالدین، الإیضاح فی علوم البلاغة المعانی والبیان والبدیع، مراجعة عماد بسیونی زغلول، بیروت، دارالأرقم، 1426. مصطفی، ابراهیم و غیرها، المعجم الوسیط. إستانبول، دارالدعوة، الطبعة الثانی، 1410. مصطفی، محمدحسن، «فکرة النظم بین الحقیقة والوهم»، أبحاث کلیة التربیة الأساسیة، جامعة الموصل، ش 1، صص 233-262، 2007. مشرف، مریم، «نظم و ساختار در نظریة بلاغت جرجانی»، پژوهشنامة علوم انسانی، ش 54، صص 403- 416، 1386. معمیش، عزالدین، «المنحی الاعتزالی لنظریة النظم»، مجلة التراث العربی، صص 157ـ 168، 2007. نجیب إبراهیم، علی، جمالیات اللفظة بین السیاق ونظریة النظم بحثاً عن طریقة لقراءة النص الأدبی القدیم، دمشق، دارکنعان للدراسات والنشر، 2002. نوروزی، علی، «واکاوی نظریة نظم عبدالقاهر جرجانی»، همایش ملی نظریه و نقد ادبی در ایران، صص 231-241، 1390. Crystal, D. A dictionary of linguistics and phonetics (5th ed.), United Kingdom, Blackwell Publishing, 2003. Halliday, M. A. K; On Grammar, London&New York, Continuum, 2002. Richards, J. C. & Schmidt, R., Dictionary of language teaching and applied linguistics, (3rd ed.), United Kingdom, Pearson Education Limited Longman, 2002.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 801 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,176 |