پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,759 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,136,165 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,899,679 |
مطالعۀ مقایسه‌ای اجزای کالبدی نخستین مساجد ایرانی براساس کاربرد عناصر بصری | ||
| پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
| مقاله 5، دوره 48، شماره 1، شهریور 1394، صفحه 77-91 اصل مقاله (700.45 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2017.240164.653794 | ||
| نویسندگان | ||
| نیما ولی بیگ* 1؛ فرزانه کریمی2 | ||
| 1استادیار دانشکدۀ مرمت دانشگاه هنر اصفهان | ||
| 2کارشناس ارشد مرمت و احیای بناها و بافت‌های تاریخی | ||
| چکیده | ||
| خصوصیات کالبدی اجزا، معیاری است برای دسته‌بندی ویژگی‌های مساجد نخستین ایرانی و آشکار ساختن شباهت‌ها و تفاوت‌های آن‌ها. مطالعۀ مقایسه‌ای این ویژگی‌ها راهکاری برای تحلیل چگونگی و چرایی تفاوت‌های مساجد قرون نخست تا چهارم ایران و تفاوت‌های کالبدین اجزای آن‌ها ارائه می‌دهد. بررسی این خصوصیات کالبدین براساس کاربرد عناصر بصری و مطالعۀ مقایسه‌ای آن‌ها به‌منظور دسته‌بندی ویژگی‌های نخستین مساجد ایرانی تاکنون به‌شکل روشمند صورت نگرفته است. در این پژوهش، که داده‌اندوزی در آن براساس مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی بوده، ده مسجد از مساجد باقیمانده از سده‌های یکم تا چهارم هجری در ایران بررسی شده است. بنا به یافته‌های پژوهش، سه فرم اصلی مساجد نخستین ایران بر اساس عناصر تشکیل‌دهندۀ پلان و بررسی مفاهیم بصری در نمونه‌ها آشکار شده است. این یافته‌ها همچنین، تفاوت‌های آشکاری در بخش‌های جزئی‌تر نخستین مساجد را نشان می‌دهند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روش مطالعۀ مقایسه‌ای؛ عناصر بصری؛ عناصر پلان؛ کالبد اجزا؛ مساجد نخستین | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparative Study of the Skeletal Components of First Iranian Mosques Based on the Use of Visual Elements | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Nima Valibeig1؛ Farzaneh karimi2 | ||
| 1PhD, Architectural & Urban Conservation, Assistant Professor and faculty member of Art University of Isfahan, Faculty of Conservation | ||
| 2M.A. Architectural & Urban Conservation, Faculty of Conservation, Art University of Isfahan | ||
| چکیده [English] | ||
| The skeletal characteristics of the components are a criterion for classifying the characteristics of the first Iranian mosques and revealing their similarities and differences. A comparison of these features provides a way to analyze how and why there are differences between mosques of Iran from the 1st to the 4th centuries and the skeletal differences in their components. The study of these skeletal characteristics based on the use of visual elements and their comparative study to classify the features of first Iranian mosques has not been systematically addressed. In this research, which is based on library and field studies, ten mosques from the remaining mosques in Iran from the 1st to the 4th centuries AH have been investigated. According to the research findings, the first three forms of the first mosques in Iran have been revealed based on the elements of the plan and the study of visual concepts in the samples. These findings also reveal clear differences in the more detailed sections of the first mosques. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Comparative study method, Visual elements, Elements of the plan, Skeletal Characteristics of the Components, the First Iranian Mosques | ||
| مراجع | ||
|
اسماعیل‌نژاد، حسین، حمیدرضا امامی، و ایمان نعمت‌اللهی، «گونه‌شناسی مساجد در کشورهای اسلامی (ایران، ترکیه، اسپانیا)»، مجموعه مقالات اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعۀ پایدار، صص1ـ21، تهران: انجمن محیط‌زیست کومش و دانشگاه صنعت هوایی، فروردین 1392. اعرابی، جعفر، آفرینش فرم، تهران: کتابکدۀ کسری، 1394 ش. پیرنیا، محمدکریم، سبک‌شناسی معماری ایرانی، تهران: سروش دانش، 1389 ش. حاج‌سیدجوادی، کمال، مساجد ایران؛ دراسة تاریخیة حضاریة اثاریة فنیة، تهران: سروش، 1375 ش. حجت، عیسی، و مهدی ملکی، «هم‌گرایی سه گونۀ بنیادین هندسی و پیدایش هندسۀ مسجد»، معماری و شهرسازی هنرهای زیبا، ش 4، صص 5ـ16، زمستان 1391. داندیس، دونیس ا.، مبادی سواد بصری، ترجمۀ مسعود سپهر، تهران: سروش، 1388 ش. ربن شه، لیلا، حسین سلطان‌زاده، و بهرام قدیری، گونه‌شناسی معماری مساجد، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1375 ش. زارعی، محمدابراهیم، «گونه‌شناسی معماری مساجد محله‌ای شهر سنندج در دورۀ قاجار»، مطالعات شهر ایرانی‌اسلامی، ش 2، صص 15ـ28، بهار 1394. سیرو، ماکسیم، «تطور مساجد روستایی در اصفهان»، ترجمۀ کرامت‌الله افسر، اثر، ش 2، صص 52ـ78، پاییز و زمستان 1359. کبیرصابر، محمدباقر، حامد مظاهریان، و مهناز پیروی، «ریخت‌شناسی معماری مسجد کبود تبریز»، مطالعات معماری ایران، ش 4، صص 5ـ23، پاییز و زمستان 1393. کپس، جئورگی، زبان تصویر، ترجمۀ فیروزه مهاجر، تهران: سروش، 1388 ش. کلارک، راجرز، و مایکل پاوز،الگوهای معماری، ترجمۀ ثمر ترابی کرمانشاه، تهران: یزدا، 1388 ش. کیانی، محمدیوسف، معماری ایرانی در دورۀ اسلامی، تهران: سمت، 1376 ش. گالدیری، اوژینو، مسجد جامع اصفهان، ترجمۀ حسینعلی سلطان‌زادۀ پسیان، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور، 1370 ش. گدار، آندره،هنر ایران، ترجمۀ بهروز حبیبی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، 1377 ش. ملازاده، کاظم و مریم محمدی، دایرةالمعارف بناهای تاریخی ایران در دورۀ اسلامی: مساجد تاریخی، تهران: سوره، 1379 ش. موسوی روضاتی، مریم‌دخت و دیگران، گنجنامۀ فرهنگ آثار معماری اسلامی؛ مساجد، تهران: روزنه، 1383 ش. مهدوی‌نژاد، محمدجواد، محمدحسین قاسم‌پور آبادی، و آیسا محمدلوی شبستری، «گونه‌شناسی مسجدمدرسه‌های دورۀ قاجار» مطالعات شهر ایرانی‌اسلامی، ش 3، صص 5ـ15، بهار 1392. محمدی، مریم، معماری مساجد ایران در سده‌های نخستین اسلامی، تهران: امیرکبیر، 1392ش. نیری آهنگر، الهام، ابراهیم امیرکلایی و ساره نورالله‌زاده خشکرودی، «بررسی اصول هندسی در طراحی مسجد فرح‌آباد ساری؛ هندسۀ پنهان مساجد»، در مجموعه مقالات کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری، و زیرساخت‌های شهری، صص 1ـ10، تبریز: دبیرخانۀ دائمی کنفرانس، آذر 1394. وایت، ادوارد،مفاهیم پایه در معماری، ترجمۀ محمد احمدی‌نژاد، تهران: خاک، 1388 ش. هوشیاری، محمدمهدی، حسین پورنادری، و سیدمرتضی فرشته‌نژاد، «گونه‌شناسی مسجد ـ مدرسه در معماری اسلامی ایران؛ بررسی چگونگی ارتباط میان فضای آموزشی و نیایشی»، مطالعات معماری ایران، ش 3، صص 37ـ54، زمستان 1391. Asadi, Ladan, and Hamid Majidi, “Typology of School-Mosque in Ilkhani, Timurid and Safavid”, International Journal of Science, Technology and Society, No. 2, pp. 143-149, June 2015.
Mazraeh, Hamed, "Geometry Analysis in Architecture of Vakil", ICP Engineering and Technology, No. 4, pp. 5-10, December 2015.
Ching, Francis D. K., Architecture: Form, Space, and Order, New York: John Wiley & Sons, 1979.
Finster, Barbara, Frühe iranische Moscheen vom Beginn des Islam bis zur Zeit salguqischer Herrschaf, Berlin: B. Reimer, 1994.
Grube, Ernst J., Architecture of the Islamic World: Its History and Social Meaning, Ed. by George Michell, London: Thames & Hudson, 2011.
Hillenbrand, Robert, Islamic Architecture: Form, Function and Meaning, London: Edinburgh University, 1994.
Prochazka, Amjad Bohumil, Architecture of the Islamic Cultural Sphere, Zurich: MARP, 1986 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 785 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 784 |
||