پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,983,864 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,655,658 |
وضعیت حقوقی «مُراعی» به‌منزلۀ وضعیتی در عرض صحت، بطلان و عدم نفوذ | ||
| مطالعات حقوق خصوصی | ||
| مقاله 7، دوره 47، شماره 4، دی 1396، صفحه 683-702 اصل مقاله (243.03 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlq.2017.202021.1006717 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس کریمی* 1؛ هادی شعبانی کندسری2 | ||
| 1استاد گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران | ||
| 2دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| در این مقاله مفهوم، قلمرو، مبانی و مصادیق وضعیت مراعی به‌منزلۀ وضعیت مستقل و در عرض وضعیت‌های حقوقی صحت، بطلان و نفوذ‌ناپذیری بررسی شده است. نتیجۀ نوشتار حاضر این بود که وضعیت مراعی وضعیت مستقلی تلقی میشود و در مواردی به کار می‌‌آید که حق شخص ثالث مورد معامله تعلق گرفته و این حق جنبۀ احتمالی داشته باشد و قراردادی به زیان شخص ثالث منعقد شود و مالکیت بالقوه یا طلب او را نادیده بگیرد. در این صورت، صحت عقد مراعی به تأمین یا سقوط بعدی حق ذی‌نفع ثالث است. وضعیت مراعی بیشتر در قراردادها به کار می‌‌رود، اما در ایقاعات نیز قابل اجراست. علاوه بر این، حمایت از مالکیت بالقوۀ ثالث یا طلب وی سبب ایجاد وضعیت مراعی میشود. مطالعۀ مصادیق متعدد وضعیت مراعی نشان می‌‌دهد که نباید این نهاد را به چند مصداق مشخص محدود دانست، بلکه تصرفات منافی بیع شرط و خیار شرط، معاملات قبل از حصول معلق‌‌علیه نسبت به موضوع عقد معلق، قراردادهای ورثه در سهم زوجۀ متوفی یا موصی‌‌به قبل از قبول موصی‌‌له و معامله به قصد فرار از دین نیز مراعی به اعمال یا سقوط حق ذی‌نفع ثالث است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بطلان؛ تأمین یا سقوط حق؛ ذی‌نفع ثالث؛ صحت؛ طلب؛ مالکیت بالقوه؛ مراعی؛ نفوذ‌ناپذیری (موقوف) | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| LEGAL STATUS “MORA’A” AS A STATE WITHIN THE VALIDITY, INVALIDITY AND LACK OF INFLUENCE | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abbas Karimi1؛ Hadi Shabani Kandsari2 | ||
| 1Professor of Private Law, University of Tehran | ||
| 2PhD Candidate of Private Law, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| This paper is to study the transaction possibility of future property, and the bases of transaction nullity of future property and designing the general rule for these transactions. There would be a question that why the famous jurists and lawyers knew as nullity transaction of future property, and how much the given arguments are valid, and also in what cases it is possible to know truth the transaction of future property under a general rule. The result was that transaction of future property has known as nullity mainly because of some Jurisprudential exemplum (called Revayat in Islamic jurisprudence) and the forbidden of belonging of possession of nonexistent and its uncertainty, while there are also some Jurisprudential exemplum indicating the truth of transaction of future property. Moreover, prompt possession is not the inherent prerequisite of possessive contracts and possession takes place after the emersion of the subject of contract. In addition, transaction of future property is not uncertain and should be known as truth, if there is conjecture of creation of the property in the future according to the normal routine of affairs. Therefore, the existence of subject of contract meanwhile of conclusion is not of the main conditions and general rule and is necessary only in the cases which the mind basis of the parties is on the transaction of existent property. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Future Property, ignorance, Outer Substance, Possession of Nonexistent, risk, uncertainty | ||
| مراجع | ||
|
الف) فارسی امامى، سیدحسن (1384). حقوق مدنى، چاپ هجدهم، ج 3، تهران: اسلامیه. ایزانلو، محسن و شریعتی‌نسب، صادق (1391). «مطالعۀ تطبیقی عدم قابلیت استناد در حقوق ایران و فرانسه»، حقوق خصوصی، شمارۀ 21. بهجت، محمدتقى (1428). استفتائات، چاپ اول، قم: دفتر حضرت آیت‌الله بهجت. جعفری‌لنگرودی، محمدجعفر (1387). حقوق مدنی: رهن و صلح، چاپ سوم، تهران: گنج دانش. ______________ (1387). مبسوط در ترمینولوژی حقوق، چاپ اول، ج 4 و 5، تهران: گنج دانش. خامنه‌اى، سیدعلى (1424). أجوبة‌الاستفتائات، چاپ اول، دفتر معظم‌له در قم. دهخدا، علی‌‌اکبر (1377). لغت‌‌نامۀ دهخدا، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران. شعبانی‌کندسری، هادی (1395). رهن اموال آینده و دارایی در گردش، چاپ اول، سهامی انتشار. شهیدی، مهدی (1388). تشکیل قراردادها و تعهدات، چاپ هفتم، ج 1، تهران: مجد. ______________ (1388). اصول قراردادها و تعهدات، چاپ پنجم، ج 2، تهران: مجد. صفایی، سیدحسین (1384). قواعد عمومی قراردادها، چاپ سوم، تهران: میزان. قبولی، سیدمحمدمهدی و محسنی، سعید (1391). «حمایت از طلبکاران در قبال قراردادهای با انگیزۀ فرار از دین در حقوق ایران و فرانسه»، دانش‌نامۀ حقوق اقتصادی، شمارۀ 1، سال نوزدهم. عیسایی تفرشی، محمد (1376). «اثر حکم ورشکستگی نسبت به معاملات تاجر ورشکسته با توجه به اصول و مبانی قانون مدنی»، مدرس علوم انسانی، شمارۀ پنجم. کاتوزیان، ناصر (1388). قواعد عمومی قراردادها، چاپ هشتم، ج 1، تهران: شرکت سهامی انتشار. ______________ (1388). قواعد عمومی قراردادها، چاپ اول، ج 2، تهران: شرکت سهامی انتشار. ______________ (1388). قواعد عمومی قراردادها، چاپ پنجم، ج 3، تهران: شرکت سهامی انتشار. ______________ (1387). قواعد عمومی قراردادها، چاپ پنجم، ج 5، تهران: شرکت سهامی انتشار. ______________ (1387). ایقاع: نظریۀ عمومی-ایقاع معین، چاپ چهارم، تهران: میزان. کاویانی، کورش (1391). حقوق ورشکستگی، چاپ اول، تهران: میزان. کریمی، عباس و شعبانی‌کندسری، هادی (1391). «تلاشی برای ساماندهی نظریۀ عدم نفوذ مراعی»، دیدگاه‌‌های حقوق قضایی، شمارۀ 58. لنکرانى، محمدفاضل (بی‌‌تا). جامع‌المسائل، چاپ یازدهم، قم: امیر قلم. محقق‌داماد، سیدمصطفی، قبولی، سیدمحمدمهدی و ساعتچی، علی (1394). «تحلیل وضعیت حقوقی معاملات مشتری نسبت به مورد شفعه»، آموزه‌های فقه مدنی، شمارۀ 11. معین، محمد (1371). فرهنگ فارسی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات امیرکبیر. مکارم شیرازى، ناصر (1427). استفتائات جدید، چاپ دوم، قم: مدرسۀ امام على (ع). موسوى‌‌‌خمینى، سیدروح‌‌اللّه (1424). توضیح‌المسائل، چاپ هشتم، قم: دفتر انتشارات اسلامى. میرزانژاد جویباری، اکبر (1390). «وضعیت حقوقی قرارداد فروش مال مرهونه بطلان، عدم نفوذ یا عدم قابلیت استناد»، فصل‌نامۀ حقوق، شمارۀ 2. ب) عربی آشتیانى، میرزامحمدحسن (1425). کتاب‌القضاء، چاپ اول، قم: زهیر. ابن‌منظور، جمال‌‌الدین (1414). لسان‌العرب، چاپ سوم، ج 5، بیروت: دارالفکر. اردبیلى، احمد (بی‌‌تا). زبدﺓالبیان، چاپ اول، تهران: المکتبة‌الجعفریة. اصفهانى، سیدابوالحسن (1422). وسیلة‌النجاة، چاپ اول، قم: تنظیم و نشر آثار امام خمینى. ______________ (1393). وسیلة‌النجاة (مع حواشی الگلپایگانی)، چاپ اول، قم: مهر. انصارى، مرتضى (1415). کتاب‌المکاسب، چاپ اول، ج 4، 2 و 6، قم: بزرگداشت شیخ انصارى. ______________ (1415). رسالة فی‌المواریث، چاپ اول، قم: بزرگداشت شیخ انصارى. بحرانى، یوسف (1405). الحدائق‌الناضرة، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامى. بحرالعلوم، محمد (1403). بلغة‌الفقیه، چاپ چهارم، تهران: مکتبة‌الصادق. بهبهانى، سیدعلى (1423). وسیلة‌النجاة، چاپ دوم، قم: شفق. تبریزى، ابوطالب (1421). التعلیقة‌الاستدلالیة على تحریر‌الوسیلة، چاپ اول، نشر آثار امام خمینى. ______________ (1426). منهاج‌الصالحین، چاپ اول، قم: مجمع الإمام المهدی. حسینی‌حنفى، سیدمحمدمرتضی (1414). تاج‌العروس، چاپ اول، ج 7، بیروت: دارالفکر. حسینی‌روحانى، سیدصادق (1412). فقۀ‌الصادق (ع)، چاپ اول، قم: دارالکتاب. ________________(1429). منهاج‌الفقاهة، چاپ پنجم، قم: انوارالهدى. حسینى‌روحانى، سیدمحمد (1420). المرتقى-کتاب‌الخیارات، چاپ اول، ج 2، تهران: دارالجلی. حسینىشیرازى، سیدصادق (1425). التعلیقات على شرائع الإسلام، چاپ ششم، ج 2، قم: استقلال. حسینىشیرازى، سیدمحمد (بی‌‌تا). إیصال‌‌الطالب، چاپ اول، تهران: اعلمى. حسینى‌عاملى، سیدجواد (1419). مفتاح‌الکرامة، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامى. حلی (محقق)، جعفربن‌حسن (1408). شرائع‌الإسلام، چاپ دوم، قم: اسماعیلیان. حلى (علامه)، حسن‌بن‌یوسف (1420). تحریر‌الأحکام، چاپ اول، قم: مؤسسۀ امام صادق (ع). ______________ (1414). تذکرة‌الفقهاء، چاپ اول، قم: آل‌البیت (ع). ______________ (1413). مختلف‌الشیعة، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى. ______________ (1413). قواعد‌الأحکام، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامى. حلى، شمس‌‌الدین محمد (1424). معالم‌الدین، چاپ اول، قم: مؤسسۀ امام صادق (ع). حلى، محمدبن‌حسن (1387). إیضاح‌الفوائد، چاپ اول، قم: اسماعیلیان. حلى، محمد‌بن‌منصور (ابن‌ادریس)(1410). السرائر، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى. حلى، یحیى‌بن‌سعید (1405). الجامع‌للشرائع، چاپ اول، قم: مؤسسة سید‌الشهداء العلمیة. خوانسارى، محمد (بی‌‌تا). الحاشیة‌الثانیة على‌المکاسب، چاپ اول، بی‌‌جا: بی‌‌نا. خویى، محمدتقى (1414). الشروط أو الالتزامات التبعیة فی‌العقود، ج 1، بیروت: دار‌المؤرخ العربی. راغب اصفهانى، حسین‌بن‌محمد (1412). مفردات ألفاظ القرآن، چاپ اول، لبنان: دار‌العلم. رشتى، میرزاحبیب‌الله (1311). کتاب‌الإجارة، چاپ اول، بی‌‌جا: بى‌نا. شهیدى‌تبریزى، میرزا فتاح (1375). هدایة‌الطالب، چاپ اول، تبریز: اطلاعات. صدوق، محمد (1413). من لا یحضرۀ‌الفقیه، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى. صیمرى، مفلح‌بن‌حسن (1420). غایة‌المرام، چاپ اول، ج 2، بیروت: دارالهادی. ______________ (1426). مبانی منهاج‌الصالحین، چاپ اول، قم: قلم‌الشرق. طباطبایى‌یزدى، سیدمحمدکاظم (1415). سؤال و جواب، چاپ اول، تهران: نشرالعلوم‌الإسلامی. ______________ (1421). حاشیة‌المکاسب، چاپ دوم، قم: اسماعیلیان. طوسى (شیخ)، محمد (1387). المبسوط، چاپ سوم، تهران: المکتبة‌المرتضویة. ______________ (1400). النهایة، چاپ دوم، بیروت: دارالکتاب العربی. ______________ (1407). تهذیب‌الأحکام، چاپ چهارم، ج 9 و 10، تهران: دارالکتبالإسلامیة. عاملى (شهید ثانى)، زین‌الدین (1410). الروضة‌البهیة، چاپ اول، قم: داورى. ______________ (1413). مسالک‌الأفهام، چاپ اول، قم: المعارف‌الإسلامیة. عاملى (حر)، محمد (1409). وسائل‌الشیعة، چاپ اول، قم: آل‌البیت (ع). عاملى‌کرکى، على‌بن‌حسین (1414). جامع‌المقاصد، چاپ دوم، قم: مؤسسۀ آل‌البیت (ع). عراقى، آقاضیا (1414). شرح تبصرة‌المتعلمین، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامى. فراهیدى، خلیل‌بن‌احمد (1410). کتاب‌العین، چاپ دوم، ج 2، قم: هجرت. فقعانى، على (بی‌‌تا). مسائل ابن طی- المسائل‌الفقهیة، بی‌‌جا: بی‌‌نا. کلینى، محمد (1407). الکافی، چاپ چهارم، تهران: دارالکتبالإسلامیة. مامقانى، محمدحسن (1316). غایة‌الآمال، چاپ اول، قم: مجمع‌الذخائر‌الإسلامیة. مروج جزائرى، سیدمحمدجعفر (1416). هدى‌الطالب، چاپ اول، قم: دارالکتاب. مغنیه، محمدجواد (1421). فقه الإمام الصادق (ع)، چاپ دوم، ج 3، قم: انصاریان. موسوى خمینى، سیدروح‌‌اللّه (1421). کتاب‌البیع، چاپ اول، تهران: تنظیم و نشر آثار امام خمینى. موسوى‌گلپایگانى، سیدمحمدرضا (1409). مجمع‌المسائل، چاپ دوم، قم: دارالقرآن الکریم. میرزاى‌قمّى، ابوالقاسم (1413). جامع‌الشتات، چاپ اول، تهران: کیهان. نائینى، میرزا محمدحسین (1413). المکاسب و البیع، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی. ______________ (1373). منیة‌الطالب، چاپ اول، ج 1، تهران: المکتبة‌المحمدیة. نجفى، محمدحسن (1404). جواهرالکلام، چاپ هفتم، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. نجفى، محمدتقى (بی‌‌تا). نخبة‌الأفکار فی‌حرمان‌الزوجة من‌الأراضی و العقار، دفتر انتشارات اسلامى. نراقى، مولى‌احمد (1415). مستند‌الشیعة، چاپ اول، قم: مؤسسۀ آل‌البیت (ع). نراقى، مولى‌محمد (1422). مشارق‌الأحکام، چاپ دوم، قم: کنگرۀ نراقیین ملا‌مهدى و ملا‌احمد. وجدانى‌فخر، قدرت‌الله (1426). الجواهر‌الفخریة، چاپ دوم، قم: سماء قلم. هاشمى‌شاهرودى، سیدمحمود، با همکاری جمعی از پژوهشگران (1423). موسوعۀ‌الفقه الإسلامی، چاپ اول، ج 9، قم: مؤسسۀ دائرة‌المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت (ع). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 7,689 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,861 |
||