پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,996,871 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,670,082 |
واکاوی معماری سنتی در دوره قاجار در عمارت دارالحکومه مفخم | ||
| نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی | ||
| مقاله 7، دوره 22، شماره 2، شهریور 1396، صفحه 75-86 اصل مقاله (14.49 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfaup.2017.63996 | ||
| نویسندگان | ||
| حمید صنیعی پور1؛ شراره فرهاد* 2؛ محمد میرزاعلی3 | ||
| 1هیات علمی دانشگاه هنرهای زیبا | ||
| 2نویسنده مسئول | ||
| 3مدرس | ||
| چکیده | ||
| معماری عمارت دارالحکومه مفخم شهر بجنورد بعنوان یکی از بناهای شاخص معماری دوره قاجار، هم به لحاظ عملکردی و هم به لحاظ زیباشناسی، از غنای اصیل معماری ایرانی برخوردار بوده است. معماری این عمارت از عوامل فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و هنری عصر خود بی‌نصیب نبوده و نمود عینی این اثرگذاری در تاروپود معماری عمارت از جمله در طراحی، پلان، تزئینات هنری و... قابل مشاهده است. از این رو مقاله حاضر سعی بر آن دارد تا علاوه بر بازشناخت کلی معماری این عمارت، اثرات معماری سنتی دوره قاجاریه را بر معماری عمارت دارالحکومه مفخم ، به‌ویژه در دو حوزه زیباشناسی و کارکردی را مورد بررسی قرار دهد. پژوهش حاضر به لحاظ روش‌شناسی از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که داده‌های آن به صورت مطالعه تطبیقی و مقایسه‌ای بین شاخصه‌های عمارت دارالحکومه مفخم و معماری دوره قاجاریه بوده و روش گردآوری آن در قالب مطالعات اسنادی و میدانی می‌باشد. یافته‌های کلی تحقیق نشان می‌دهد که با وجود برخی تاثیرگذاری معماری غرب در این دوران، کماکان معماری این عمارت بر پایه اصول بنیادین معماری ایرانی- اسلامی مانند اصل درون‌گرایی، محرمیت و...، و توجه به هنرهای اصیل ایرانی مانند تزئینات آجرکاری، کاشی‌کاری و نیز ساخت و احداث حوض‌خانه‌ها و ارسی‌ها و...، استوار بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معماری سنتی؛ دوره قاجار؛ دارالحکومه مفخم؛ آئینه خانه مفخم؛ بجنورد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of traditional architecture in building the capital of Qajar period Mofakhem | ||
| نویسندگان [English] | ||
| hamid sanieepor1؛ sharareh farhad2؛ mohammad mirzaali3 | ||
| چکیده [English] | ||
| The architecture of the mansion of Dar-al-HokomehMofakham, as one of the prominent monuments of the city of Bojnourd during Qajar era architecture, enjoys the richness of traditional Iranian architecture both in terms of function and aesthetics. In the midst, the architecture of this building has not been deprived of cultural, social, historical and artistic factors of its own age. Furthermore, the objective representation of this impact is more tangible and visible in the architectural details of the sturucture of Mofakham mansion, including its design, plan, art decorations, etc. However, unfortunately, this issue has not been considered as the focus study and concern of architects in identifying and recognizing different rich architectural aspects in the structure of this edifice. In this regard, investigating the traditional Iranian architecture and its evolution in Qajar period as well as recognizing the overall architecture of the aforementioned building is so considerable. The present article makes attempts to explore the effects of traditional architecture of Qajar era on the structure of Dar-al-HokomehMofakham mansion, especially in the two aesthetic and functional areas. The investigation of the aesthetic areas deals with the aesthetic criteria of Mofakham mansion in the historical context of Ghajar era. As a rule, these criteria were consistent on and based upon needs of its own time, among which we can mention to the following: the use of symmetry in elongation of the edifice, the use of colored tiles, mainly turquoise, azure blue and yellow, the application of different styles in tiling of the column capitals, particularly the tiling of roof above the porches. Thus, according to the stated purpose, hypothesis of this research shows that, it seems that, traditional architecture and at the same time Western Qajar era architecture has been impact on Mofakham building in various aspects (functional and aesthetic building). Methodologically speaking, the present study is kind of descriptive-analytic research whose data is considered to be analyzed in a comparative study between the characteristics of the mansion of Dar-al-HokomehMofakham in Bojnourd and the architecture of Qajar era. The method of data collection in the present study is in the form of documentary and field study. Iranian art and architecture during Qajar era were under the influence of the currents of modernization and development which found out a more pronounced and different appearance. However, these achievements entered more into the body and spirit of the architecture of the time, in buildings and mansions. The overall findings of the present study indicate that, in spite of the influence of Western architecture, the architecture of Qajar period, more or less, succeeded to improve and promote the old architectural patterns and bring about innovations in functional and aesthetic aspects. In a way that in spite of some Western architectural influences in this period, the architecture of this building is still based on fundamental principles of Iranian-Islamic architecture, such as the principle of interiority, intimacy, etc. and with consideration of Iranian traditional arts such as decorative brickwork, tiling and construction of spring house and sash window, etc. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Traditional architecture, Qajar era, Dar-al-hokoume Mafkham Monument, Mafkham mirror house, Bojnourd | ||
| مراجع | ||
|
اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی (1393)، بنای عمارت مفخم (موزه باستان شناسی و مردم شناسی)، آرشیو میراث فرهنگی خراسان شمالی، راهنمای گردشگری استان، شهرستان بجنورد. اعتمادالسلطنه، محمدحسن (1367)، تاریخ منتظم ناصری، به تصحیح محمداسماعیل رضوانی، انتشارات دنیای کتاب، جلد سوّم، تهران. بابازاده اسکوئی، سولماز و پاکروان، گلناز (1390)، بررسی الگوهای مطرح در طراحی نماهای اصلی خانه‌های دوره قاجاریه و اوایل پهلوی اوّل در تبریز، همایش ملّی سازه، راه، معماری، چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، صص: 1-17. بهشتی، محمد و قیومی بیدهندی، مهرداد (1389)، فرهنگ‌نامه معماری ایران در مراجع فارسی، مؤسسه تالیف، ترجمه و نشر آثار هنری متن، تهران. طالب‌زاده، عادله (1386)، بررسی نقوش موجود در عمارت مفخم و آیینه خانه مفخم بجنورد و استفاده از این نقوش در معرفی و تبلیغ این شهر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته ارتباط تصویری، دانشگاه الزهرا (س)، دانشکده هنر، تهران. تاجبخش، احمد (1383)، تاریخ و فرهنگ ایران اسلامی (دوره قاجاریه)، انتشارات نوید شیراز، شیراز. حبیبی، سیدمحسن (1378)، مکتب اصفهان، دولت قاجار و سبک تهران، مجموعه مقالات دوّمین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران، ارگ بم کرمان، جلد دوّم، صص: 234-245. حسین‌یزدی، مریم (1393)، وجه ممیزه معماری قاجار از سایر معماری‌ها، مجله انسان شناسی و فرهنگ، بر اساس مصاحبه با مهندس هادی میرمیران، روزنامه ایران، موجود در سایت: /اخبار و مقالات/مقالات معماری و شهرسازی/وجه ممیزه معماری قاجار .http://ammi.ir/ رمضان‌جماعت، مینا و نیستانی، جواد (1389)، جلوه‌های سنت و تجدد در فضاهای ورودی خانه‌های تهران دوره قاجار، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، شماره 44، صص: 65-75. روشندل، زهرا؛ هاشمی‌زرج‌آباد، حسن و قربانی، حمیدرضا (1395)، بررسی معماری خانه‌های سنتی قاجار در نهبندان با تأکید بر خانه نعمت‌الله تقوی، دوفصلنامه تخصصی دانش مرمت و میراث فرهنگی، سال چهارم، شماره ۷، صص: 1-18. زارعی، هانی (1389)، بررسی ویژگی‌های سبکی گونه معماری مسکونی دوره قاجاریه شهر شیراز، همایش ملّی معماری و شهرسازی معاصر ایران، بیضاء: دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیضاء، صص: 1-19. سیدی‌زاده، احسان و عباسیان، علی‌اکبر (1372)، بجنورد گذرگاه شمالی خراسان (آثار و بناهای تاریخی و مذهبی شهرستان بجنورد)، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بجنورد. شریعتی، علی (1345)، راهنمای خراسان، سازمان جلب سیاحان، انتشارات الفبا، تهران. عالی، محمد (1393)، بررسی تأثیر کاربری‌های تجاری بر ترافیک بافت مرکزی شهر بجنورد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی: براتعلی خاکپور، مشهد: دانشگاه فردوسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا. فرهاد، شراره و کاشانی، اریک (1389)، بررسی معماری و شهرسازی در دوره قاجار، همایش داخلی معماری و شهرسازی معاصر (مبانی و مصادیق معماری و شهرسازی)، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گنبدکاووس، صص: 1-8. قبادیان، وحید (1383)، معماری در دارالخلافه ناصری (سنت و تجدد در معماری معاصر تهران)، انتشارات پشوتن، تهران. قلی‌پور، مهدی (1377)، شهر بجنورد و حوزه نفوذ آن، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی: اصغر نظریان، دانشگاه تربیت معلم، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا. کمالی، محمدرضا (1388)، بررسی معماری دوره‌ی قاجار، دوفصلنامه دانش مرمت و میراث فرهنگی، سال پنجم، شماره2، شماره پیاپی3، صص 47-54. مختاری‌اصفهانی، رضا و اسماعیلی، علی‌رضا (1385)، هنر اصفهان از نگاه سیاحان (از صفویه تا قاجاریه)، چاپ اوّل، انتشارات فرهنگستان هنر، تهران. مظفری، صدیقه (1386)، بررسی ساختار معماری عمارت دارالحکومه مفخم بجنورد، پایان‌نامه کاردانی مرمت و احیاء بناهای تاریخی، دانشگاه گلستان، گرگان.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,733 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 7,727 |
||