تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,508,824 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,772,153 |
فعالیت های دلالان و جلّاس و تأثیر آن ها بر بازار بر اساس منابع مغربی _ اندلسی | ||
پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
مقاله 3، دوره 47، شماره 1، شهریور 1393، صفحه 59-69 اصل مقاله (193.37 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2017.234488.653781 | ||
نویسندگان | ||
نفیسه جلالیان1؛ یونس فرهمند* 2؛ هادی عالمزاده2 | ||
1دانشجوی دکتری گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
دلّالی از حرفههای مشروع در بازار مسلمانان بود که محتسب بر آن نظارت میکرد؛ دلّالان به دو دستۀ خُرد و کلان تقسیم میشدند. آنها ملزم بودند در ازای فروش کالا، تنها اجرتالعمل متعارف آن را دریافت کنند و مجاز به افزایش آزادانۀ قیمت کالاها، که ثبات و نظم اقتصادی بازار را بر هم میزد، نبودند. در میان دلّالان کلان، گروهی موسوم به «جُلّاس» بودند که در کسبوکار بازاریان و ثبات اقتصادی بازار اخلال میکردند. این پژوهش درصدد است نقش دلّالان و جلّاس را در بازارهای مغرب و اندلس در سدههای میانه بررسی کند. نتیجه این پژوهش نشان میدهد که جلّاس، بر خلاف دلّالان، بهمنظور کسب سود بیشتر، با سوءاستفاده از شرایط اقتصادی جامعه و عدول از هنجارها و ارزشهای اخلاقی، موجب اخلال در کسبوکار و بیثباتی بازار میشدند. مقابله با این گروه یکی از وظایف اصلی صاحبالسوق بود که متعهد بودند با ایجاد ارتباط درست میان بازاریان و واسطهگران و نظارت دقیق و مستمر بر دلّالان، از اقدامات و ارتباطات ناشایست آنان، بهویژه همکاری با محتکران، و دستیابی به سودهای گزاف و مخلّ بازار ممانعت کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
بازار مغرب و اندلس؛ جُلّاس؛ دلّال؛ صاحبالسوق؛ ولایةالسوق | ||
مراجع | ||
ابنرشد قرطبی، ابوالولید محمد بن احمد، المقدمات الممهدات، بیروت: دارالغرب الاسلامی، 1408 ق/1998. ابنسالم السفارینی، أبوالعون محمد بن أحمد،لوامع الأنوار البهیة و سواطع الأسرار الأثریة لشرح الدرةالمضیة فی عقد الفرقةالمرضیة، دمشق: مؤسسة الخافقین و مکتبتها، 1402. ق/1982. ابنسیده المرسی، أبوالحسن علی بن اسماعیل، المخصص، چاپ خلیل إبراهیم جفال، بیروت: دارإحیاء التراث العربی، بیتا. همو، المحکم و المحیط الأعظم، چاپ عبدالحمید هنداوی، بیروت: دارالکتب العلمیة، 1421 ق/2000. ابنعبدالبر، الکافی فی فقه أهل المدینة، چاپ محمد محمد أحید، ریاض: مکتبة الریاض الحدیثة، 1400 ق/1980. ابنعبدالرئوف، احمد بن عبدالله، «رسالة ابنعبدالرؤوف»، در ثلاث رسائل اندلسیة فی آداب الحسبة و المحتسب، چاپ لویی پروونسال، قاهره: مطبعة لمعهد العلمی الفرنسی لآثار الشرقیة، 1955. ابنعبدون تجیبی، محمد بن احمد، «رسالة ابنعبدون»، در ثلاث رسائل اندلسیة فی آداب الحسبة و المحتسب، چاپ لویی پروونسال، قاهره: مطبعة لمعهد العلمی الفرنسی لآثار الشرقیة، 1955. ابنفرحون، ابراهیم بن علی بن محمد، تبصرة الاحکام فی اصول الاقضیة و مناهج الاحکام، قاهره:مکتبة الکلیات الأزهریة، 1406 ق/1986. ابنمنظور، محمد بن مکرم بن علی، لسان العرب، بیروت: دار صادر، 1414 ق. امیرشاهی، میراحمد، «درآمدی بر مبانی بازاریابی در اسلام»، اندیشۀ مدیریت راهبردی، ش10، صص 225ـ235، پاییز و زمستان 1390. حطاب الرُّعینی، محمد بن محمد بن عبدالرحمن طرابلسی مغربی، مواهب الجلیل فی شرح مختصر خلیل، بیروت: دار الفکر، 1412 ق/1992. خرشی مالکی، محمد بن عبدالله، شرح مختصر خلیل للخرشی، بیروت: دار الفکر، بیتا. خزاعی، کریم عاتی، اسواق بلاد المغرب، بیروت: دار العربیة للموسوعات، 2011. دسوقی مالکی، محمد بن أحمد بن عرفة، حاشیة الدسوقی على الشرح الکبیر، بیروت: دار الفکر، بیتا. سالم، سید عبدالعزیز، فی تاریخ و حضارة الاسلام فی الاندلس، اسکندریه: مؤسسة شباب الجامعه، 1985. سقطی مالقی اندلسی، ابوعبدالله محمد بن ابومحمد، فی آداب الحسب، بیجا:بینا، بیتا . صاوی مالکی، أبوالعباس أحمد بن محمد الخلوتی، بلغة السالک لأقرب المسالک معروف به حاشیة الصاوی علی الشرح الصغیر، قاهره: دار المعارف، بیتا. قاضی عیاض، مشارق الأنوار على صحاح الآثار، تونس و قاهره: المکتبة العتیقة و دار التراث، بیتا. قرافی، ابوالعباس شهابالدین احمد بن ادریس، الذخیرة، چاپ محمد حجی و دیگران، بیروت: دار الغرب الاسلامی، 1994. لقبال، موسی، الحسبةالمذهبیة فی بلاد المغرب العربی، الجزائر: الشرکة الوطنیة للنشر و التوزیع، 1971. مالک بن انس، المدوّنة، بیروت: دار الکتب العلمیة، 1415 ق/1994. المالکی، أبوعبدالله محمد بن احمد، منح الجلیل؛ شرح مختصر خلیل، بیروت: دارالفکر، 1409 ق/1989. مواق مالکی، ابوعبدالله محمد بن یوسف، التاج و الإکلیل لمختصر خلیل، بیروت: دارالکتب العلمیة، 1416 ق/1994. موسی، عزالدین عمر، النشاط الاقتصادی فی المغرب الاسلامی خلال القرن السادس الهجری، ریاض: دار الغرب الاسلامی، بیتا. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 420 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 344 |