تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,477 |
تعداد مقالات | 70,016 |
تعداد مشاهده مقاله | 122,927,409 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,141,216 |
فرایند حقوقی انتشار اوراق بهاداررهن درفقه امامیه و حقوق ایران | ||
مجله علمی "پژوهشهای فقهی" | ||
مقاله 6، دوره 13، شماره 2، تیر 1396، صفحه 297-319 اصل مقاله (588.1 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2017.215391.1007443 | ||
نویسندگان | ||
ابراهیم تقی زاده* 1؛ عزیز ا... فضلی2 | ||
1دانشیار، دانشکدۀ حقوق و الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری تخصص حقوق عمومی، دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
اوراق بهادار با پشتوانۀ رهن بهعنوان یکی از مصادیق صکوک، جایگاه ویژه و منحصر بهفردی در میان اوراق بهادار اسلامی دارد و بهسبب دارا بودن ویژگیهای مطلوبی از قبیل سود معین، قابلیت انجام دادن بهصورت نقد و نسیه، امکان فروش بیشتر بهدلیل ریسک کم و کارایی بسیار آن در تأمین بخش مسکن بسیار مورد اقبال است. یکی از ضروریترین اقدامات برای رسیدن این ابزار مالی به مرحلۀ اجرا، شناخت کیفیت روابط شکلگرفته در این اوراق خواهد بود. لذا مهمترین سؤال این مقاله آن است که: «روابط فقهی و حقوقی موجود فیمابین عناصری که در فرایند انتشار اوراق رهن دخالت دارند، به چه نحو است؟» از همینرو در نوشتۀ حاضر، پس از تعریف و ذکر تاریخچۀ اوراق رهن، عناصر دخیل در فرایند تبدیل داراییهای بانکی به اوراق بهادار رهنی را نام میبریم و روابط سلسلهمراتبی آنها را با یکدیگر بیان میکنیم تا پس از طرح این مباحث، سؤال محوری این تحقیق را با رهیافت فقهی و حقوقی پاسخ گوییم که به اجمال میتوان اشعار داشت که فرایند انتشار اوراق با پشتوانۀ رهنی، ترکیبی از قراردادهای بیع نقد، بیع نسیه، وکالت، بیع دین، تنزیل و عقود غیرمعین است که بهصورت در هم تنیدهای میان گیرندۀ تسهیلات، بانی، ناشر (واسط)، عامل فروش، عامل پرداخت، دارندۀ اوراق (سرمایهگذاران) و دیگر عوامل برقرار میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
اوراق با پشتوانۀ رهن؛ بیع اقساطی؛ بیع دین؛ تبدیل داراییهای بانکی به اوراق بهادار؛ تنزیل | ||
مراجع | ||
الف) فارسی و عربی
10. سروش، ابوذر (1387). اوراق مشارکت رهنی ابزاری نوین در تأمین مالی بانکها، فصلنامۀ اقتصاد اسلامی، سال هشتم، دورۀ 29. 11. الطوسی (شیخ الطائفه)، ابوجعفر محمدبن الحسن (1387ق). المبسوط، ج 2، تهران: المکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریه. 12. عدل، مصطفی (1342). حقوق مدنی ایران، تهران: امیرکبیر. 13. قهرمانی، زهرا؛ روحنواز، محمد (بیتا). MBS چیست؟ تهران: سازمان بورس اوراق بهادار. 14. کاتوزیان، ناصر (1376). عقود معین، ج 4، تهران: انتشارات بهمن برنا – مدرس. 15. ----------- (1385). قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، تهران: دادگستر. 16. ------------ (1387). عقود معین، ج 1، تهران: شرکت سهامی انتشار. 17. کمیتۀ تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار (1386). صورتجلسۀ بررسی انتشار اوراق مشارکت رهنی، تهران: مدیریت پژوهش توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار. 18. مغنیه، محمد جواد (1414ق). فقه الامام جعفر الصادق (ع)، ج 2، بیروت: دارالکتب العلمیه. 19. المکی العاملی (شهید اول)، محمد (1414ق). الدروس الشرعیه، ج 3، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. 20. موسوی، سید باقر (1381). خرید و فروش دین (تنزیل)، مجلۀ اقتصاد اسلامی، ش 7: 75 – 92. 21. موسویان، سید عباس (1386). ابزارهای مالی اسلامی (صکوک)، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. 22. موسویان،سید عباس؛ کریمی، مجتبی (اسفند 1388). «بررسی فرایند تأمین مالی از طریق انتشار اوراق اجاره»، مجموعه مقالات دومین کنفرانس بینالمللی توسعۀ نظام تأمین مالی در ایران، تهران: مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف. 23. نجفى (صاحب الجواهر)، محمد حسن (بیتا). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج 23 و 25، بیروت - لبنان: دارإلاحیاء التراث العربی. 24. نراقى، مولى احمدبن محمد مهدى (1415ق). مستند الشیعة فی أحکام الشریعة، ج 14، قم: مؤسسۀ آلالبیت (ع). 25. هدایتی، سید علی اصغر (1381). عملیات بانکی داخلی (2)، تهران: مؤسسۀ عالی آموزش بانکداری ایران. 26. همدانی، محمد هادی (1416ق). مصباح الفقیه، ج 4، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی. 27. وزاره الاوقاف و الشئون الاسلامیه الکویت (1414ق). الموسوعه الفقهیه، ج 21، مصر: دارالصفوه للطباعه. ب) قانونها، آییننامهها و دستورالعملها
2. آییننامۀ انتشار اوراق مشارکت شرکتهای پذیرفتهشده در بورس
5.ضوابط ابزار مالی اوراق اجاره (1386). سازمان بورس و اوراق بهادار. 6. قانون اساسی 7. قانون آیین دادرسی مدنی 8.قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران
10. مقررات احتیاطی تبدیل مطالبات رهنی مؤسسات اعتباری به اوراق بهادار (1387)، بانک مرکزی 11. مقررات کامل تبدیل مطالبات رهنی به اوراق بهادار (1387)، سازمان بورس و اوراق بهادار | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 539 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 803 |