سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,477
تعداد مقالات70,016
تعداد مشاهده مقاله122,927,972
تعداد دریافت فایل اصل مقاله96,141,831
پورنجفی ابرقوئی, وجیهه السادات, قاسمی مقدم, حسن, تولایی, علی. (1396). تعارض شهادت‌ها در اثبات جرم قتل. , 13(2), 265-295. doi: 10.22059/jorr.2017.205088.1007297
وجیهه السادات پورنجفی ابرقوئی; حسن قاسمی مقدم; علی تولایی. "تعارض شهادت‌ها در اثبات جرم قتل". , 13, 2, 1396, 265-295. doi: 10.22059/jorr.2017.205088.1007297
پورنجفی ابرقوئی, وجیهه السادات, قاسمی مقدم, حسن, تولایی, علی. (1396). 'تعارض شهادت‌ها در اثبات جرم قتل', , 13(2), pp. 265-295. doi: 10.22059/jorr.2017.205088.1007297
پورنجفی ابرقوئی, وجیهه السادات, قاسمی مقدم, حسن, تولایی, علی. تعارض شهادت‌ها در اثبات جرم قتل. , 1396; 13(2): 265-295. doi: 10.22059/jorr.2017.205088.1007297

تعارض شهادت‌ها در اثبات جرم قتل

مجله علمی "پژوهشهای فقهی"
مقاله 5، دوره 13، شماره 2، تیر 1396، صفحه 265-295    اصل مقاله (584.51 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2017.205088.1007297
نویسندگان
وجیهه السادات پورنجفی ابرقوئی* 1؛ حسن قاسمی مقدم2؛ علی تولایی3
1کارشناس ارشد فقه و حقوق اسلامی دانشگاه یزد
2استادیار دانشگاه یزد
3دانشیار دانشگاه یزد
چکیده
از جمله راه‌های اثبات جرم قتل، شهادت دو شاهد مرد عادل است. از این‌رو، تعارض شهادت‌ها به دو صورت کلی و جزیی امکان تحقق دارد: نخست زمانی که مفاد شهادت‌ها با یکدیگر در تعارض باشند که در این صورت، ارزش اثباتی هر یک از آنها به ارزش امارۀ قضایی تبدیل می‌شود؛ دوم آنکه در اثبات جرم قتل، دو دسته شهادت شرعی به نفی مفاد یکدیگر بپردازند. در واقع، به‌دلیل پیامدهای بد اجتماعی عدم رفع چنین تعارض‌هایی، محاکم قضایی در این رابطه با چالش مواجه هستند. دلیل این امر نیز عدم تصریح قانونگذار، در قانون مجازات اسلامی به حکم هر یک از حالت‌های متصور تعارض شهادت‌ها در اثبات جرم قتل و همچنین تعیین قاتل است. از این‌رو، برای رفع چنین چالشی با تطبیق هر یک از صور مختلف تعارض شهادت‌ها بر انواع تعارض اصولی، می‌توان از طریق قواعد حل تعارض در دانش اصول فقه، راهکارهای کلی برای رفع تعارض میان دو شهادت ارائه کرد. اما چون تطبیق هر راهکار بر مصادیق مختلف تعارض بر عهدۀ قاضی نهاده شده است؛ وی می‌تواند در پرتو بررسی‌های انجام‌گرفته در پژوهش حاضر که متناسب با موضوع به روش توصیفی _ تحلیلی صورت پذیرفته است، راهکار مناسبی مطابق با هر یک از مصادیق تعارض رخ‌داده را انتخاب و در نهایت اعمال کند. بنابراین در مقالۀ پیش‌رو به مبانی فقهی، اصولی و حقوقی مسائل مطروحه در خصوص مصادیق تعارض دو شهادت و چگونگی رفع تعارض میان آنها پرداخته شده است.
کلیدواژه‌ها
ادله؛ تساقط؛ تعارض؛ شهادت؛ قتل
مراجع
  1. قرآن کریم
  2. آبى، حسن (1417ق). کشف الرموز فی شرح مختصر النافع، ج 2، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  3. آخوندی، محمود (1392). شناسایی آیین دادرسی کیفری، ج 7، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وابسته به اوقاف و امور خیریه.
  4. آشوری، محمد (1387). آیین دادرسی کیفری، ج 2، تهران: سمت.
  5. اباذری، منصور (1390). نحوۀ رسیدگی عملی به جرایم قتل در دادسرا و محاکم کیفری استان و مسئولیت اشخاص در قتل ناشی از حوادث و گازگرفتگی، تهران: راه نوین.
  6. ابن‌منظور، محمد (1414ق). لسان العرب، ج 3، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع - دار صادر.
  7. ابوجیب، سعدى (1408ق). القاموس الفقهی لغة و اصطلاحاً، دمشق: دارالفکر.
  8. ادارۀ وحدت رویه و نشر مذاکرات هیأت عمومی دیوان عالی کشور (1385). مذاکرات و آراء هیأت عمومی دیوان عالی کشور سال 1381، ج 8، تهران: ادارۀ وحدت رویۀ دیوان عالی کشور.
  9. اصفهانی، محمد (1416ق). کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، ج 11، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  10.  ایروانى، باقر (1427ق). دروس تمهیدیة فی الفقه الاستدلالی على المذهب الجعفری، ج 3، قم: بی‌نا.
  11. بحرانی، محمد (1428ق). شرح الاصول من الحلقه الثانیه، ج 2، قم: مؤلف.
  12. بغدادی، محمد (1413ق). المقنعة، قم: کنگرۀ جهانى هزارۀ شیخ مفید.
  13. بهبهانی، محمد باقر (1415ق). الفوائد الحائری، قم: مجمع الفکر الإسلامی.
  14. جعفری‌ لنگرودی، محمد جعفر (1388). ترمینولوژی حقوق، تهران: کتابخانۀ گنج دانش.
  15. جمعی از پژوهشگران (1426ق). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج 2، زیر نظر سید محمود هاشمی، قم: مؤسسۀ دائرة‌المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت (ع).
  16. جوهرى، اسماعیل (1410ق). الصحاح - تاج اللغة و صحاح العربیة، ج 2، بیروت: دارالعلم للملایین.
  17. حلی، احمد (1407ق). المهذّب البارع فی شرح مختصر النافع، ج 5، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  18. حلی، حسن (1411ق). تبصرة المتعلمین فی أحکام الدین، تهران: مؤسسۀ چاپ و نشر وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
  19. حلی، حسن (1413ق). مختلف الشیعۀ فی احکام الشریعۀ، ج 9، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  20. حلی، حسن (1420ق). تحریر الأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیة (ط-الحدیثة)، ج 5، قم: مؤسسۀ امام صادق (ع).
  21.  حلى، محمد (1387). إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، ج 4، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
  22. حلی، محمد (1410‍ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، ج 3، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  23. حلی، مقداد (1404ق). التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، ج 4، قم: انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى.
  24. حمیرى، نشوان (1420ق). شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم، ج 6، بیروت: دارالفکر المعاصر.
  25. خالقی، علی (1394). آیین دادرسی کیفری، ج 2، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  26. خویی، سید ابوالقاسم (1422ق). مبانی تکملۀ المنهاج، قم: مؤسسۀ احیاء آثار الامام خوئی (ره).
  27. رحمدل، منصور (1394). آیین دادرسی کیفری، ج 3، تهران: دادگستر.
  28. سبحانی، جعفر (1387). الموجز فی اصول الفقه، قم، مؤسسۀ امام صادق (ع).
  29. طباطبایی، حسین (1429ق). جامع أحادیث الشیعه، ج 30، تهران: فرهنگ سبز.
  30. طوسی، محمد (1387). المبسوط فی فقه الإمامیۀ، ج 8، تهران: مکتبه المرتضویه.
  31. طوسی، محمد (1400ق). النهایۀ فی مجرد الفقه والفتاوی، بیروت: دارالکتب العربی.
  32. عاملی، زین‌الدین (1413ق). مسالک الافهام إلی تنقیح شرائع الاسلام، ج 15، قم: مؤسسة المعارف الإسلام.
  33. عبدالرحمان، محمود (بی‌تا). معجم المصطلحات و الألفاظ الفقهیة، ج 1، بی‌جا: بی‌نا.
  34. قرشى، سید على اکبر (1412ق). قاموس قرآن، ج 4، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
  35. لنکرانی، محمد فاضل (1421ق). تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلۀ – القصاص، قم: مرکز فقهی ائمۀ اطهار (ع).
  36. مجلسی، محمد باقر (1404ق). مرآۀ العقول فی شرح أخبار آل الرسول، ج 23، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  37. محقق داماد، سید مصطفى (1406ق). قواعد فقه، ج 3، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
  38. مدنی کاشانی، رضا (1410ق). کتاب القصاص للفقهاء و الخواص، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  39. مصطفوی، سید کاظم (1421ق). مائه قاعده فقهیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  40. مظفر، محمد رضا (1430ق). أصول الفقه، ج 3، قم: انتشارات اسلامی.
  41. معاونت آموزش قوۀ قضاییه (1388). توصیف و تحلیل علمی آرای قضایی قتل عمد، تهران: جنگل.
  42. مکارم شیرازی، ناصر (1428ق). أنوار الأصول، ج 3، قم: مدرسۀ امام علی‌بن ابی‌طالب (ع).
  43. نجفى، محمد حسن (1404ق). جواهر الکلام فی شرح الإسلام، ج 42، بیروت: دارالإحیاء التراث العربی.
  44. نوکنده‌ای، عزیز (1383). تحلیل حقوقی قتل عمد، تهران: حقوقدان – دانش‌نگار.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 765
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,028


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب