تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,495 |
تعداد مقالات | 70,198 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,382,798 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,609,018 |
هرمنوتیک روایت و قصص قران کریم در تفسیر عرفانی | ||
مجله علمی " فلسفه دین " | ||
مقاله 3، دوره 14، شماره 2، تیر 1396، صفحه 249-272 اصل مقاله (234.62 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2017.113102.1005200 | ||
نویسندگان | ||
زهرا آبیار* 1؛ قاسم پورحسن2؛ یونس احمدی1 | ||
1دانشجوی دکتری دینپژوهی دانشگاه ادیان و مذاهب قم | ||
2دانشیار و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
چکیده | ||
تفسیر عرفانی یکی از روشهای تفسیری است که بر پیشاادراکی همچون رمزی بودن وحی و زبان دین، ضرورت انکشاف قصد آیات و توجه به مغز و حقیقت سخن استوار است؛ به بیان دیگر تفهیم باطنی و لبّ سخن، رهیافت بنیادین و پراهمیت تفسیر عرفانی است. عرفا و فیلسوفان مسلمان از رمزی بودن زبان دین، برای انکشاف معنای باطنی قصص و روایتهای قرآنی یا بهعبارتی کشف سویههای پنهان متون دینی از طریق «هرمنوتیک روایت» بهره بردهاند. در این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی خصایص هرمنوتیک روایت با توجه به مبانی ریکور، در آثار عرفا و فیلسوفان مسلمان پرداختهایم. نتایج بهدستآمده حکایت دارند که هرمنوتیک روایت با رویکرد تازهای به روایات و قصص دینی، خوانش جدیدی در این باب عرضه میکند. همچنین با خصیصۀ رمزی بودن، چندمعنایی و تفهیم باطنی، موجب توانمندی زبان میشود و خلق معانی تازه را بههمراه دارد. فراتاریخی و بیزمان بودن، ساحت جدیدی از زمان را طرح میکند که موجب تبدیل شدن زمان طبیعی و ریاضی به زمان انسانی (که زمانی نامیراست) میشود؛ در این حالت روایتها و قصص دیگر مختص قوم و فرهنگ خاصی نخواهند بود، بلکه میتوانند به دنیاها و زمانهای دیگر نیز سفر کنند. مطالعۀ این قصص و روایات در تفسیر عرفانی، حاکی از این امر است که هدف اصلی این متون، انتقال معانی ساده و سطحی واژگان نبوده، بلکه هدف روح و معانی ناآشکار و رمزی نهفته در آنهاست که بهکمک دانش هرمنوتیک روایت، لایههای چندگانۀ معانی، تأویل و رمزگشایی میشوند. | ||
کلیدواژهها | ||
تفسیر عرفانی؛ روایت؛ قرآن کریم؛ قصص؛ هرمنوتیک | ||
مراجع | ||
-کتاب مقدس. 1. ابنعربی، ابوعبدالله محمد (1366). فصوص الحکم، تصحیح ابوالعلاء عفیفی، تهران: انتشارات الزهرا. 2. ابنسینا (1365). معراجنامه، تصحیح و تعلیق و مقدمۀ نجیب مایل هروی: آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهشهای اسلامی. 3. احمدی، بابک (1375). ساختار و تأویل متن، ج 2، تهران: نشر مرکز. 4. اخوان الصفا (بیتا). رسائل اخوان الصفا، بیروت: دار صادر. 5. آملی، سید حیدر (1368). جامع الاسرار و منبع الانوار، ج 2، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی و انجمن ایرانشناسی فرانسه.
6. بقلی شیرازی، روزبهان (بیتا). عرائس البیان فی حقایق القرآن، ج 2: بیجا. 7. پورحسن، قاسم (1392). هرمنوتیک تطبیقی، ویراست دوم، تهران: نشر بنیاد حکمت صدرا. 8. پورنامداریان، تقی (1364). رمز و داستانهای رمزی از ادب فارسی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 9. خلفالله، محمد احمد (1965). الفن القصصی فی القران الکریم، مکتبه انجلو المصریه. 10. خوارزمی، تاجالدین حسینبن حسن (1368). شرح فصوص الحکم، به اهتمام نجیب مایل هروی، چ 2، تهران: انتشارات مولی. 11. ریکور، پل (1373). زندگی در دنیای متن، ترجمۀ بابک احمدی، تهران: نشر مرکز. 12. زمانی، کریم (1385). بر لب دریای مثنوی معنوی، ج 2، تهران: نشر قطره. 13. سلدن، رامان (1372). نظریۀ ادبی، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: طرح نو. 14. سهروردی، شهابالدین یحیی (1355). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح هانری کربن، تهران: انجمن فلسفۀ ایران. 15. فیض کاشانی، ملامحسن (1377). الصافی فی تفسیر القرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیه. 16. قبادیانی، ناصر خسرو (1384). دیوان اشعار، تصحیح مجتبی مینوی، مهدی محقق، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 17. ------------------- (1348). وجه دین، تهران: کتابخانۀ طهوری. 18. کرنی، ریچارد (1368). در باب داستان، ترجمۀ سهیل سُمّی، تهران: ققنوس. 19. گلدزیهر، ایگناس (1383). گرایشهای تفسیری در میان مسلمانان، ترجمۀ سید ناصر طباطبایی، تهران: ققنوس. 20. لوری، پییر (1383). تأویلات القرآن از دیدگاه عبدالرزاق کاشانی، ترجمۀ زینب پودینه آقایی، تهران: حکمت. 21. مجلسی، محمد باقر (1403ق). بحارالانوار، چاپ 2 ،ج 74، بیروت: مؤسسۀ الوفا. 22. ملاصدرا، محمدبن ابراهیم (1366). تفسیر القرآن، تصحیح محمد خواجوی، ج 2، قم: بیدار. 23. -------------------- (1380). مبدأ و معاد، تصحیح و مقدمۀ استاد سید جلالالدین آشتیانی، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. 24. مولوی، جلالالدین محمدبن محمد بلخی (1375). مثنوی معنوی، تصحیح عبدالکریم سروش، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 25. Ricoeur. Paul,(1981) Hermeneutics and the Human Sciences,ed and trd John thompson, Cambridge .
26.------------, (1984-1988)Time and Narrative, 3vols, The University of Chicago, Press, Chicago, originary as James et Rech. Edition du Seail.
27.-------------,(20000) The conflict of Interpretations ,The Althlone Press ,reprinted. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 692 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 737 |