تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,089,735 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,193,059 |
تحلیل روابط سیاسی ایران و روسیه در عرصۀ بازار گاز اروپا | ||
مطالعات اوراسیای مرکزی | ||
مقاله 3، دوره 10، شماره 1، فروردین 1396، صفحه 17-33 اصل مقاله (359.61 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jcep.2017.62897 | ||
نویسندگان | ||
علی امیری* 1؛ افشین کرمی2 | ||
1استادیار گروه علوم جغرافیایی، دانشگاه لرستان | ||
2دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
عوامل ژئوپلیتیکی همواره از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر مناسبات سیاسی کشورها بودهاند. در دورة پس از جنگ سرد، عوامل ژئواکونومیکی در این زمینه نقش فراوان و ویژهای پیدا کردهاند. در سالهای اخیر عامل اصلی تعیینکننده در حوزة دریای خزر، رقابت بین اروپا و ایالات متحده از یکسو و روسیه از سوی دیگر بوده است. روسیه بزرگترین ذخیرة گازی متعارف در جهان را دارد و از مهمترین عرضهکنندگان به بازار اروپایی است. به این ترتیب با حضور ایران بهعنوان دومین کشور از نظر داشتن ذخایر گازی در جهان و موقعیت جغرافیایی ـ راهبردی آن بین بازارهای اروپایی و آسیایی، بهشکل طبیعی ظرفیت رقابت بزرگی بین ایران و روسیه برای سهمهای بازار در این مناطق وجود دارد. روسیه در حال حاضر زیرساختهای خطوط لولة گستردهای دارد و گاز خود را به کشورهای اروپایی و آسیایی صادر میکند؛ اما ایران (بهدلیل تحریمها و شرایط داخلی) درحال حاضر تنها ترکیه، ارمنستان، جمهوری آذربایجان و به زودی پاکستان را با حجم اندکی از گاز طبیعی تأمین میکند. روسیه همچنین بهدنبال تنوعبخشیدن به بازارهای صادرات خود است تا امنیت تقاضا را افزایش دهد. این نوشتار درپی آن است تا با گردآوری اطلاعات به روش کتابخانهای و اسنادی و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش توصیفی- تحلیلی، رقابت پیدا و پنهان ایران و روسیه در عرصة ژئواکونومیکی را با تأکید بر بازار گاز بررسی و تبیین کند. استدلال این نوشتار این است که روسیه در همان حال که تلاش میکند که ایران را در مدار متحدان راهبردی خود نگاه دارد؛ تلاش میکند تا در عرصة ژئواکونومیکی، خطرناکترین رقیب بالقوۀ خود را از بازار پررونق گاز اروپا دور نگاه دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
امنیت؛ انرژی؛ ایران؛ روسیه؛ گاز | ||
مراجع | ||
الف) فارسی 1. بهمن، شعیب (1390)، «گازپروم و رؤیای تسخیر بازارهای جهانی انرژی»، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، دورۀ 17، شمارۀ 75، صص 26-1. 2. پناهینژاد، هدی (1389)، «تراز جدید در بازار جهانی نفت و گاز و سهم بیشتر برای آسیا»، اقتصاد انرژی، شمارۀ 135، صص 56-49. 3. حسنتاش، غلامحسین (1379)، «چشمانداز تحولات آتی بازار جهانی نفت و گاز و موقعیت ما»، مجموعه مقالات اولین همایش دوسالانۀ اقتصاد ایران در دهۀ 1380، دانشگاه تربیت مدرس، پژوهشکدۀ اقتصاد، صص 363-347. 4. سهرابی، خدارحم (1392)، «نقش ژئوپلیتیک جمهوری اسلامی ایران در امنیت انرژی اتحادیۀ اروپا»، علوم سیاسی، سال 16، شمارۀ 61، صص 187-145. 5. صادقی، سیدشمسالدین (1391)، «راهبرد سیاست انرژی روسیه در اوراسیا: فرصتها و موانع»، روابط خارجی، سال 4، شمارۀ 1، صص 246-219. 6. صدقی، ابوالفضل (1380)، «تأثیرات ژئوپلیتیک مسیرهای انتقال انرژی حوزۀ خزر بر امنیت ملی ایران»، سیاست دفاعی، سال 9، شمارۀ 2 (پیاپی 34)، صص 112-91. 7. عزتی، عزتاله (1380)، ژئوپلیتیک در قرن بیست و یکم، تهران: سمت. 8. قربان، نرسی (1387)، «خطوط لولۀ نفت و گاز و امنیت ملی ایران»، تازههای انرژی، سال 1، شمارۀ 1، ص 25. 9. کریمیپور، یدالله (1389)، «ارزیابی ژئوپلیتیک بازارهای گاز طبیعی ایران»، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دورۀ 10، شمارۀ 19، صص 25-7. 10. کولایی، الهه و آزاده اله مرادی (1390)، «سیاست انرژی روسیه در آسیای مرکزی»، راهبرد، سال 20، شمارۀ 61، صص 56-31. 11. گودرزی، مهناز (1388)، «ژئوپلیتیک انرژی در منطقۀ دریای مازندران و اهمیت جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات اوراسیای مرکزی، سال 2، شمارۀ 5، صص 138-117. 12. ملکی، عباس (1386)، «امنیت انرژی و درسهایی برای ایران»، راهبرد، شمارۀ 12، صص 222-206. 13. مهدیان، حسین و جلال ترکاشوند (1389)، انرژی و امنیت ملی ایران، تهران: انتخاب. 14. ویسی، هادی (1388)، «جایگاه خلیجفارس در تحولات ژئواکونومی جهان»، علوم سیاسی، سال 12، شمارۀ 46، صص 119-93.
ب) انگلیسی
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 833 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,045 |