![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,579 |
تعداد مقالات | 71,071 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,679,807 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,910,514 |
تحلیلی فرانظری از نسبت بعد تبیینی و هنجاری در نظریۀ سیاسی | ||
فصلنامه سیاست | ||
مقاله 3، دوره 47، شماره 3، آذر 1396، صفحه 571-592 اصل مقاله (267.86 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpq.2017.139830.1006690 | ||
نویسنده | ||
فرامرز تقی لو* | ||
استادیار گروه علوم سیاسی دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
در یک قرائت عام یا موسع از نظریۀ سیاسی که کانون آن شامل دیدگاههای مختلف دربارۀ سیاست و امر سیاسی است، دو وجه از معرفت (معرفت تبیینی و معرفت هنجاری) بهصورت همزمان در یک نظریۀ سیاسی، چه اینکه آن نظریه توصیفی-تبیینی باشد یا هنجاری-ارزشی، خودنمایی میکند. مسئله این است که رابطۀ عناصر تبیینی و هنجاری در نظریۀ سیاسی چیست؟ چگونه برقرار میشود و آیا از همدیگر تفکیکپذیر است؟ ابعاد تبیینی و هنجاری در نظریۀ سیاسی بهصورت مختلف و گریزناپذیری با همدیگر مرتبطاند، چنانکه این درهمتنیدگی، مرزهای نظریۀ سیاسی با ایدئولوژی سیاسی را مبهم ساخته و منازعه بر سر جهانشمولی در نظریۀ سیاسی را موجب شده است. تحلیل فرانظری معطوف به بررسی این مسئله در نظریۀ سیاسی به شیوهای تأملی است. یکی از مسائل مهم فرانظری معاصر در نظریۀ سیاسی چگونگی جمع میان هدف سنتی سیاست بهمثابۀ هدفی هنجاری ناظر بر ضرورت برقراری آرمانشهر با هدف مدرن و پستمدرن سیاست بهمثابۀ هدفی تبیینی یا توصیفی بوده است که صرفاً مدعی بازنمایی واقعیت عینی یا برساختهای ذهنی یا زبانی است. از رویکرد سنتی به سیاست در قالب الگوی فلسفۀ سیاسی تا رویکردهای مدرن و پستمدرن به سیاست در قالب نظریۀ سیاسی تجربهگرا و رفتارگرا از یک سو و نظریههای سیاسی هرمنوتیک، پدیدارشناختی، ساختارگرا، پساساختارگرا و پراگماتیست از سوی دیگر، این درهمپیچیدگی بعد تبیینی و هنجاری نقش مهمی در مجادلات بر سر اعتبار نظری و عملی در نظریههای سیاسی داشته است. مقالۀ حاضر درصدد ارائۀ تحلیلی فرانظری در سطح هستیشناختی و معرفتشناختی از مسائل مرتبط با این درهمپیچیدگی بعد تبیینی و هنجاری در نظریۀ سیاسی و نتایج ناشی از آن است. | ||
کلیدواژهها | ||
تبیینی؛ سیاست؛ فرانظریه؛ نظریۀ سیاسی؛ هنجاری | ||
مراجع | ||
الف) فارسی
2. اسکاچپول، تدا (1389)، دولت و انقلابهای اجتماعی، ترجمۀ سید مجید روئینتن، تهران: سروش. 3. ---------- (1388)، «دستورکارهای نوظهور و راهبردهای تکرارشونده در جامعهشناسی تاریخی»، بینش و روش در جامعهشناسی تاریخی، ویراستۀ تدا اسکاچپول، ترجمۀ هاشم آقاجری، تهران: نشر مرکز. 4 . برک، پیتر (1390)، تاریخ و نظریۀ اجتماعی، ترجمۀ غلامرضا جمشیدیها، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 5. بلیکی، نورمن (1389)، استراتژیهای پژوهش اجتماعی، ترجمۀ هاشم آقابیگپوری، تهران: جامعهشناسان.
8.--------- (1363)، حدسها و ابطالها، ترجمۀ احمد آرام، تهران: انتشار. 9. چالمرز، آلن (1378)، چیستی علم، ترجمۀ سعید زیباکلام، تهران: سمت. 10. دورانت، ویل (1378)، تاریخ تمدن: یونان باستان، ترجمۀ امیرحسین آریانپور، تهران: علمی و فرهنگی. 11. ساندرز، دیوید (1384)، تحلیل رفتاری، در روش و نظریه در علوم سیاسی، دیوید مارش و جری استوکر، ترجمۀ امیرمحمد حاجیوسفی، تهران: انتشارات مطالعات راهبردی.
14. گیلیس، دانالد (1381)، فلسفۀ علم در قرن بیستم، ترجمۀ حسن میانداری، تهران: سمت. 15. مور، برینگتون (1369)، ریشههای اجتماعی دیکتاتوری و دموکراسی، ترجمۀ حسین بشیریه، تهران: نشر دانشگاهی.
ب) لاتین
27. Rudolph, L. (1965), “The modernity of Tradition: The Democratic Incarnation of Caste in India”, The American Political Science Review, Vol. 59, N.4.
28.Rudolph, L; Rudolph, S.H. (1984), The modernity of Tradition: The Political development in India, Chicago: Chicago University Press.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 690 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 960 |