تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,114,439 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,218,181 |
گفتمان قرآنی در ابعاد حضور اجتماعی زن | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 7، دوره 8، شماره 4، دی 1395، صفحه 539-556 اصل مقاله (269.06 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2016.61793 | ||
نویسنده | ||
محمد آهی* | ||
استادیار دانشگاه بوعلی سینای همدان | ||
چکیده | ||
حضور زنان در اجتماع از مسائل مهم و از موضوعات قابل بررسی و پژوهش است، زیرا حضور در اجتماع از یک نیاز فطری انسان سرچشمه میگیرد. از همین رو، قرآن کریم طی آیات مختلف این نیاز فطری را پاسخ داده و حضور اجتماعی زنان را به رسمیت شناخته و در این زمینه همۀ مسائل اجتماعی مربوط به آنها را با معرفی زنان الگو بیان کرده است؛ زنانی که تبیین عملکرد آنها بهخوبی میتواند مؤلفهها و آداب اجتماعی زنان را در ابعاد گوناگون بهطور دقیق و مطلوب مشخص کند. با وجود اهمیت فوقالعادۀ این مبحث، فعالیتهای علمی انجامگرفته در این زمینه (دیدگاه اسلام دربارۀ وجوب و چگونگی حضور زنان در ابعاد گوناگون اجتماع) اندک و انگشتشمار بوده و اغلب به منابع روایی تکیه داشتهاند. ازاینرو، این مقاله با استنادات قرآنی، تأییدات روایی و استدلالات عقلی به بررسی و تبیین حضور اجتماعی زن در سه محور وجوب حضور، ابعاد حضور (سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی) و شرایط حضور در اجتماع با روش توصیفیـ تحلیلی بر مبنای تعقلیـ منطقی میپردازد و نتیجه میگیرد که حضور در اصل مجاز است و در بعضی شرایط وجوب پیدا میکند و این حضور در همۀ ابعاد و البته با شرایط خاص خود است. | ||
کلیدواژهها | ||
قرآن؛ ابعاد و شرایط اجتماعی؛ حضور اجتماعی زنان | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. [1] نهجالبلاغه. [2] نهجالفصاحه. [3] آئینهوند، صادق (1384). «زنان در نخستین سدههای اسلامی»، پژوهش زنان، ش 3، پاییز. [4] ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1408). روض الجنان و روح البیان فی تفسیر قرآن، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی. [5] جلالی کندری، سهیلا (1384). «آداب مشارکت اجتماعی زنان از منظر اسلام»، مجلۀ تحقیقات علوم قرآن و حدیث، ش4، پاییز و زمستان. [6] جمشیدیها، غلامرضا؛ زائری، قاسم (1387). «سیاستگذاری فرهنگی پیامبر اسلام(ص) و تأثیر آن بر موقعیت فرهنگیـ اجتماعی زنان در زیستجهان جاهلی»، پژوهش زنان، دورۀ 6، ش4، زمستان. [7] جوادی آملی، عبدالله (1389). تسنیم: تفسیر قرآن کریم، قم: إسراء. [8] ــــــــــ (1389) تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج17: جامعه در قرآن، قم: إسراء. [9] ــــــــــ (1387). زن در آیینه جلال و جمال، قم: إسراء. [10]حاجی عبدالباقی، مریم (1386). «روش قرآن در طرح مسئلۀ حجاب»، فقه و اصول: نامۀ الهیات، ش اول، زمستان. [11] حبیبی، شهلا (1372). «زن، فرهنگ اسلامی و توسعه»، فصلنامۀ مجلس شورای اسلامی، تهران: ش اول، س اول، پاییز. [12] حسنزادۀ آملی، حسن (1381). شرح فصحکمة عصمتیة فی کلمة فاطمیة، قم: انتشارات طوبی. [13] حسینی، سید ابوالقاسم (ژرفا) (1393). شیوة شیوایی: درسنامۀ نگارش و ویرایش، قم: مرکز نشر هاجر. [14] حسینی همدانی، محمدحسین (1404). انوار درخشان، تهران: کتابفروشی لطفی. [15] خالقی، علی (1388). اندیشۀ سیاسی شیخ مفید و ابوالصلاح حلبی، قم: بوستان کتاب. [39] خمینی موسوی، روحالله (1369). صحیفۀ نور، تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی. [16] راشدی، لطیف؛ راشدی، سعید (1389). غرر الحکم و درر الکلم، قم: پیام علمدار. [17] ساروخانی، باقر (1384). «زن، قدرت و خانواده: پژوهشی در جایگاه زن در هرم قدرت در خانواده»، پژوهش زنان، ش2، تابستان. [18] شاهدی، سامره؛ فرجودی، محمدعلی (1389). «جایگاه شغلی زن در خانواده و اجتماع از دیدگاه قرآن»، فصلنامۀ زن و جامعه، ش 4، زمستان. [19] شربتیان، محمدحسن (1388). «بررسی ابعاد و موانع اجتماعی اشتغال زنان»، پیک نور، س 7، ش 3، پاییز. [20] شریفالرضی، محمد بن حسین (بیتا). ترجمه و شرح نهجالبلاغه (فیضالاسلام)، ترجمۀ علینقی فیضالاسلام اصفهانی، تهران: مؤسسۀ چاپ و نشر تألیفات فیضالاسلام. [21] صداقت، علیاکبر (1393). چهار صد موضوع/ دو هزار داستان، قم: تهذیب. [22] طباطبایی، محمدحسین (1374). ترجمۀ تفسیرالمیزان، ترجمۀ محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی. [23] طبرسی، ابوعلی فضل بن الحسن (1360). ترجمۀ تفسیر مجمعالبیان، ترجمۀ علی کرمی، تهران: فراهانی. [24] قرشی، علیاکبر (1371). قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیة. [25] قطبالدین راوندی، سعیدبن هبة الله (بیتا). جلوههای اعجاز معصومین علیهمالسلام، ترجمۀ غلام حسن محرمی، قم: دفتر انتشارات اسلامی. [26] قمی، علی بن ابراهیم (1392). ترجمۀ تفسیر قمی، ترجمۀ جابر رضایی، قم: بنیالزهراء. [27] کریمیفرد، غلامرضا؛ براتی، فرهاد (1389). «اسلوب بیان علت به وسیلۀ جملۀ اسمیه در قرآن کریم»، لسان مبین، دورۀ 2، ش2، اسفند. [28] کلینی، محمد بن یعقوب (1369). اصول کافی، ترجمۀ جواد مصطفوی، تهران: کتابفروشی علمیه اسلامیه. [29] کلینی، محمد بن یعقوب (1387). ترجمۀ روضۀ کافی، ترجمۀ عباس حاجیانی دشتی، قم: موعود اسلام. [30] ــــــــــ (1363). گزیدۀ کافی، ترجمۀ محمدباقر بهبودی، تهران: مرکز انتشارات علمی و فرهنگی. [31] مجلسی، محمدباقر (1403). بحارالانوار، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. [32] ــــــــــ (1396). زندگانی حضرت سجاد و امام محمد باقر علیهماالسلام (ترجمۀ جلد 46 بحارالأنوار)، ترجمۀ موسی خسروی، تهران: انتشارات اسلامیه. [33] محمدی ریشهری، محمد (1392). میزانالحکمه، قم: سازمان چاپ و نشر دارالحدیث. [34] مطهری، مرتضی (1391). زن و مسائل قضایی و سیاسی، تهران: صدرا. [35] ــــــــــ (1379). مسئلۀ حجاب، تهران: صدرا. [36] ــــــــــ (1358). مقدمهای بر جهانبینی اسلامی (5): جامعه و تاریخ، تهران: صدرا. [37] مفتح، محمدهادی (1389). «جهاد ابتدایی در قرآن و سیرۀ پیامبر»، علوم حدیث، ش 56 (علمیـ پژوهشی)، تابستان. [38] مکارم شیرازی، ناصر (1374). تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه. [40] ورعی، جواد (1382). «مبانی فقهی دفاع از سرزمینهای اسلامی»، مجلۀ حکومت اسلامی، ش 28، تابستان. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,188 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,803 |