تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,503 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,120,029 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,226,758 |
بررسی تاریخی نحوه مالکیت مجموعه میدان نقش جهان اصفهان (از صفویه تا انقلاب اسلامی و بر مبنای اسناد وقفی) | ||
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی | ||
مقاله 8، دوره 21، شماره 4، اسفند 1395، صفحه 87-97 اصل مقاله (4.53 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfaup.2017.61659 | ||
نویسندگان | ||
احمد امین پور1؛ عبدالله جبل عاملی2؛ فریبا خطابخش* 3 | ||
1استادیار دانشگاه هنر اصفهان دانشکده معماری | ||
2بازنشسته اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان | ||
3مدیر پایگاه ثبت جهانی میدان امام ( نقش جهان ) اصفهان | ||
چکیده | ||
نهاد وقف در اسلام عبارت است از اختصاص و یا انتقال تمامی یا بخشی از اموال و املاک شخصی به افراد خاص و در جهت انجام اقداماتی که عمدتاً عام المنفعه هستند. نمونۀ عینی و مهم این موضوع که تحقیق حاضر نیز به بررسی آن پرداخته است، میدان نقش جهان اصفهان می باشد. شاه عباس اول ( 1035- 996 ه.ق ) بعد از ساخت آن، رقباتی را به منظور حفظ و صیانت از آن، وقف نمود. وقفنامه های میدان نقش جهان در طول تاریخ در ادوار مختلف اگر چه مصون ماند ولی تغییراتی توسط برخی حکام در آنها بوجود آمد و بعضاً وقفنامه ها و رقبات جدیدی تدوین گردید که منتج به ساختار مالکیتی متنوعی برای این مجموعه گردیده است. آنچه در این مجموعه در اولویت قرار گرفته حفظ بقاء و جاودانگی آن است که در همان زمان پیدایش با وقف آن راهکار اساسی در این زمینه پایه ریزی شده است. با نگاهی گذرا به مجموعه میدان نقش جهان می توان مشاهده کرد که نظام وقف در عملکرد و حیات آن نقش بسزایی داشته است. این تأثیر به گونه ای است که اگر این نظام در آن حذف می شد، چیزی جزء یک مجموعه گسسته از آن باقی نمی ماند. | ||
کلیدواژهها | ||
وقف،؛ وقفنامه، میدان نقش جهان، مالکیت، حفاظت | ||
مراجع | ||
باستانی پاریزی، محمد ابراهیم (1362)، سیاست و اقتصاد و عصر صفوی، چاپ سوم ، انتشارات صفی علیشاه، تهران. ترکمان، اسکندر بیک (1387)، تاریخ عالم آرای عباسی، به کوشش ایرج افشار، چاپ چهارم، انتشارات امیر کبیر، تهران حسینی اشکوری، سید صادق (1388)، اسناد موقوفات اصفهان، جلداول؛ ششم؛ هشتم، انتشارات مجمع ذخائر اسلامی، قم. رجایی، عبدالمهدی (1390)، گاه شماری تحولات عمران و مدیریت شهری اصفهان (1320 - 1300 ش)، مجموعه مقالات همایش یکصدمین سالگرد تأسیس شهرداریها، به کوشش محمدعلی چلونگر، چاپ اول، صفحه 240 – 274، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، اصفهان. رجایی، عبدالمهدی (1386)، تاریخ مشروطیت اصفهان، انتشارات سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، اصفهان. روزنامه اخگر (1309)، 18 تیر ماه. روزنامه انجمن مقدس ملی اصفهان (1325 ه.ق)، سال اول، شماره 2، 29 ذی القعده. روزنامه انجمن بلدیه (1286)، 15 مهر، سال اول شماره 4 ، ص 2 . ریاحی، حسین(1376)، پشتوانه نهادهای علمی آموزشی اصفهان عصر صفوی، مجله وقف میراث جاودانه، سال 5، شماره 19 و 20، پاییز و زمستان، صص 140 – 147. زیویار، فرزاد (1392)، موقوفه صارمیه در آیینه تاریخ، انتشارات میراث کهن. اصفهان. ستوده، منوچهر(1383)، وقف نامه شاه عباس، مجله میراث جاودانه، شماره 47، پاییز و زمستان، صص 10- 13. سپنتا، عبدالحسین(1346)، تاریخچه اوقاف اصفهان، چاپ اول، انتشارات سازمان چاپ و انتشارات اوقاف، اصفهان. سیوری، راجر (1386)، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، جلد اول ، چاپ هفدهم، انتشارات مرکز، تهران. شاملو، ولی قلی بن داود قلی(1371)، قصص الخاقانی، جلد اول، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران. شمیم، علی اصغر (1380)، ایران در دوره سلطنت قاجار، چاپ دوم، انتشارات زریاب، تهران. صادقی، احمد (1387)، مقدمه ای بر وقف، انتشارات اداره کل حج و اوقاف، تهران، طباطباییان، عطیه سادات (1389)، وضعیت اوقاف در دوره قاجار با تکیه بر قوانین مجلس و شکایات واقفان اصفهان، فصلنامه علمی – تخصصی سخن تاریخ، سال 4، شماره 11، صص 154- 288 .؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ قدیری، بهرام (1369)، در احیای فرهنگ وقف با هدف تسهیل زندگی در مجتمع های زیستی، فصلنامه صفه، شماره 1، صص 3- 7. کاظمیان، غلامرضا؛ سعیدی رمضانی، نوید (1387)، امکان سنجی .واگذاری وظایف جدید شهرداری، انتشارات سازمان شهرداری ها و دهیاری ها، تهران. کبیر صابر، محمد باقر (1381)، عمارت قیصریه و ملاحظات وقف، فصلنامه وقف میراث جاودانه، شماره 39 و 40، صص 64 – 69. کبیر صابر، محمد باقر( 1379)، تحلیلی بر انتظام کالبدی و کارکردی مجموعه بازار فیصریۀ اصفهان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه هنراصفهان. کریمیان، علی (1380)، اسناد موقوفات آستان قدس رضوی در هرات (1360-1181 ه ق )، انتشارات سازمان اسناد، تهران. کمپفر، انگبرت (1350)، سفرنامه کمپفر، ترجمه کیکاووس جهانداری، انتشارات خوارزمی، تهران. محمدی ، محمد (1379)، تحلیل نقش وقف در شهرسازی (برنامهریزی فضایی- کالبدی – راهبردی جدید در توسعه و بهینه موقوفات)، فصلنامه میراث جاودانه، شماره 30، صص 94- 105. مصطفوی رجالی، مینو دخت (1351)، وقف در ایران، انتشارات دارالحدیث، تهران. مک چسنی، آر.دی (1377)، احداث اصفهان عباسی در متون صفوی ، ترجمه مهرداد محمودزاده، چاپ اول انتشارات رواق، تهران. منجم یزدی، ملاجلالالدین محمد (1366)، تاریخ عباسی یا روزنامه ملا جلال منجم، بکوشش سیفالله وحیدنیا، انتشارات وحید، تهران. میر احمدی ، مریم (1371)، پژوهشی در موقوفات عصر صفوی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 25، صص 29 – 48 . نیامی، علی (1349)، مدیریت شهری شهرداری در ایران، جلد سوم، انتشارات بازرگانی، تهران. ورهرام، غلامرضا (1368)، تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در عصر زند، چاپ اول، انتشارات معین، تهران. هاشمی فشارکی، دیبا؛ زمانی، مریم (1391)، اسناد بلدیه و شهرداری اصفهان از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، اصفهان سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,680 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,413 |