پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,524,692 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,785,419 |
جام گیتی‌نما: یک قبله‌نمای متأخر ایرانی | ||
| تاریخ علم | ||
| مقاله 7، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 16، اردیبهشت 1393، صفحه 17-40 اصل مقاله (1.75 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| راضیه موسوی* | ||
| کارشناس ارشد تاریخ علم دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| «جام گیتی‌نما» ابزاری برای یافتن قبله است که در رسالۀ معرفت قبله و بعضی آلات از محمدرضا بن محمدهاشم یزدی (زنده در 1274ق) معرفی شده است. از نوشته‌های او چنین برمی‌آید که او درصدد برآمده است برخی آثار و ابزار به دست آمده از گذشتگان را بررسی و احیا نماید. یکی از ابزارهای مورد توجه محمدرضا یزدی، قبله‌نمایی است که اگر چه او به توصیف جزئیات آن نپرداخته است، با بررسی شیوۀ عرضۀ مطلب و استفادۀ او از روش‌های ریاضی می‌توان دریافت که او به نمونه‌ای از قبله نماهای مکه-مرکز دسترسی داشته است که نقشۀ شهرهای اطراف مکه با کمک تسطیح قائم (ارتوگرافیک) بر آن تصویر شده بود. شیوۀ تبیین یزدی از این روش ترسیمی ریاضی و کاربرد دیگرگونۀ آن در ابزاری جدید با نام «جام گیتی نما»، نشان از نوع نگرش خاص او نسبت به روش‌های ریاضی تعیین قبله دارد که در مطالعۀ تاریخ ریاضیات دورۀ اسلامی به ویژه روش‌های تعیین قبله دارای اهمیت است. همچنین از رهگذر مطالعۀ رسالۀ محمدرضا یزدی، اطلاعات قابل توجهی دربارۀ نقشه‌های جامع مکه-مرکز صفوی و برخی دیگر از قبله نماهای متأخر اسلامی به دست می‌آید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جام گیتی نما؛ محمد رضا یزدی؛ قبله نما؛ نقشه های مکه-مرکز؛ نگاشت قائم (ارتوگرافیک) | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 794 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 895 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب