تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,099,010 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,567 |
ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی شاخص سلامت هیدرولوژیک رودخانه در حوزههای آبخیز استان اردبیل | ||
اکوهیدرولوژی | ||
مقاله 8، دوره 4، شماره 2، تیر 1396، صفحه 379-393 اصل مقاله (997.23 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ije.2017.61475 | ||
نویسندگان | ||
سعید خروشی1؛ رئوف مصطفیزاده* 2؛ اباذر اسمعلی عوری3؛ مجید رئوف4 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
2استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
3دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
4دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
چکیده | ||
ارزیابی سلامت رودخانه میتواند بهعنوان ابزاری در برآورد جریان زیستمحیطی و کمیکردن مقدار، زمانبندی و کیفیت جریان آب مورد نیاز در تداوم حیات اکوسیستمهای رودخانهای استفاده شود. هدف از مطالعۀ حاضر، تعیین روند تغییرات زمانی و مکانی سلامت رودخانههای استان اردبیل با تأکید بر شاخصهای هیدرولوژیک جریان با استفاده از آزمونهای آماری است. بدینمنظور از دادههای دبی روزانۀ ایستگاههای هیدرومتری طی دورۀ آماری 1367ـ 1390 برای تجزیه و تحلیل سلامت رودخانه و از آزمون ناپارامتریک منـ کندال و روش تخمینگر سن بهمنظور تعیین وجود داشتن یا نداشتن روند مثبت و منفی در سطوح مختلف آماری استفاده شد. همچنین پس از تقسیمبندی دورۀ آماری موجود به چهار دورۀ پنجساله، از آزمون کروسکال والیس برای بررسی تغییرات زمانی و وجود تفاوت در دورههای کوتاهمدت استفاده شد. نتایج پژوهش روند کاهشی معنادار سلامت رودخانه در ایستگاههای مطالعهشده (13 ایستگاه از 24 ایستگاه) را نشان داد. ایستگاههای سولا و فیروزآباد روند افزایشی معناداری داشتند و در ایستگاههای باقیمانده روندی معنادار تشخیص داده نشد. با توجه به نتایج بهدستآمده از نقشههای تغییرات مکانی سلامت رودخانه، بیشترین تغییر وضعیت شاخص سلامت رودخانه در بخش مرکزی و کمترین تغییرات و کاهش شاخص یادشده در قسمتهای شمالی و جنوبی استان مشاهده شد. در مجموع، میتوان گفت که میزان تغییرات و کاهش درجۀ سلامت هیدرولوژیک جریان در دورههای اخیر بسیار بیشتر از گذشته بوده است که میتواند با افزایش شدت بهرهبرداری از منابع آب سطحی و کاهش آبدهی بر اثر تغییرات اقلیمی مرتبط باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
آب های سطحی؛ آزمون منـ کندال؛ تغییرات دبی؛ رژیم جریان؛ شاخص هیدرولوژیک | ||
مراجع | ||
منابع [1]. Pinto, Uthpala. Maheshwari, Basant-L, Sherestha, Surendra, and Morris, Charles, 2012, Understanding the meaning of river health for a community: perspectives from the peri-urban region of the Hawkesbury-Nepean catchment, Australia. Water Policy. Vol 14, pp766-783.
[2]. Khorooshi, Saeid. Mostafazadeh, Raoof, Esmali-Ouri, Abazar, and Raoof, Majid, 2016, River health, importance and application. Extension and Development of Watershed Management. Vol 4(13), pp35-40. [Persian].
[3]. Xiaoyan, Liu. Yuanfeng, Zhang, and Jianzhong, Zhang, 2006, Healthy Yellow River’s essence and indicators. J Geographical Sciences. Vol 16(3), pp259-270.
[4]. Karr, James-R. and Chu, Ellen-W, 2000, Sustaining living rivers. Hydrobiologia.Vol 422/423, pp1-14.
[5]. Meyer, Judy-L, 1997, Stream health: incorporating the human dimension to advance stream ecology. The North American Benthological Society. Vol 16, pp439-447.
[6]. Asiabi-Hir, Roghaye. Mostafazadeh, Raoof, Raoof, Majid, and Esmali-Ouri, Abazar, 2016, Water poverty index and its importance in water resources management. Extension and Development of Watershed Management. Vol 3(11), pp17-22. [Persian].
[7]. Guo, Wenxian. Xia, Ziqian, and Wang Hongxiang, 2008, Connotation and evaluation indicators system of river health. Proceedings of 16th IAHR-APD Congress and 3rd Symposium of IAHR-ISH. pp423-428.
[8]. Maroofi, Safar. and Tabari, Hosein, 2011, Detecting the trends in discharge of the Maroon river by using parametric and nonparametric methods. Geographical Research. Vol 2, pp125-146. [Persian].
[9]. Hojam, Sohrab. Khoshkhoo, Yunes, and Shamodin-Vandi, Reza, 2008, The trend analysis of seasonal and annual rainfall in some selected station in the central of Iran using non-parametric methods. Physical Geography Reserch Quarterly. Vol 64, pp157-168. [Persian].
[10]. Shokri, Sanaz. Hushmand, Abdolrahim, and Moazedi, Hadi, 2014, Detecting the trend river flow variation of GorGor River using parametric and non-parametric methods.1st National Conference Water, Human, Earth Isfahan. pp1-8. [Persian].
[11]. Mousavian, Maryam. Haghi-Zadeh, Ali, Dehdari, Somayeh, and Hazbavi, zeynab, 2014, Affective environmental factors on temporal variations of water quality properties in Zard River in Khuzestan Province. Iranian Journal of Ecohydrology. Vol 1(1), pp59-68. [Persian].
[12]. Zare-Bidaki, Rafat. Mahdianfard, Maryam, Honarbakhsh, Afshin, and Zeinivand, Hossein, 2015, Base flow estimation in Tireh Dorood River in order to environmental flow assessmen. Iranian Journal of Ecohydrology. Vol 2(3), pp275-287. [Persian].
[13]. Khorshiddoust, Ali-Mohammad. Rezaei-Banafsheh, Majid, Mirhashemi, Hamid, and Kakolvand, Yusef, 2015, Studying the trend of changes in precipitation – discharge the Karkhe River sub-basin by usinge non-parametric methods, case study: Kashkan basin. Journal of Irrigation Science and Engineering. Vol 4, pp177-188. [Persian].
[14]. Saeb, Keivan. Taghavi, Lobat, and Kazemian, Hosein, 2016, Monitoring and assessment of water health quality in the Haraz River, Iran using macroinvertebrates indices. Iranian Journal of Ecohydrology.Vol 3(1), pp45-53.[Persian].
[15]. Rahimi, Leila. Dehghani, Amir-Ahmad, Ghorbani, Khalil, and Abdolhosseini, Mohammad, 2014, Investigation of total and base flow trend in Arazkuseh hydrometric station (Gorganrood Watershed in Golestan Province). Journal of Water and Soil Consrevation. Vol 2, pp173-189. [Persian].
[16]. Aziz-Abadi-Farahani, Maryam. and Shirshahi, Fahime, 2013, Study of temporal and spatial maximum discharge changes in the Karkhe basin. 1st Conference on Sustainable Agriculture and Natural Resources. pp1-8.
[17]. Kumar, Sanjiv. Merwad, Venkatesh, Kam, Jonghun, and Thurner, Kensey, 2009, Stream flow trends in Indiana: Effects of long term persistence, precipitation and subsurface drains. Journal of Hydrology. Vol 374:(1-2), pp171-183.
[18]. Taylor, Debra-L. Bolgrien, David-W, Angradi, Ted-R, Pearson, Mark-S, and Hill, Brian-H, 2013, Habitat and hydrology condition indices for the upper Mississippi, Missouri and Ohio rivers. Ecological Indicators. Vol 29, pp111–124.
[19]. Pinto, Uthpala. and Maheshwari Basant, 2014, A framework for assessing river haelth in peri-urban lanscapes. Ecohydrology & Hydrobiology. Vol 14, pp121-131.
[20]. Wozniki, Sean-A. Nejadhashemi, Pouyan-A, Ross, Dennis-M, Zhang, Zhen, Wang, Lizhu, and Esfahani Abdol-Hossein, 2015, Ecohydrological model parameter selection for stream health evaluation. Science of the Total Environment. Vol 511, pp 341–353.
[21]. Sanchez, Georgina-M. Nejadhashemi, Pouyan-A, Zhang, Zhen, Marquat-Pyatt, Sandra, Habron, Geoffrey, and Shortridge, Ashton, 2015, Linking watershed-scale stream health and socioeconomic indicators with spatial clustering and structural equation modeling. Environmental Modelling & Software. Vol 70, pp113-127.
[22]. Gonzales-Inca, Carlos-A. Lepistö, Ahti, and Huttula, Timo, 2016, Trend detection in water-quality and load time-series from agricultural catchments of Yläneenjoki and Pyhäjoki, SW Finland. Boreal Environment Research. Vol. 21, pp166-180.
[23]. Gippel, Christopher-J. Marsh, Nick, and Grice Tory, 2012, Flow Health - Software to assess the deviation of river flows from reference and to design a monthly environmental flow regime. Technical Manual and User Guide, Version 2.0. ACEDP Australia-China Environment Development Partnership, River Health and Environmental Flow in China. International Water Centre, Brisbane, Fluvial Systems Pty Ltd, Stockton, and Yorb Pty Ltd, Brisbane, September. pp1-44.
[24]. Addor, Nans. Nikolova, Silvia, and Seibert, Jan, 2016, Simulated discharge trends indicate robustness of hydrological models in a changing. Geophysical Research Abstracts. 18:EGU2016-10421-1, EGU2016.
[25]. Loliyana, Viraj-D. and Patel Premlal, 2015, Trend analysis of climat variables and their impact on stream flow using Nam model. E-proceeding of the 36th. IAHR World Congress, 28June-3July, the Hague, the Netherlands, pp1-10.
[26]. Lanzent, John-R. 1996, Resistant, robust and nonparametric techniques for the analysis of climate data: theory and examoels incloding applications to historical radiosond station data. International Journal of climatology. Vol 16, pp1197-1226.
[27]. Lettenmaier, Dennis-P. Wood, Eric-F, and Wallis, James-R, 1994, Hydro-climatological trends in the continental United States 1948–88. Journal of Climate. Vol 7, pp586–607.
[28]. Salmi, Timo. Maatta, Anu, Antilla, Pia, Ruoho-Airola, Tuija, and Amnell, Toni, 2002, Detecting trends of annual values of atmospheric pollutants by the Mann-Kendall test and Sen’s slope estimates –the Excel template application MAKESENS. Published by Finnish Meteorological Institute Publications on Air Quality No. 31 Vuorikatu 24, P.O. Box 503 Report code FMI-AQ-31 FIN-00101. pp1-35.
[29]. Gilbert, Richard-O, 1987, Statistical methods for environmental pollution monitoring. 1st ed. New York: Van Nostrand Reinhold, pp201-239.
[30]. Kazemzade, Majid. Malekiyan, Arash, Rasulzade, Ali, 2013, River flow trend analysis based on the parametric and nonparametric approaches in Ardebil province. Journal of Earth Science Researches. Vol 4,ppt51-63. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,454 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 936 |