پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,692 |
| تعداد مقالات | 72,231 |
| تعداد مشاهده مقاله | 129,188,417 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,019,415 |
بررسی نظام حاکم بر طراحی تذهیب در نسخ بایسنغری با تکیه بر مطالعة تطبیقی پنج نمونه از تذهیب‌های دو نسخة خطی شاهنامة مصور و غیرمصور بایسنغری | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 1، دوره 22، شماره 1، فروردین 1396، صفحه 1-13 اصل مقاله (2.36 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2017.60989 | ||
| نویسنده | ||
| طیبه بهشتی* | ||
| دکتری پژوهش هنر، دانشگاه آزاد اسلامی،واحد پرند، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، پرند، ایران | ||
| چکیده | ||
| از آنجا که به چگونگی ترکیب‌بندی و نظام حاکم بر طراحی تذهیب در نسخ خطی ایرانی تاکنون کمتر توجه شده است، مقالة پیش‌رو کوشیده‌ایم تا با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی موردی و با استفاده از شیوة مطالعة کمّی، از یک‌سو، تذهیب‌های دو نسخة خطی شاهنامة مصور و غیرمصور بایسنغری را معرفی و توصیف می‌کنیم و از دیگر سو، نظام حاکم بر طراحی آن را به بحث بگذاریم. این دو نسخه از آن جهت انتخاب شد که نه‌تنها دو نمونة بارز از نسخ خطی ساخته‌شده در سبک کتاب‌آرایی بایسنقری است، بلکه از معدود نسخ خطی این سبک از کتاب‌آرایی به‌شمار می‌روند که در گنجینه‌های داخلی حفظ و نگهداری می‌شوند؛ سبکی که به باور عموم پژوهشگران، نمونة بارز هنر کلاسیک در میان سبک‌های کتاب‌آرایی ایرانی است و ویژگی‌هایش بر تمامی سبک‌های پس از خود، از ایران گرفته تا هند مغولی و ترکیة عثمانی، مؤثر واقع شد. نتایج این پژوهش نشان داد که هنرمندان تیموری با بهره‌گیری از برخی قواعد سادة هندسی همچون تقسیم پاره‌خط به بخش‌های مساوی، تقسیم دایره به قاچ‌های برابر، ساختار شبکه‌ای و بهره‌گیری از تناسباتی نظیر 2√/1 و 3√/1 توانستند تذهیب‌هایی زیبا، متناسب و در عین حال ظریف و پرمایه خلق کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تذهیب؛ ترکیب‌بندی؛ شاهنامة غیرمصور بایسنغری؛ شاهنامة مصور بایسنغری؛ نظام طراحی | ||
| مراجع | ||
|
ادیب برومند، عبدالعلی (1375)، «شاهنامۀ بایسنغری»، دانشنامۀ جهان اسلام، سرویراستار: غلامعلی حداد عادل، ج. 2، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، تهران، ص 201-206. پالوسین، والری وی (1309)، «شیوه‌های توصیف دست‌نویس‌های مذهب و مصور اسلامی»، اوراق عتیق، ترجمة حسن هاشمی میناباد، ج. 2، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، تهران، ص 152- 263. دروش، فرانسوا (1383)، «طرح‌اندازی و صفحه‌آرایی»، نامة بهارستان، ترجمة سید محمدحسین مرعشی،شمارة 1، ص 65-84. Adle, Chahryar (1975), “Recherche sur le Module et le trace Correcteur dans la Miniature Orientale”, Le Monde Iranien et l’islam, 3, pp. 81-105.
Grabar, Oleg (2006), “Toward an Aesthetic of Persian Painting”, in Islamic Visual culture, 1100-1800, Aldershot: Ashgate, 213-251.
Grube, Ernest J. (1968), the Classical Style in Islamic Painting, Edizioni Oriens, Germany.
Hillenbrand, Robert (2010), “Exploring a Neglected Masterpiece: The Gulistan Shahnama of Baysunghur”, Iranian Studies, Vol. 43, No. 1, pp. 97-126.
منابع تصاویر مجموعه تصاویر نسخۀ خطی شاهنامۀ مصور بایسنغری، آرشیو کتابخانۀ نسخ خطی کاخ‌موزۀ گلستان. مجموعه تصاویر نسخۀ خطی شاهنامۀ غیرمصور بایسنغری، کتابخانه و موزة ملی ملک. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,454 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,467 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب