تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,122,336 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,230,124 |
پارادایمشناسی تاریخنگاری باستانی پاریزی | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
مقاله 3، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 13، اسفند 1395، صفحه 37-56 اصل مقاله (484.19 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2017.60648 | ||
نویسنده | ||
محمد علی رنجبر* | ||
استادیار گروه تاریخ دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
محمد ابراهیم باستانی پاریزی (1393-1304 ش.) نقش و جایگاه ویژهای در تاریخنگاری معاصر ایران دارد. شیوۀ متفاوت او در روش، موضوعشناسی، مأخذشناسی و نگارش، هم اقبال عموم را در پی داشته و هم واکنشهای مختلفی را در سطح تاریخنگاری دانشگاهی موجب شده است. ازاینرو، نمیتوان از تأثیرگذاری او در عرصۀ تاریخنویسی و ترویج تاریخخوانی چشم پوشید. بهمنظور نزدیکی به فضای ذهنی و دیدگاه نظری او درمورد تاریخ و شیوۀ تاریخنگاری، در این نوشتار در پی آشکارسازی مفاهیم هستیشناسی (ontology)، معرفتشناسی (epistemology) و روششناسی methodology)) تاریخی او هستیم تا جهانبینی حاکم بر ذهن مورخ مشخص شود و علل و دلایل کاربستهای ویژۀ او در تاریخنگاری ـ از انتخاب موضوع تا مأخذشناسی و شیوۀ نگارش ـ بهدست آید. بررسی استقرایی آثار باستانی حکایت از پیوند منطقی سه جزء پارادایم (paradigm) تاریخنگاری او دارد؛ بهنحویکه از هستیشناسی ایدهآلیستی راه به معرفتشناسی غیراثباتگرایانه میبرد و در روششناسی، انحصار ابزارهای عینی و تجربی را در درک تاریخ ناکافی میبیند. | ||
کلیدواژهها | ||
باستانی پاریزی؛ پارادایم تاریخنگاری؛ هستیشناسی؛ معرفتشناسی؛ روششناسی | ||
مراجع | ||
احمدزاده، محمدامیر، «باستانی پاریزی و سنت ادیب ـ مورخان»، از پاریز تا پردیس، یادمان استاد فقیه دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی (به اهتمام حسن زندیه)، تهران، انجمن علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران، 1393. امیر فریار، فرخ، «باستانی پاریزی و سبک سهل و ممتنع او»، جهان کتاب، سال 19، ش 1و2، 1393. باستانی پاریزی، محمد ابراهیم، آسیای هفت سنگ، دانش، تهران، 1351. ــــــــــــــــــــــــــــ، پیر سبزپوشان، علم، تهران، 1379. ــــــــــــــــــــــــــــ، حضورستان، ارغوان، تهران، 1370. ــــــــــــــــــــــــــــ، حماسه کویر، امیرکبیر، تهران، 1357. ــــــــــــــــــــــــــــ، حماسه کویر، خرم، تهران، 1371. ــــــــــــــــــــــــــــ، خاتون هفت قلعه، دهخدا، تهران، 1344. ــــــــــــــــــــــــــــ، خود مشت مالی، علم، تهران، 1393. ــــــــــــــــــــــــــــ، در شهر نیسواران، علم، تهران، 1377. ــــــــــــــــــــــــــــ، فرمانفرمای عالم، علمی، تهران، 1367. ــــــــــــــــــــــــــــ، کاسه کوزه تمدن، علم، تهران، 1380. ــــــــــــــــــــــــــــ، نای هفتبند، عطایی، تهران، 1357. ــــــــــــــــــــــــــــ، نون جو و دوغ گو، دنیای کتاب، تهران، 1362. بقایی ماکان، محمد، «همیشه باستانی، همیشه پاریزی»، ویژهنامۀ روزنامه شرق، ش 1303، 1390. بیات، کاوه، «باستانی پاریزی، شاعر لحظههای تاریخی»، جهان کتاب، سال 19، ش 1و2، 1393. حسینی، حمیدرضا؛ علیپور، مهدی، «درنگی در معناشناسی و ماهیتشناسی تحلیلی واژۀ پارادایم»، روششناسی علوم انسانی، سال 16، ش 63، تابستان، 1389. خیراندیش، عبدالرسول، «نقد و نظری دربارۀ تاریخنگاری دکتر باستانی پاریزی»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، دی و بهمن 1382. ش 76-75، 1382. دهباشی، علی، «از شریفترین... درباره محمد ابراهیم باستانی پاریزی»، ویژهنامه روزنامه شرق، شماره 1303، 1390. شوهانی، سیاوش، «راوی مردم فرودست در سویههای نقد و تمجید»، از پاریز تا پردیس، یادمان استاد فقیه دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی (باهتمام حسن زندیه)، انجمن علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران، تهران، 1393. صفرزاده، گیتی، «دیشلمه،تاریخ و کمی دیوانگی»، ویژهنامه روزنامه شرق، شماره 1303، 1390. عبداللهی، عبدالله؛ جوان، جعفر، درآمدی بر فلسفه علم و پژوهش در علوم انسانی، شناخت و شناختشناسی، چاپار، تهران، 1389. ــــــــــــــــــــــــــــ، درآمدی بر فلسفه علم و پژوهش در علوم انسانی، روش و روششناسی، چاپار، تهران، 1389. علی احمدی، علیرضا؛ غفاریان، وفا، «اصول شناخت و روش تحقیق»، فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا، سال 13، ش 46-47، 1382. فصیحی، سیمین، جریانهای اصلی تاریخنگاری در دورۀ پهلوی، نوند، مشهد، 1372. فصیحی، سیمین، «تاریخ نگاری مردمی»، www.emroozofarda.ir (بازدید 15-11-1394) قزلسفلی، محمدتقی، «ویژگیهای معرفتشناختی اندیشه در پیشامدرن، مدرن و پسامدرن»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال 3، ش 1، زمستان 1386. کوهن، توماس، ساختار انقلابهای علمی، ترجمه احمد آرام، سروش، تهران، 1369. متی، رودی، «او فراموش نخواهد شد، به یاد محمد ابراهیم باستانی پاریزی»، ترجمه عباس احمدوند، رشد آموزش تاریخ، ش 2، زمستان 1394. محمدپور، احمد، روش در روش؛ درباره ساخت معرفت در علوم انسانی، جامعهشناسان، تهران، 1389. مفتخری، حسین، مبانی علم تاریخ، سمت، تهران، 1392. منوچهری، عباس، «دوستی در اندیشه سیاسی، روایت پارادایمی»، تحقیقات سیاسی و بینالمللی، ش 3، پاییز 1388.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,525 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,262 |