پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,758 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,126,900 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,895,098 |
آیوروِده یا طب سنتی هند در متون خُتنی | ||
| پژوهش های ایران شناسی | ||
| مقاله 5، دوره 6، شماره 1، خرداد 1395، صفحه 69-88 اصل مقاله (770.06 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2016.60595 | ||
| نویسنده | ||
| مجید طامه | ||
| دانش‌آموختۀ دکتری فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| یکی از مکتب‌های کهن پزشکی در جهان مکتب آیوروِده یا همان سنت پزشکی هندی است که با قدمتی نزدیک به پنج‌هزار سال از قدیمی‌ترین مکتب‌های پزشکی به شمار می‌رود. این شیوۀ پزشکی که در سرزمین هندوستان شکل گرفت و به بلوغ رسید بر دیگر مکاتب پزشکی دنیا تأثیر گذاشته و طب ایرانی نیز از آن متأثر شده است. در متون به‌جامانده از یکی از زبان‌های ایرانی میانۀ شرقی، یعنی خُتنی، در منطقۀ شین‌جیانگ در ترکستان چین، تأثیر این مکتب به‌وضوح دیده می‌شود. برخی از متون مهم مکتب آیوروِده به ختنی به‌صورت کلی یا جزئی ترجمه شده و پاره‌ای از آنها هنوز به جا مانده است. از جملۀ مهم‌ترین متون پزشکی به‌جامانده به زبان ختنی، که در واقع ترجمه‌هایی از متون هندی هستند، می‌توان به سیدّهه‌ساره و جیوَکه‌پوستَکه اشاره کرد. نوشتۀ حاضر تلاشی است در جهت معرفی این متون و بررسی محتوای آنها. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پزشکی هندی؛ آیوروده؛ پزشکی ایرانی؛ متون پزشکی ختنی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Ayūrvedic or Traditional Indian Medicine in Khotanese Texts | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Majed Tameh | ||
| PhD in Ancient Iranian Culture and Languages, Tehran University | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the oldest medical schools in the world is Ayūrvedic school or Indian traditional medicine whose history goes back to five thousand years ago. This school, which was formed and came to maturity in India, has affected on other medical schools in the world and Iranian medical school has been affected by it. In remnant texts of one of the Eastern Middle Iranian languages, Khotanese, in East Turkestan, also known as Xinjiang of China, effect of this school is clearly obvious. Some of the most important Ayūrvedic texts has been fully or patially translated into Khotanese and a small amount of them are still extant. Among the most important surviving medical texts in Khotanese, which in fact are rendering of original Indian medical texts, may be noted Siddhasāra and Jīvakapusta. The present paper aims at presentation these texts and reviewing their content. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Medicine, Ayūrveda, Khotan, Khotanese, Siddhasāra, Jīvakapustaka | ||
| مراجع | ||
|
تفضلی، احمد 1383. تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام، به کوشش ژاله آموزگار، تهران: سخن. رضائی باغ‌بیدی، حسن 1379. «واژه‌گزینی در عصر ساسانی و تأثیر آن در فارسی دری»، نامۀ فرهنگستان، س 4، ش 3، 145-158. ـــــــــــــ 1392. «هند در شاهنامۀ فردوسی»، شاهنامه در شبه‌قاره، زیر نظر محمدرضا نصیری، 3-14، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. Bailey, H. W. 1938. Codices Khotanenses: India Office Library Ch. ii 002, Ch. ii 003, Ch. 00274 Reproduced in Facsimile with an Introduction, Copenhagen: Levin and Munksgaard.
ـــــــــــــــــ 1951. Khotanese Buddhist Texts, London: Taylor’s Foreign Press.
ــــــــــــــــــ 1958. ‘‘Languages of the Saka,’’ in B. Spuler (ed.), Handbuch der Orientalistik, Abt. I , Bd. IV, Iranistik, I, Linguistik, 131-154, Leiden-Köln: E. J. Brill.
ــــــــــــــــــ 1962. ‘‘The Preface to the Siddhasāra-Śāstra’’, A Locust’s Leg, Studies in Honour of S. H. Taqizadeh, 31-38, London: Percy Lund, Humphries and Co. LTD.
ــــــــــــــــــ 1969. Khotanese Texts III, Cambridge: Cambridge University Press.
ــــــــــــــــــ 1970. ‘‘The Ancient Kingdom of Khotan,’’ Iran 8, 65-72.
ــــــــــــــــــ 1982. The Culture of the Saka in Ancient Iranian Khotan, New York: Caravan Books.
ــــــــــــــــــ 1983. ‘‘Khotanese Saka Literature’’, The Cambridge History of Iran, vol. 3 (2), The Seleucid, Parthian and Sasanian Periods, ed. E. Yarshater, 1230-1243, Cambridge: Cambridge University Press.
Chen, M. (陳明) 2005. Dunhuang chutu hu yu yi dian <<Qipo shu>> yanjiu (敦煌出土胡語醫典 <<耆婆書>> 研究 = A Study on Sanskrit Text of Jivaka-pustaka from Dunhuang), Hong Kong.
Chen, T. S. N. and Chen, P. S. Y., 2002. ‘‘Jivaka, Physician to the Buddha,’’ Journal of Medical Biography 10, 88-91.
Chopra, A. S., 2003. ‘‘Āyurveda,’’ in H. Selin (ed.), Medicine Across Cultures: History and Practice of Medicine in Non-Western Cultures, 75-83, Great Britain: Kulwer Academic Publishers.
Emmerick, R. E. 1975-1976. ‘‘Ravigupta’s Place in Indian Medical Tradition,’’ Indologica Taurinensia III-IV, 209-221.
ــــــــــــــــــ 1979. ‘‘Contribution to the Study of the Jīvaka-Pustaka,’’Bulletin of the School of Oriental and African Studies XLII/2, 235-243.
ــــــــــــــــــ 1980. The Siddhasāra of Ravigupta, vol.1: The Sanskrit Text, Wiesbaden: Franz Steiner Verlag GMBH.
ــــــــــــــــــ1982. The Siddhasāra of Ravigupta, vol.2: The Tibetan Version with Facing English Translation, Wiesbaden: Franz Steiner Verlag GMBH.
ــــــــــــــــــ 1983. ‘‘Some Remarks on Translation Techniques of the Khotanese,’’ Sprachen des Buddhismus in Zentralasien: Vorträge des Hamburger Symposions vom 2. Juli bis 5. Juli 1981, 17-26, Wiesbaden.
ــــــــــــــــــ 1992a. A Guide to the Literature of Khotan, Second Edition, Tokyo: The International Institute for Buddhist Studies.
ــــــــــــــــــ 1992b. ‘‘The Savastika Antidote,’’ Journal of the European Āyurvedic Society 2, 60-81.
ــــــــــــــــــ 1994. ‘‘The Mahāsauvarcalādi Ghee,’’ in K. Röhrborn and W. Veenker (eds.), Memoriae Munusculum: Gedenkband für Annemarie V. Gabain, 29-42, Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
ــــــــــــــــــ 2009. ‘‘Khotanese and Tumshuqese,’’ in G. Windfuhr (ed.), The Iranian Languages, 377-415, London and New York: Routledge.
Filliozat, J. 1946-7. ‘‘Khotanese Text I,’’ Journal Asiatique 235, 134-135.
Hoernle, A. F. R. 1917. ‘‘An Ancient Medical Manuscript from Eastern Turkestan,’’ Commemorative Essays Presented to Sir Ramkrishna Gopal Bhandarkar, Poona, 415-432.
Khan, M. S. 1981. ‘‘An Ancient Source for the History of Ancient Indian Medicine,’’ Indian Journal of History of Science 16, 47-56.
Konow, S. 1941. A Medical Text in Khotanese: Ch. II 003 of the India Office Library with Translation and Vocabulary, Oslo: Kommisjon Hos Jacob Dybwad.
Krishna, R. 2003. ‘‘Ayurveda-The Ancient Scientific Medicine with Natural Healing,’’ in E. P. Cherniack et al. (eds.), Alternative Medicine for the Elderly, 235-255, Heidelberg: Springer-Verlag.
Maggi, M. 2008a. ‘‘A Khotanese Medical Text on Poultices: Manuscripts P 2893 and IOL Khot S 9,’’ in R. P. Das (ed.), Traditional South Asian Medicine, 77-85, Wiesbaden: Ludwig Reichert Verlag.
ــــــــــــــــــ 2008b. ‘‘Jīvakapustaka,’’ Encyclopaedia Iranica, online, http://www.iranicaonline.org/articles/jivakapustaka
ــــــــــــــــــ 2009. ‘‘Khotanese Literature,’’ in R. E. Emmerick and M. Macuch(eds.), A History of Persian Literature: The Literature of Pre-Islamic Iran, 330-417, London: I.B. Tauris.
ــــــــــــــــــ 1990. ‘‘Das Mahāvaidehakaṃ ghr̥tam in Tocharisch B,’’ Historische Sprachforschung 103/1, 159-165.
Mishra, L. C. 2004. Scientific Basis for Ayurvedic Therapies, Boca Raton: CRC Press.
Monier-Williams, M. 1899. A Sanskrit-English Dictionary, Oxford: Oxford University Press.
Salguero, C. P. 2009. ‘‘The Buddhist Medicine King in Literary Context: Reconsidering an Early Medieval Example of Indian Influence on Chinese Medicine and Surgery,’’ History of Religions 48, 183-210.
Skjærvø, P. O. 2004. This Most Excellent Shine of Gold, King of Kings of Sutras: The Khotanese Suvarṇabhāsottamasūtra, 2 vols, Harvard: Harvard University Press.
Tirtha, S. S. 1998 [repr. 2005]. The Āyurveda Encyclopedia, Natural Secrets to Healing, Prevention and Longevity, Canada: Ayurveda Holistic Center Press.
Wise, T. A. 1845. Commentary on the Hindu System of Medicine, Calcutta: Lepage and Co.
Wujastyk, D. 1985. ‘‘Ravigupta and Vāgbhaṭa,’’ Bulletin of the School of Oriental and African Studies 48/1, 74-78.
Zhang, G. 1996. ‘‘The City-States of the Tarim Basin,’’ History of Civilizations of Central Asia, vol. III, The Crossroads of Civilization: A. D. 250 to 750, 281-301, Paris: UNESCO Publishing. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,523 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,367 |
||