تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,032 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,502,333 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,766,455 |
روسیه و آسیای مرکزی: زمینهسازی برای جامعه بینالملل منطقهای | ||
مطالعات اوراسیای مرکزی | ||
مقاله 10، دوره 9، شماره 2، مهر 1395، صفحه 325-340 اصل مقاله (708.33 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jcep.2016.60545 | ||
نویسندگان | ||
سید احمد فاطمی نژاد* 1؛ محمدرضا هاشمی2 | ||
1استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2دانشآموختۀ کارشناسی ارشد روابط بینالملل دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
با فروپاشی اتحاد شوروی، جمهوریهای آسیای مرکزی به استقلال رسیدند. بعد از استقلال این کشورها، روسیه نسبت به سرنوشت آنها توجه زیادی نداشت و این مسئله سبب شد تا سایر قدرتها درپی گسترش نفوذ خود در کشورهای آسیای مرکزی برآیند؛ اما چندی نگذشت که روسیه نگاه به شرق را در دستور کار خود قرار داد و تلاش کرد تا با ایجاد همگرایی گستردۀ منطقهای، مانع حضور سایر قدرتها در کشورهای همجوار خود شود. پرسش اصلی این نوشتار، این است که چرا روسیه و کشورهای آسیای مرکزی ظرفیت تشکیل جامعۀ بینالملل منطقهای را دارند؟ در پاسخ میتوان این فرضیه را طرح کرد که روسیه و کشورهای آسیای مرکزی با توجه به روابط تاریخی و فرهنگی (گمینشافتی) و همچنین روابط کارکردی (گزلشافتی) ظرفیت لازم را برای تشکیل جامعۀ بینالملل منطقهای دارند. همانگونه که از پرسش و فرضیه پیدا است، رهیافت نظری این نوشتار، مکتب انگلیسی روابط بینالملل بهویژه قرائت باری بوزان است. روابط تاریخی و فرهنگی در قالب سرگذشت تاریخی مشترک، مهاجرت متقابل و رواج زبان روسی و روابط کارکردی در قالب مناسبات اقتصادی و نظمسازی بررسی میشود. در این نوشتار، با استفاده از روش توصیفی و تکیه بر منابع کتابخانهای و اینترنتی، فرضیه ارزیابی میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیای مرکزی؛ روسیه؛ جامعۀ بینالملل منطقهای؛ گزلشافت؛ گمینشافت | ||
مراجع | ||
الف) فارسی 1. اتاماژور، کستنتکو کاپیتان (1383)، شرح آسیای مرکزی و انتشار سیویلیزاسیون روسی در آن، ترجمۀ مادرروس داودخانف و تصحیح غلامحسین زرگرینژاد، تهران: مؤسسۀ تحقیقات و توسعۀ علوم انسانی. 2. احمدیان، قدرتالله و طهمورث غلامی (1388)، «آسیای مرکزی و قفقاز، عرصۀ تعارض منافع روسیه و غرب»، مطالعات اوراسیای مرکزی، سال 2، شمارۀ 4، صص. 20-1. 3. انوری، حمیدرضا و مرتضی رحمانیموحد (1387)، سازمان همکاری شانگهای، چشماندازی بسوی جهان چندقطبی، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت خارجه.
5. ایوانف، ادوارد (1378)، «روابط اقتصادی روسیه و کشورهای آسیای مرکزی»، ترجمۀ سعید نقیزاده، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال 8، شمارۀ 26، صص. 74-67. 6. بزرگی، وحید و میرعبدالله حسینی (1389)، «سازمان همکاری شانگهای: تحولات گذشته و چشمانداز آینده»، مطالعات اوراسیای مرکزی، سال 3، شمارۀ 7، صص. 27-1. 7. بصیری، محمدعلی و مهدی مرادی (1391)، «بازگشت پوتین به کرملین: آیندۀ سیاست خارجی روسیه در قبال کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز»، ایران و اوراسیا، سال 6، شمارۀ 8، صص. 214-185. 8. بوزان، بری (1385)، «خاورمیانه از دیدگاه مکتب انگلیسی»، ترجمۀ محمود عبداللهزاده، اقتصاد سیاسی، سال 3، شمارۀ 11، صص. 33-9. 9. بوزان، بری (1386)، «اقتصاد سیاسی بینالملل و جهانی شدن»، ترجمۀ سید احمد فاطمینژاد، اقتصاد سیاسی، سال 4، شمارۀ 14، صص. 154-125. 10. پاکدامن، رضا (1374)، «نقش روسیه در اقتصاد جمهوریهای آسیای مرکزی و قفقاز»، آسیای مرکزی و قفقاز، سال 3، شمارۀ 3، صص. 175-161.
12. جکسون، رابرت و گئورک سورنسون (1385)، درآمدی بر روابط بینالملل، ترجمۀ مهدی ذاکریان و دیگران، تهران: میزان. 13. حسینی، مطهره و دیگران (1391)، «جنگ سرد جدید و منطقه آسیای مرکزی و قفقاز»، مطالعات ایران و اوراسیا، سال 6، شمارۀ 7، صص. 166-133. 14. داداندیش، پروین (1384)، «روند تکوین سیاستهای روسیه در آسیای مرکزی»، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال 14، شمارۀ 51، صص. 184-153. 15. دبیری، محمدرضا (1374)، «نهاد حقوقی- سیاسی جامعه کشورهای مستقل مشترکالمنافع «عامل بازدارنده یا شتابدهنده همکاری»»، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال 4، شمارۀ 12، صص. 41-27. 16. رحمانیموحد، مرتضی (1386)، «زمینههای شکلگیری سازمان همکاری شانگهای» در: منوچهر مرادی و پروین معظمی گودرزی، مجموعه مقالات چهاردهمین همایش بینالمللی آسیای مرکزی و قفقاز: «سازمان همکاری شانگهای: فرصتهای پیش رو»، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه. 17. شفیعی، فرزانه (1389)، «نقش زبان روسی در همگرایی فضای پساشوروی»، ایراس، سال 5، شمارۀ 6، صص. 216-183. 18. شیخعطار، علیرضا (1371)، ریشههای رفتار سیاسی در آسیای مرکزی و قفقاز، تهران: موسسه چاپ و انتشارات وزارت خارجه. 19. فیاضی، محسن (1386)، «رقابت پیرامون انرژی آسیای مرکزی و قفقاز»، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال 16، شمارۀ 60، صص. 168-141. 20. قوام، عبدالعلی و سید احمد فاطمینژاد (1387)، «مکتب انگلیسی به عنوان یک نظریه کثرتگرا: تبیین مفاهیم نظام بینالملل، جامعه بینالملل و جامعه جهانی»، حقوق و سیاست، سال 4، شمارۀ 8، صص. 207-179. 21. کارردونکاس، هلن (1376)، «انقلاب روسیه و سیاست شوروی در آسیای میانه» در: اشپولر، برتولد و دیگران (1376)، آسیای میانه (مجموعه مقالات تاریخی)، ترجمۀ کاوه بیات، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، صص. 147-127. 22. کولایی، الهه (1376) (الف)، سیاست و حکومت در آسیای مرکزی، تهران: سمت 23. کولایی، الهه (1376) (ب)، سیاست و حکومت در فدراسیون روسیه، تهران: وزارت امورخارجه. 24. کولایی، الهه (1377)، قوانین اساسی فدراسیون روسیه و جمهوریهای آسیای مرکزی، تهران: نشر دادگستر. 25. کولایی، الهه و احسان تقوایی (1392)، «اهداف و دستاوردهای روسیه از ایجاد سازمان پیمان امنیت دسته جمعی»، راهبرد، سال 22 ، شمارۀ 68، صص. 179-159. 26. کولایی، الهه و آزاده اللهمرادی (1390)، «سیاست انرژی روسیه در آسیای مرکزی»، راهبرد، سال 20، شمارۀ 61، صص. 56-31. 27. مشیرزاده، حمیرا (1392)، تحول در نظریههای روابط بینالملل، تهران: سمت. 28. واعظی، محمود (1385)، «تحولات سازمان همکاری شانگهای و عضویت ایران»، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، دورۀ 12، شمارۀ 53، صص. 32-7. 29. واعظی، محمود (1388)، «منافع روسیه و غرب در آسیای مرکزی و قفقاز و نقش تشکلهای چندجانبه»، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، دورۀ 15، شمارۀ 66، صص. 139-103. 30. واعظی، محمود و ولی کوزهگر کالجی (1390)، سازمان همکاری شانگهای، اهداف، عملکردها و چشماندازها، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام. 31. همدانی، آزیتا (1388)، «ماوراءالنهر از آغاز تا امروز»، مطالعات ایران و اوراسیا، سال 4، شمارۀ 4، صص. 32-5.
ب) انگلیسی
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,092 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,804 |