سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,572
تعداد مقالات71,028
تعداد مشاهده مقاله125,499,388
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,761,912
بذرافشان, جواد, طولابی نژاد, مهرشاد, اسکتی, هانیه. (1397). بررسی آثار حس تعلق ‌مکانی بر بازساخت فضایی-کالبدی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان نِه، شهرستان نهبندان). , 50(4), 791-807.
جواد بذرافشان; مهرشاد طولابی نژاد; هانیه اسکتی. "بررسی آثار حس تعلق ‌مکانی بر بازساخت فضایی-کالبدی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان نِه، شهرستان نهبندان)". , 50, 4, 1397, 791-807.
بذرافشان, جواد, طولابی نژاد, مهرشاد, اسکتی, هانیه. (1397). 'بررسی آثار حس تعلق ‌مکانی بر بازساخت فضایی-کالبدی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان نِه، شهرستان نهبندان)', , 50(4), pp. 791-807.
بذرافشان, جواد, طولابی نژاد, مهرشاد, اسکتی, هانیه. بررسی آثار حس تعلق ‌مکانی بر بازساخت فضایی-کالبدی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان نِه، شهرستان نهبندان). , 1397; 50(4): 791-807.

بررسی آثار حس تعلق ‌مکانی بر بازساخت فضایی-کالبدی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان نِه، شهرستان نهبندان)

پژوهشهای جغرافیای انسانی
مقاله 2، دوره 50، شماره 4، دی 1397، صفحه 791-807    اصل مقاله (984.58 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
جواد بذرافشان1؛ مهرشاد طولابی نژاد* 2؛ هانیه اسکتی3
1دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
3کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
چکیده
دلبستگی به محل زندگی، حس تعلق به محل را در افراد ایجاد می‌کند و سبب می‌شود سرمایه‌های فکری و مالی آن‌ها به‌منظور ترقی محیط زندگی‌ به‌کار گرفته شود. این امر به تغییر در فضای سکونتگاه‌ها می‌انجامد. هدف پژوهش حاضر، بررسی آثار تعلق مکانی بر بازساخت فضایی-کالبدی سکونتگاه‌های روستایی می­باشد. جامعۀ آماری خانوارهای روستایی دهستان نِه در شهرستان نهبندان به‌عنوان بوده است (12291 N=). با کمک فرمول کوکران و به روش تصادفی ساده، 344 سرپرست خانوار به‌عنوان نمونه مشخص شدند. ابزار گردآوری داده­ها پرسش­نامه می­باشد. با استفاده از آزمون t تک‌نمونه‌ای، میزان حس تعلق مکانی در نمونۀ آماری بررسی شد. سپس بررسی رابطۀ خطی میان حس تعلق مکانی و بازساخت فضایی-کالبدی با استفاده از تحلیل واریانس (ANOVA) صورت گرفت و درنهایت، آثار تعلق مکانی بر این بازساخت، با استفاده از مدل رگرسیون و تحلیل مسیر بررسی شد. براساس نتایج، سطح تعلق مکانی در میان خانوارها قابل‌قبول است. دلبستگی عاطفی به محل نسبت به سایر شاخص­ها در سطح بالاتری قرار گرفته است. بررسی رابطۀ خطی حس تعلق مکانی و بازساخت فضایی-کالبدی، نشان‌دهندۀ رابطه‌ای منسجم و معنادار میان این دو متغیر است؛ به‌طوری‌که حس تعلق به مکان، کیفیت مسکن، اصلاح زیرساخت‌ها، اصلاح بافت و شبکۀ معابر روستایی را افزوده است؛ بنابراین، به‌منظور افزایش حس تعلق مکانی و ماندگاری جمعیت در نواحی روستایی، باید خدمات حمایتی بیشتری مانند توسعۀ فرصت‌های شغلی، توسعۀ کارآفرینی و غیره در اختیار روستاییان قرار بگیرد و محیطی مساعد برای زیست آن‌ها فراهم شود.
کلیدواژه‌ها
بازساخت فضایی-کالبدی؛ تعلق مکانی؛ توسعۀ روستایی؛ شهرستان نهبندان؛ ماندگاری جمعیت
مراجع
  1. احمدی، علی و مسعود مهدوی، 1393، رابطة کیفیت‌ زندگی و حس تعلق ‌مکانی در روستاهای درحال‌توسعه؛ مطالعة موردی شهرستان زرندیه، پژوهش‌های روستایی، دورة پنجم، شمارة ۴، صص 827- 848.
  2. افشارنادری، کامران، 1378، از کاربری تا مکان، معمار، سال اول، شمارۀ ششم، صص 4-6.
  3. امیرکافی، مهدی و شکوفه فتحی، 1390، بررسی عوامل مؤثر بر دلبستگی به محلۀ مسکونی (مطالعۀ موردی: شهر کرمان)، مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، سال پنجم، شمارۀ 1، صص 5-41.
  4. بهرام‌پور، عطیه و آتوسا مدیری، 1394، مطالعۀ رابطۀ میان رضایتمندی ساکنان از محیط زندگی و میزان حس تعلق آن‌ها در مجتمع مسکونی بلندمرتبۀ شهرک کوثر تهران، نشریۀ هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی، دورۀ بیستم، شمارۀ 3، صص 85-94.
  5. جوان فروزنده، علی و قاسم مطلبی، 1390، مفهوم حس تعلق به مکان و عوامل تشکیل‌دهندۀ آن، نشریۀ هویت شهر، دورۀ پنجم، شمارۀ 8، صص 27-37.
  6. حیدری، علی‌اکبر، مطلبی، قاسم و فروغ نگین‌تاجی، 1393، تحلیل بعد کالبدی حس تعلق به مکان در خانه‌های سنتی و مجتمع‌های مسکونی امروزی، نشریۀ هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی، دورۀ نوزدهم، شمارۀ 3، صص 75-86.
  7. رضوانی، محمدرضا، 1390، برنامه‌ریزی توسعۀ روستایی در ایران، نشر قومس، تهران.
  8. رهنما، محمدرحیم و محمدمحسن رضوی، 1391، بررسی تأثیر حس تعلق مکانی بر سرمایۀ اجتماعی و مشارکت در محلات شهر مشهد، نشریۀ هنرهای ‌زیبا، معماری و شهرسازی، دورۀ هفدهم، شمارۀ 2، صص 29-36.
  9. سرمست، بهرام و محمدمهدی متوسلی، 1389، بررسی و تحلیل نقش مقیاس شهر در میزان حس تعلق به مکان (مطالعۀ موردی: شهر تهران)، مجلۀ مدیریت شهری، سال هشتم، شمارۀ 26، صص 133-146.
  10. شایان، حمید، بوذرجمهری، خدیجه و محمودرضا میرلطفی، 1389، بررسی نقش کشاورزی در توسعۀ روستایی (مطالعۀ موردی: بخش میانکنگی سیستان)، مجلۀ جغرافیا و توسعۀ ناحیه‌ای، سال دوازدهم، شمارۀ 15، صص 151-171.
  11. شکوئی، حسین، 1386، اندیشه‌های نو در فلسفۀ جغرافیا، انتشارات گیتاشناسی، تهران.
  12. صافیان، محمدجواد و همکاران، 1390، بررسی پدیدارشناختی-هرمنوتیک نسبت مکان با هنر معماری، نشریة پژوهش‌های فلسفی دانشگاه تبریز، دورۀ پنجم، شمارۀ 8، صص 93-129.
  13. عنابستانی، علی‌اکبر، 1388، بررسی آثار کالبدی خانه‌های دوم بر توسعۀ سکونتگاه‌های روستایی: مطالعۀ موردی روستاهای ییلاقی شهر مشهد، فصلنامۀ روستا و توسعه، سال دوازدهم، شمارۀ 4، صص 149-166.
  14. فرهاد، حمزه، 1388، از رفتارگرایی تا جغرافیای رفتاری، فصلنامۀ جغرافیا، دورۀ سوم، شمارۀ 8 و 9، صص 71-97.
  15. فلاحت، محمدصادق، 1385، مفهوم حس مکان و عوامل شکل‌دهندة آن، نشریة هنرهای زیبا، دورۀ اول، شمارۀ 26، صص 57-66.
  16. گلکار، کوروش، 1380، مؤلفه‌های سازندۀ کیفیت طراحی شهری، نشریۀ علمی-پژوهشی صفه، سال سی و دوم، شمارۀ 3، صص 38-65.
  17. گل‌محمدی، احمد، 1381، جهانی‌شدن فرهنگ و هویت، نشر نی، تهران.
  18. میرمقتدایی، مهتا، 1383، معیارهای شناخت و ارزیابی هویت کالبدی شهرها، نشریۀ هنرهای زیبا، سال یازدهم، شمارۀ 19، صص 29-38.
  19. وودز، مایکل، 1390، جغرافیای روستایی (فرایندها، واکنش‌ها و تجربه‌های بازساخت روستایی)، ترجمة محمدرضا رضوانی و صامت فرهادی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
    1. Afshar-Naderi, K., 1999, The User Has the Location, Architect, Vol. 1, No. 6, PP. 4-6. (In Persian)
    2. Ahmad, A., and Mahdavi, M., 2014, The Relationship Between Quality of Life and Sense of Place in Rural Areas of The Developing Case Study Zarandieh City, Rural Research, Vol. 5, No. 4, PP. 827-848. (In Persian)
    3. AmirKafi, M., and Fathi, Sh., 2011, The Factors Affecting the Attachment to a Neighborhood (Case Study: Kerman City), Journal Of Social Studies, Vol. 5, No 1, PP. 5-41. (In Persian)
    4. Anabestani, A. A., 2009, Physical Impacts of Second Homes on the Development of Rural Settlements: Case Study of Villages Resort City of Mashhad, Journal of Rural Development, Vol. 12, No. 4, PP. 149-166. (In Persian)
    5. Bahrampoor, A., and Modiri, A., 2015, To Study the Relationship Between the Environment and the Sense of Satisfaction of Residents in High-Rise Residential Complex in the Town of Kowsar Tehran, Journal of Fine Arts Architecture, Vol. 20, No. 3, PP. 85-94. (In Persian)
    6. Falahat, M. S., 2006, Which Reflect the Sense of Place and form Factors, Journal of Fine Arts, Vol. 1, No. 26, PP. 57-66. (In Persian)
    7. Farhad, H., 2009, From Behaviorism and Behavioral Geography, Journal of Geology, Vol. 3, No. 8/9, PP. 71-97. (In Persian)
    8. Golkar, K., 2001, Elements of Quality Urban Design, Journal of the Account, Vol. 32, No. 3, PP. 38-65. (In Persian)
    9. Gol-Mohammadi, A., 2002, The Globalization of Culture and Identity, Ney Publication, Tehran. (In Persian)
    10. Heydari, A. A., Matlabi, Gh., and Negin-Taji, F., 2014, Analyzes the Physical Sense of Place in Traditional Houses and Modern Residential Complexes, Journal of Fine Arts- Architecture and Urbanism, Vol. 19, No. 3, PP. 75-86. (In Persian)
    11. Javan Foroozandeh, A., and Matlabi, Gh., 2011, The Sense of Place and Its Components, Journal Identity of the City, Vol. 5, No. 8, PP. 27-37. (In Persian)
    12. MirMoghtadaei, M., 2004, The Criteria to Determine the Physical Identity of Cities, of Fine Arts Journal, Vol. 11, No. 19, PP. 29-38. (In Persian)
    13. Rahnama, M. R., and Razavi, M. M., 2012, The Effect of Social Capital''''''''s Sense of Belonging and Participation in the City of Mashhad, Journal of Fine Arts - Architecture and Urbanism, Vol. 17, No. 2, PP. 29-36. (In Persian)
    14. Rezvani. M. R., 2011, Rural Development Planning in Iran, Publishing Ghomes, Tehran. (In Persian)
    15. Safian, M. J. et al., 2011, To Investigate the Cognitive Hermeneutic Phenomenology of Place and Architecture, Journal of Tabriz University Philosophical Research, Vol. 5, No. 8, PP. 93-129. (In Persian)
    16. Sarmast, B., and Motavaseli, M., 2010, An Analysis of the Role of Inventory in the Sense of Place (Case Study: Tehran), Journal of Urban Management, Vol. 8, No. 26, PP. 133-146. (In Persian)
    17. Shakuie, H., 2007, New Ideas in Philosophy, Geography, Gitashenasi Publications, Tehran. (In Persian)
    18. Shayan, H., Bouzarjomehri, Kh., and MirLotfi, M. R., 2010, The Role of Agriculture in Rural Development (Case Study: Sistan Miankangi), Journal of Geography and Regional Development, Vol. 12, No. 15, PP. 151-171. (In Persian)
    19. Woods M., 2010, Rural Geography (Processes, Reactions and Experiences of Rural Restructuring), Translated by Mohammad Reza Rezvani and Samet Farhadi, Tehran University Publications, Tehran. (In Persian)
    20. Anton, Ch. E., and Lawrence. L., 2016, The Relationship Between Place Attachment, the Theory of Planned Behaviour and Residents’ Response to Place Change, Journal of Environmental Psychology, Vol. 47, No. 3, PP. 145- 154.
    21. Campbell, R. B., 2011, A Sense of Place: Examining Music-Based Tourism and Its Implications in Destination Venue Placement, Unlv Theses/ Dissertations/ Professional Papers/ Capstones, P. 1142.
    22. Canter, D., 1971, The Psychology of Place, The Architectural Press, London.
    23. Elle Li, T., and Mckercher, B., 2015, Effects of Place Attachment on Home Return Travel: A Spatial Perspective, An International Journal of Tourism Space, Place and Environment, Vol. 18, No. 4, PP. 359-376.
    24. Figueroa, E., and Rotarou, E. S., 2016, Sustainable Development or Eco-Collapse: Lessons for Tourism and Development from Easter Island, Vol. 8, No. 11, PP. 1- 26.
    25. Fitri-Amir, A. et al., 2015, Sustainable Tourism Development: A Study on Community Resilience for Rural Tourism in Malaysia, Social and Behavioral Sciences,, Vol. 168, No. 3 PP. 116-122.
    26. Gross, M. d., and Brown. G., 2008, An Empirical Structural Model of Tourists and Places:Progressing Involvement and Place Attachment Into Tourism. Tourism Management, Vol. 29, No. 6, PP. 1141-1151.
    27. Gustafson, P., 2001, Meaning of Place:Every Day Experience and Theorethical Conceptualization, Journal of Environmental Psychology, Vol. 21, No. 4, PP. 5-16.
    28. Hernandez, B. et al., 2010, The Role of Place Identity and Place Attachment in Breaking Environmental Protection Laws, Journal of Environmental Psychology, Vol. 30, No. 2, PP. 281–288.
    29. Hinojosa, L. et al., 2016, Place Attachment as a Factor of Mountain Farming Permanence: A Survey in the French Southern Alps, Ecological Economics, Vol. 130, No. 1, PP. 308–315.
    30. Isserman, A. M., Feser. E., and Warren, D. E., 2009, Why Some Rural Places Prosper and Others Do Not, International Regional Science Review, Vol. 32, No. 3, PP. 300- 342.
    31. Jun, H., and Xiang, H., 2011, Development of Circular Economy Is a Fundamental way to Achieve Agriculture Sustainable Development In China, Published by Elsevier Ltd, Selection and Peer-Review Under Responsibility of RIUDS, Energy Procedia, Vol. 5, No. 6, PP. 1530–1534.
    32. Kifle, S. et al., 2016, Factors Influencing Farmers Decision on the Use of Introduced Soil and Water Conservation Practices in the Lowland’s of Wenago Woreda, Gedeo Zone, Ethiopia, American Journal of Rural Development, Vol. 4, No. 1, PP. 24-30.
    33. Lee, T. H., and Shen, Y. L., 2013, The Influence of Leisure Involvement and Place Attachment on Destination Loyalty: Evidence from Recreationists Walking Their Dogs in Urban Parks, Journal of Environmental Psychology, Vol. 33, No. 3, PP. 76- 85.
    34. Madgin, R., Bradley, L., and Annette H., 2016, Connecting Physical and Social Dimensions of Place Attachment: What Can We Learn from Attachment to Urban Recreational Spaces?, Journal of Housing and the Built Environment, Vol. 31, No. 4, PP. 677-693.
    35. Meijerink, G., and Roza, P., 2007, The Role of Agriculture in Development: Focusing on Linkages Beyond Agriculture Strategy and Policy, PP. 238.
    36. Morse, Ch., and Mudgett, J., 2017,Longing for Landscape: Homesickness and Place Attachment Among Rural Out-Migrants in the 19th and 21st Centuries, Journal of Rural Studies, Vol. 50, No. 3, PP. 95-103.
    37. Payton, M., and Angela P., 2003, Influence of Place Attachment and Social Capital on Civic Action: A Study at Sherburne National Wildlife Refuge, Master’s Thesis of Natural Resources Science and Management Program, University of Minnesota.
    38. Peng, L. et al., 2017, Interaction Between Risk Perception and Sense of Place in Disaster-Prone Mountain Areas: A Case Study in China’s Three Gorges Reservoir Area, Natural Hazards, Vol. 85, No. 2, PP. 777-792.
    39. Ramkinssoon, H., Weiler, B., and Smith, G., 2012, Place Attachment and Proenvironmental Behavior in National Parks: The Development of a Conceptual Framework, Journal of Sustainable Tourism, Vol. 20, No. 2, PP. 257-276.
    40. Relph, E., 1976, Place and Placelessness, Pion, London, The Making of Place, Research on Place and Space Website, 20 Feb. 2003, 12 Mar.
    41. Seamon, D., and Jacob, S., 2008, Place and Placelessness, Edward Relf, London: Sage.
    42. Trell, E. et al., 2012, It’s Good to Live in Järva-Jaani but We Can’t Stay Here: Youth and Belonging in Rural Estonia, Journal of Rural Studies, Vol. 28, No. 1, PP. 139-148.
    43. Tsai, S. P., 2012, Place Attachment and Tourism Marketing: Investigating International Tourists in Singapore, International Journal of Tourism Research, Vol. 14, No. 2, PP. 139-152.
    44. Visser, O., and Spoor, M., 2011, Land Grabbing in Post- Soviet Eurasia: The World’s Largest Agricultural Land Reserves At Stake, The Journal of Peasant Studies, Vol. 38, No. 2, PP. 299-323.
    45. Yuksel, A., Yuksel, F., and Bilim, Y., 2010, Destination Attachment: Effects on Customer Satisfaction and Cognitive, Affective and Conative Loyalty, Tourism Management,Vol. 31, No. 2, PP. 274-284.
    46. Zwiers, S., Markantoni, M., and Dirk S., 2016, The Role of Change- and Stability-Oriented Place Attachment in Rural Community Resilience: A Case Study in South-West Scotland, Community Development Journal, Vol. 51, No. 4, PP. 2-20.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,846
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 587





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب