تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,092 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,187 |
ویژگیهای ژئوشیمیایی برخی خاکهای تشکیل شده بر روی سنگهای بازالت شمالغرب ایران | ||
تحقیقات آب و خاک ایران | ||
مقاله 16، دوره 47، شماره 4، دی 1395، صفحه 807-818 اصل مقاله (850.14 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijswr.2016.59987 | ||
نویسندگان | ||
علیرضا راهب؛ احمد حیدری* ؛ شهلا محمودی | ||
دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
مطالعات پیدایش و تکامل خاک مبتنی بر درک صحیح از فرآیندهای ژئوشیمیایی حاکم بر محیطهای خاکسازی و نحوه تشکیل خاکها میباشد. در این تحقیق ویژگیهای فیزیکوشیمایی و ژئوشیمیایی خاکهای تشکیل شده بر روی سنگ مادر بازالت در 6 خاکرخ منتخب در یک ردیف اقلیمی متشکل از سه اقلیم خشک (اشتهارد)، نیمهخشک (قزوین) و نیمهمرطوب (رودبار) مورد مطالعه قرار گرفت. غلظت کل برخی عناصر در تمام افقهای خاک تعیین و با سنگ مادر مقایسه شد و نقش ترکیب ژئوشیمیایی سنگ مادر بر غلظت کل عناصر مذکور در خاک بررسی گردید. بهعلاوه، الگوهای غنیشدن-تهیشدن و آنالیز توازن جرم عناصر با استفاده از عنصر مرجعTi تعیین شد. عناصر مختلف الگوهای غنیشدن-تهیشدن متفاوتی را نشان دادند. در خاکهای منطقه خشک، نقش ماده مادری و خصوصیات لیتوژنیک در غلظت عناصر نسبت به دو منطقه دیگر بیشتر است و غلظت عناصر موجود در خاک به دلیل هوادیدگی و آبشویی کمتر خاکها به سنگ مادر نزدیکتر بود. درحالیکه با حرکت به اقلیمهای مرطوبتر، فرآیندهای خاکسازی شدت بیشتری پیدا کرده و الگوهای غنیشدن-تهیشدن عناصر روند متفاوتی نشان میدهند. توزیع برخی عناصر مانند منیزیم، کلسیم، آهن و مس بیشتر تحت تاثیر فرآیندهای خاکسازی و برخی عناصر دیگر مانند سدیم، آلومینیوم، سیلیس، فسفر، کلر، منگنز، مولیبدن، کادمیوم و سرب متاثر از مواد مادری هستند. به طور کلی بخشی از تفاوت مشاهده شده در تغییرات غلظت عناصر را میتوان به ماهیت شیمیایی و قابلیت تحرک بالای برخی عناصر، و بخش دیگر را به سرعت هوادیدگی ماده مادری تحت تاثیر تغییرات زیست اقلیمی نسبت داد. | ||
کلیدواژهها | ||
اقلیم خشک؛ فاکتور غنیشدن؛ فرآیندهای خاکسازی؛ عوامل خاکسازی؛ تشکیل خاک | ||
مراجع | ||
Abbaslou, H., Martin, F., Abtahi, A. and Moore, F. (2014). Trace element concentrations and background values in the arid soils of Hormozgan province of southern Iran. Archives of Agronomy and Soil Science, 60(8), 1125-1143. Agard, P., Omrani, J., Jolivet, L., Whitchurch, H., Vrielynck, B., Spakman, W., Monie, P., Meyer, B. and Wortel, R. (2011). Zagros orogeny: Asubduction-dominated process. Geological Magazine, 148, 692-725 Alloway, B. J. (1990). The origins of heavy metals in soils. In B. J. Alloway (Ed.), Heavy Metals in Soils. (pp. 29-39). John Wiley & Sons Inc., New York. Baker, D. E. and Senft, J. P. (1995). Coper. In B. J. Alloway (Ed.), Heavy Metals in Soils. 2nd edition (pp. 179-205). John Wiley & Sons Inc., New York. Blaser, P., Zimmermann, S., Luster, J. and Shotyk, W. (2000). Critical examination of trace element enrichments and depletions in soils: As, Cr, Cu, Ni, Pb and Zn in Swiss forest soils. Science of Total Environment, 249, 257-280. Bluth, G. J. S. and Kump, L. R. (1994). Lithologic and climatologic controls of river chemistry. Geochimica et Cosmochimica Acta, 58(10), 2341-2359. Buol, S. W., Southard, R. J., Graham, R. C. and McDaniel, P. A. (2011) Soil Genesis and Classification (6th ed.). New York: Wiley. Caner, L., Radtke, L. M., Vignol-Lelarge, M. L., Inda, A. V., Bortoluzzi, E. C. and Mexias, A. S. (2014). Basalt and rhyo-dacite weathering and soil clay formation under subtropical climate in southern Brazil. Geoderma, 235-236, 100-112. Caspari, T., Baumler, R., Norbu, C. and Baillie, I. (2006). Geochemical investigation of soils developed in different lithologies in Bhutan, Eastern Himalayas. Geoderma, 136, 436-458. Carter, M. R. and Gregorich, E. G. (2008) Soil Sampling and Methods of Analysis (2nd ed.). Canadian Society of Soil Science. Dessert, C., Dupre, B., Gaillardet, J., Francois, L. M. and Allegre, C. J. (2003). Basalt weathering laws and the impact of basalt weathering on the global carbon cycle. Chemical Geology, 202(3-4), 257-273. Han, F. X. (2007) Biogeochemistry of trace elements in arid environment. New York (NY): Springer-Verlag. Gomes, P. C., Fontes, M. P., Da Silva, A. G., Mendoca, E. S. and Netto, A. R. (2001). Selectivity sequence and competitive adsorption of heavy metal by Brazilian soils. Soil Science Society of America Journal, 48, 794-752. Hardy, M. and Cornu, S. (2006). Location of natural trace elements in silty soils using particlesize fractionation. Geoderma, 133, 295-308. Hasani Nekou, A., Karimi, A., Haghnia, G. H. and Mahmoudy Gharaie, M. H. (2014). Effect of parent materials and pedogenic processes on distribution of Pb, Zn, Cu, and Ni in the residual soils of Binaloud zone, Western Mashhad. Journal of Water and Soil Science, 18(67), 123-134. (In Farsi) He, Z. L., Zhang, M. K., Calvert, D. V., Stoffella, P. J., Yong, X. E. and Yu, S. (2004). Transport of heavy metals in surface runoff from vegetable and citrus fields. Soil Science Society of American Journal, Academic research library. Kabata-Pendias, A. and Pendias, H. (2001) Trace Elements in Soils and Plants. 3rd ed., USA: CRC Press. Kiekens, L. (1995). Zinc, heavy metals in soils. In B. J. Alloway (Ed.), Heavy Metals in Soils. 2nd edition (pp. 284-306). John Wiley & Sons Inc., New York. Luo, W., Wang, T. Y., Lu, J. P., Shi, Y., Zheng, Y., Xing, Y. and Wu, G. (2007). Landscape ecology of the Guanting Reservoir, Beijing, China: Multivariate and geostatistical analyses of metals in soils. Environment Pollution, 146, 567-576. Maftoun, M., Karimian, N., Moshiri, F. (2002). Sorption characteristics of copper (П) in selected calcareous soils of Iran in relation to soil properties. Commun. Soil Science Plant Analysis, 33, 2279-2289. Mico, C., Recatala, L. and Sanchez, M. J. (2006). Assessing heavy metal sources in agricultural soils of a European Mediterranean area by multivariate analysis. Chemosphere, 65, 863-872. Nael, M., Khademi, H., Jalalian, A., Schulin, R., Kalbasi, M. and Sotohian, F. (2009). Effect of geo-pedological conditions on the distribution and chemical speciation of selected trace elements in forest soils of Western Alborz, Iran. Geoderma, 152, 157-170. Nael, M., Jalalian, A., Khademi, H., Kalbasi, M., Sotohian, F. and Schulin, R. (2010). Effect of geopedological conditions on content and distribution of selected major and trace elements in forest soils of Fuman-Masule region. Journal of Water and Soil Science, 14(51), 71-86. (In Farsi) Nameroff, T., Balistrieri, L. and Murray, J. (2002). Suboxic trace metal geochemistry in the eastern tropic north Pacific. Geochimica et Cosmochimica Acta, 66(7), 1139-1158. Navidi, N. and Abtahi, A. (2001). Effects of climate and topography in forest soils genesis Khirrod Kenar of Nowshahr in Mazandaran province. Journal of Soil and Water Science, 15, 299-316. (In Farsi) Nosratipoor, Sh., Nael, M., Sheklabadi, M. and Sepahigero, A. A. (2015). The effect of parent materials and soil evolution on the content and depth distribution of selected heavy metals in soils of Kabudarahang region, Hamedan. Journal of Water and Soil Conservation, 22(2), 1-20. (In Farsi) Ortiz, M., Simon, C., Dorronsoro, F., Marti, N. and Garcia, I. (2002). Soil evolution over the quaternary period in a mediterranean climate (SE Spain). Catena, 48, 131-148. Sahandi, M. R. and Soheili, M. (2005) Geological map of Iran: scale 1:1000000. Geological Survey of Iran, Tehran. (In Farsi) Schaetzl, R. and Anderson, S. (2005). Soils, genesis and geomorphology. Cambridge University Press. Self, S., Widdowson, M., Thordarson, T. and Jay, A. E. (2006). Volatile fluxes during flood basalt eruptions and potential effects on the global environment: a Deccan perspective. Earth and Planetary Science Letters, 248(1-2), 518-532. Sharma, D. B., Mukhopadhyay, S. S. and Arora, H. (2005). Total and DTPA-extractable micronutrients in relation to pedogenesis in some Alfisols of Punjab, India. Soil Science, 170(7), 559-572. Shaw, J. N., West, L. T., Bosch, D. D., Truman, C. C. and Leigh, D. S. (2004). Parent material influence on soil distribution and genesis in a Paleudult and Kandiudult complex, southeastern USA. Catena, 57, 157-174. Soil Survey Staff. (2014) Keys to Soil Taxonomy (12nd ed.). United States Department of Agriculture. NRCS. Sparks, D. L. (1996) Method of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. American Society of Agronomy. Tazikeh, H., Pashaei Aval, A., Khormali, F. and Ayoubi, Sh. (2013). he origin and morphology of soils formed on limestone rocks in Aq- Emam area (northeast Golestan province). Journal of Water and Soil Conservation, 20(6), 1-24. (In Farsi) Thanachit, S., Suddhiprakarn, A., Kheoruenromne, I. and Gilkes, R. J. (2006). The geochemistry of soils on a catena on basalt at Khon Buri, northeast Thailand. Geoderma, 135, 81-96. Vingiani, S., Terribile, F., Meunier, A. and Petit, S. (2010). Weathering of basaltic pebbles in a red soil from Sardinia: A microsite approach for the identification of secondary mineral phases. Catena, 83, 96-106. USDA-NRCS. (2012a) Field Book for Describing and Sampling Soils. Version 3.0, National Soil Survey Center. USDA-NRCS. (2012b) jNSM: Java Newhall Simulation Model. Version 1.6.0. User guide-part 1. National Soil Survey Center. Zhou, Q., Wang, X. Liang, R. and Wu, Y. (2003). Effects of cadmium and mixed heavy metals on rice growth in Liaoning, China. Soil and Sediment Contamination, 12, 851-864. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,334 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,047 |