تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,087,448 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,190,541 |
موسیقی در دورة غزنویان | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
مقاله 7، دوره 21، شماره 2، دی 1395، صفحه 63-68 اصل مقاله (545.89 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2016.59699 | ||
نویسنده | ||
سید حسین میثمی* | ||
استادیار دانشکدة موسیقی، دانشگاه هنر تهران، تهران | ||
چکیده | ||
در این مقاله به موسیقی دورة غزنوی پرداخته میشود. هدف از این تحقیق، کشف تحولات تاریخی موسیقی یکی از سلسلههای ترک تبارِ دوران میانی تاریخ ایران است. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی است که علاوه بر تشریح وقایع، تلاش شده چرایی و چگونگی تحولات موسیقی مورد تحلیل قرار گیرد. در این مقاله، دو جنبة اجتماعی و تخصصی موسیقی، اساس ساختار مقاله را تشکیل میدهد. بر اساس شواهد میتوان احتمال داد که در این دوره، سازمان منسجمی در دربار برای موسیقی وجود داشته است؛ دستاندرکاران این تشکیلات، مسئولیت مشخصی را برعهده داشتهاند. ورود لوریان/ لولیان اسیر از هند و سند به قلمرو غزنوی، آغازی برای پراکندکی و مهاجرت تدریجی آنان به خارج از ایران شد. در زمینة تألیف مباحث نظری، تلاشهایی صورت گرفته که تا حدودی جنبههای مبهم نظام موسیقایی این دوره را بازتاب میدهد. با مقایسة مباحث نظری رسالة موسیقی نیشابوری با رسالة ادوار صفیالدین (مؤسس مکتب منتظمیه)، میتوان به شباهتها و تفاوتهایی در عرصة نظری - عملی شرق و غرب تمدن اسلامی پی برد. این شباهتها و تفاوتها عمدتاً به نظام پردگی و ریتمیک برمیگردد. | ||
کلیدواژهها | ||
موسیقی غزنوی؛ دربار و موسیقی؛ اهل موسیقی؛ لوریان/ لولیان؛ نظام موسیقایی | ||
مراجع | ||
ابوالفرج رونی (1347)، دیوان ابوالفرج رونی، به اهتمام محمود مهدوی دامغانی، ناشر کتاب فروشی باستان، تهران. احمد بن عبدالرحمن قادری رفاعی مسلم موصلی (ن. خ، 17XX)، الدُرنقی فی العلم موسیقی، کتابخانة برلین. اسدی طوسی، ابومنصور علی بن احمد (1319)، کتاب لغت فُرس، تصحیح و اهتمام عباس اقبال، چاپخانة مجلس، تهران. امیر عنصرالمعالی کیکاوس بن اسکندر بن قابوس بن وشمگیر بن زیار (1335)، قابوسنامه، تصحیح دکتر امین عبدالمجید بدوی، کتابفروشی ابن سینا، تهران. باسورث، کلیفورد ادموند (1362)، تاریخ غزنویان (در 2 جلد)، مترجم حسن انوشه، انتشارات امیرکبیر، تهران. بیهقی، ابوالفضل محمد بن حسین (1374)، تاریخ بیهقی (در 3 جلد)، مصحح خلیل خطیب رهبر، انتشارات مهتاب، تهران. ثعالبی، ابومنصور محمد بن عبدالملک (1384)، شاهنامه ثعالبی، مترجم محمود هدایت، ناشر اساطیر، تهران. حسن زاده، اسماعیل (1385)، ساختار و عملکرد سپاه غزنویان، پژوهشنامة علوم انسانی، شمارة 52، صص 115- 152. خاقانی شروانی (1375)، دیوان خاقانی شروانی، به اهتمام جهانگیر منصور، مؤسسة انتشارات نگاه، تهران. خلیلبن احمد (1405)، کتاب العین (در 3 جلد)، چاپ مهدى مخزومى و ابراهیم سامرائى، قم. خوارزمی، ابوعبدالله محمد بن احمد بن یوسف کاتب (1362)، ترجمة مفاتیح العلوم، مترجم حسین خدیو جم، مرکز انتشارات علمی و فرهنگی، تهران. رشیدالدین فضل الله همدانی (1358)، تاریک مبارک غازانی، مصحح کارل یان، استفن اوستین، هرتفرد. سنایی، مجدود بن آدم (1380)، دیوان سنایی غزنوی، به اهتمام محمد تقی مدرس رضوی، انتشارات سنایی، تهران. شبانکاره ای، محمد بن علی محمد (1381)، مجمع الانساب (در 2 جلد)، مصحح میر هاشم محدث، انتشارات امیر کبیر، تهران. عنصری بلخی (1363)، دیوان استاد عنصری بلخی، تصحیح و مقدمه دکتر سید محمد دبیرسیاقی، انتشارات کتابخانة سنایی، تهران. عوفی، محمد (1389)، لباب الباب، تصحیح ادوارد جی. بروان، با مقدمة محمد قزوینی، تصحیحات جدید و حواشی و تعلیقات سعید نفیسی، انتشارات هرمس، تهران. فارمر، هنری جورج (1366)، تاریخ موسیقی خاور زمین (ایران بزرگ و سرزمین های مجاور)، مترجم: بهزاد باشی، مؤسسة انتشارات آگاه، تهران. فرخی سیستانی (1349)، دیوان حکیم فرخی سیستانی، به کوشش دکتر سید محمد دبیر سیاقی، انتشارات زوّار، تهران. گردیزی، ابی سعید عبدالحی بن الضحاک بن محمود (1363)، زین الخبار، مصحح عبدالحی حبیبی، دنیای کتاب، تهران. مسعود سعد (1372)، دیوان مسعود سعد، با مقدمة رشید یاسمی، مؤسسة انتشارات نگاه، تهران. مسعودی، ابولحسن علی بن حسین (2536). مروج الذهب و معادن الجوهر؛ ترجمة ابولقاسم پاینده. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ملاح، حسینعلی (1363)، منوچهری دامغانی و موسیقی، انتشارات هنر و فرهنگ، تهران. منوچهری دامغانی (1356)، دیوان منوچهری دامغانی، با حواشی و تعلیقات و ... دکتر محمد دبیر سیاقی، ناشر کتابفروشی زوار، تهران. منهاج الدین سراج، ابو عمر عثمان جوزجانی (1363)، طبقات ناصری، مصحح عبدالحی حبیبی، دنیای کتاب، تهران. ناصر بن خسرو قبادیانی، ابومعین حمیدالدین (1380)، دیوان اشعار ابومعین حمیدالدین ناصر بن خسرو قبادیانی، به اهتمام سید نصرالله تقوی، انتشارات معین، تهران. نظامی عروضی، احمد بن عمر بن علی (1328)، چهار مقاله، به اهتمام محمد قزوینی، انتشارات ارمغان، تهران. نواده مهلب، پسر محمد پسر شادی (بی تا)، مجمل التواریخ و القصص، مصحح ملک الشعرای بهار و بهجت رمضانی، کلاله خاور، تهران. نیشابوری، محمد (1374)، رساله موسیقی محمد بن محمود بن محمد نیشابوری، مصحح امیرحسین پورجوادی ، معارف، دورة دوازدهم، شمارة 1 و 2، صص 70 – 32. Ashton-Smith, Alan (2010), Colonized Culture: The Emergence of a Romani Postcolonialism, Journal of Post-Colonial Cultures and Societies, JPCS Vol.1. No.2, pp 73-90.
Bosworth, Clifford Edmund (1977), The Later Ghaznavids: Splendour and Decay, Columbia University Press, New York.
Harriot, John Staples (1829), Observations on the Oriental Origin of the Romnichal, or Tribe Miscalled Gypsey and Bohemian, Transactions of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland, Vol. 2, No. 1, pp 518-558.
Kak, Subhash (2002), Early Indian Music, In "A Search in Asia for a New Theory of Music," Jose S. Buenconsejo (editor), Center for Ethnomusicology, Univ ... Centre for Studies in Civilizations, New Delhi.
Fellman, Philip; Stanislas, Renard and Alexandru, Manus (2007), Understanding the Complexity of the Romany Diaspora. 7th International Conference on Complex Systems.
Williams, allen (2000), The Dom of the Middle East, International Journal of Missions, Vol. 17:2, pp 15-18.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,717 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,768 |