تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,118,088 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,223,941 |
شکلگیری نمایش ایرانی از جهانی دایجتیک | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
مقاله 2، دوره 21، شماره 2، دی 1395، صفحه 15-24 اصل مقاله (559.9 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2016.59694 | ||
نویسندگان | ||
محمدباقر قهرمانی1؛ بهروز محمودی بختیاری1؛ پرستو محبی* 2 | ||
1دانشیار دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکترای تئاتر، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
مفهوم دایجسیس (نقل) نخستین بار توسط افلاطون در مقابل میمسیس (تقلید) مطرح شد. سپس ارسطو اصطلاح میمسیس را به حوزۀ درام وارد کرد و به توصیف آن در مقابل هنرهای اپیک (روایی) پرداخت. در دوران معاصر، مبحث دایجسیس و میمسیس در حوزۀ روایتشناسی بار دیگر موردتوجه قرار گرفت و به واژگانی کلیدی برای تمایز میان روایت کلامی و درام بدل شد. در نمایش سنتی ایران اما، دایجسیس و میمسیس کاملاً درهمتنیده شده است. در این مقاله، با استفاده از مستندات تاریخی، به روش توصیفی- تحلیلی، روند شکلگیری نمایش بومی از سنتهای داستانگویی در ایران مورد بررسی قرار میگیرد تا از این راه روند انتقال راهکارهای نقلی به زبان نمایشی و پیوند دایجسیس و میمسیس در درام ایران دنبال شود. برای این منظور، نحوۀ ارائة عناصری چون شخصیت، دیالوگ، مکان و زمان در نقالی و تعزیه مورد بررسی قرار میگیرد تا نشان داده شود چگونه ارائة داستانی این عناصر، امکان ظهور دایجسیس در درام را ممکن میکند. در پایان، مبحث دایجسیس و میمسیس در روایتشناسی مورد بازنگری قرار میگیرد تا برخلاف ادعای روایتشناسان اولیه، ثابت شود این دو اصطلاح نه تعاریفی برای جداکردن درام از روایت، بلکه ویژگیهایی در درون هر دو میتواند باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
دایجسیس؛ میمسیس؛ روایتشناسی؛ نمایش ایرانی؛ نقالی؛ تعزیه | ||
مراجع | ||
آژند، یعقوب (1385)، نمایش در دورۀ صفوی، فرهنگستان هنر، تهران. آقاعباسی، یدالله (1389)، دانشنامۀ نمایش ایرانی، جستارهایی در فرهنگ و بوطیقای نمایش ایرانی، نشر قطره، تهران. احمدی، بابک (1380)، ساختار تأویل متن، چاپ پنجم، نشر مرکز، تهران. ارسطو (1369)، ارسطو و فن شعر، عبدالحسین زرینکوب (مترجم)، امیرکبیر، تهران. افلاطون (1353)، جمهوری، رضا کاویانی و محمدحسن لطفی (مترجمان)، خوشه، تهران. بیضایی، بهرام (1385)، نمایش در ایران، چاپ پنجم، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، تهران. بیمن، ویلیام اُ. (1384)، "ابعاد فرهنگی قراردادهای نمایشی در تعزیۀ ایرانی"، داود حاتمی (مترجم)، تعزیه: نیایش و نمایش در ایران، پیتر چلکووسکی (گردآورنده)، انتشارات سمت، تهران. پیترسون، ساموئل (1384)، "تعزیه و هنرهای آن"، داود حاتمی (مترجم)، تعزیه: نیایش و نمایش در ایران، پیتر چلکووسکی (گردآورنده)، انتشارات سمت، تهران. چلکووسکی، پیتر (1384)، "تعزیه: نمایش بومی پیشرو ایران"، داود حاتمی (مترجم)، تعزیه: نیایش و نمایش در ایران، پیتر چلکووسکی (گردآورنده)، انتشارات سمت، تهران. روز ـ اونز، جیمز (1376)، تئاتر تجربی از استانیسلاوسکی تا پیتر بروک، مصطفی اسلامیه (مترجم)، سروش، تهران. شاملو، احمد (1380)، کتاب کوچه: حرف پ، دفتر اول، مازیار، تهران. شهیدی، عنایتالله (1384)، "دگرگونی و تحول در ادبیات و موسیقی تعزیه"، تعزیه: نیایش و نمایش در ایران، پیتر چلکووسکی (گردآورنده)، انتشارات سمت، تهران. شهیدی، عنایتالله (1380)، پژوهشی در تعزیه و تعزیهخوانی، دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران. شیر ژیان، فریده (1381)، جایگاه نمایش سنتی در تئاتر معاصر ایران، انتشارات آن، تهران. فتحعلی بیگی، داود (1388)، "تطابق زبان و حرکت در نمایشهای سنتی"، مجموعه مقالات نخستین سمینار نمایشهای آیینی و سنتی، حمیدرضا اردلان (گردآورنده)، نمایش، تهران. فنائیان، تاجبخش (1389)، تراژدی و تعزیه مقایسهها، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. ملک پور، جمشید (۱۳۶۶)، سیر تحول مضامین در شبیهخوانی، جهاد دانشگاهی، تهران. ناصربخت، محمدحسین (1388)، "نشانهها در نقل ایرانی"، مجموعه مقالات نخستین سمینار نمایشهای آیینی و سنتی، حمیدرضا اردلان (گردآورنده)، نمایش، تهران. ناصربخت، محمدحسین (1385)، "تئاتر ملی، نمایش سنتی"، تئاتر ملی، نصرالله قادری (گردآورنده)، نمایش، تهران. ناصر بخت، محمدحسین (1379)، اصول و قواعد بازیگری در شبیهخوانی، نمایش، تهران. نجفیان، هومن (1386)، "پروسۀ تبدیل شعر به درام"، مجلۀ صحنه، شمارۀ 65 و 66، صص 36- 39. نجم، سهیلا (1390)، هنر نقالی در ایران، مؤسسۀ تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری «متن»، تهران. نجم، سهیلا (1388)، "نقالی در ایران و جنبههای نمایشی آن"، مجموعه مقالات نخستین سمینار نمایشهای آیینی و سنتی، حمیدرضا اردلان (گردآورنده)، نمایش، تهران. ویرث، آندرزیج (1384)، "جنبههای نشانهشناختی تعزیه"، داود حاتمی (مترجم)، تعزیه: نیایش و نمایش در ایران، پیتر چلکووسکی (گردآورنده)، انتشارات سمت، تهران. Chatman, Seymour (1990), Coming to Terms: The Rhetoric of Narrative in Fiction and Film, Ithaca, NY.
Ekstein, Nina C (1986), Dramatic Narrative: Racine’s Récits, Peter Lang, New York.
Genette, Gerard (1988), Narrative Discourse Revisited, Jane E. Lewin (Trans.), Cornell University Press.
Genette, Gérard (1972), Discours du récit, Figures III. Paris, Seuil, pp. 67–282.
Halliwell, Stephen (2013), Diegesis – Mimesis, The Living Handbook of Narratology, Peter Huhn et al. (eds.), Hamburg: Hamburg University. URL = http://www.Ihn.uni-hamburg.de/artcle/diegesis---mimesis , [view date: 11 Jun 2014].
Huhn, Peter (2012), Recent Developments in Transgeneric Narratology: Applications to Poetry and Drama, unprinted essay.
M. Taylor, Henry (2007), The Success Story of a Misnomer, Discourse on Diegesis, Offscreen: Vol. 11, Nos. 8-9, Aug/ Sept 2007, pp 1-5.
Nuning, Ansgar & Roy Sommer (2008), Diegetic and Mimetic Narrativity: Some further Steps towards a Narratology of Drama, Theorizing narrativity, John Pier and Jose Angel Garcia Landa (eds.), Walter de Gruyter, Berlin, pp. 331- 354.
Pier, John (2013), Metalepsis, The Living Handbook of Narratology, Peter Huhn et al. (eds.), Hamburg: Hamburg University. URL = hup.sub.uni-hamburg.de/lhn/index.php?title=Metalepsis&oldid=2056, [view date: 19 Jul 2014].
Prince, Gerald (1987), Dictionary of Narratology, Lincoln, Neb.
Richardson, Brian (2007), Drama and Narrative, David Herman (ed.). The Cambridge Companion to Narrative, Cambridge University Press, pp. 142-155.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,239 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,942 |