![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,696,704 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,927,609 |
شاخصه های سیاسی- اجتماعی نگاه جاهلی به زن در متون تاریخی و رواییِ قرن 2-7هـ.ق | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 9، دوره 8، شماره 1، فروردین 1395، صفحه 135-146 اصل مقاله (199.47 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2016.59121 | ||
نویسندگان | ||
خدیجه عالمی* 1؛ حانیه عسکری2؛ پروین سهیلشماعی3 | ||
1استادیار و عضو هیئتعلمی دانشگاه تهران، گروه تاریخ | ||
2کارشناس ارشد تاریخ اسلام از دانشگاه تهران | ||
3کارشناس تاریخ از دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
انزوای سیاسی و اجتماعی زن در دورۀ پیش از اسلام و نقش کمرنگ وی در این عرصه، با ظهور اسلام متحول شد. با اینهمه، در دوران خلفا، با ورود عناصری از تعالیم یهودیت و مسیحیت و احیای افکار و سنن جاهلی، زمینۀ این فترت فراهم شد و بازتاب آن در متون تاریخی و روایی بهوضوح نمایان شد. نقد و بررسی این نگاه جاهلی در متون تاریخی و روایی قرون 2ـ7 ه.ق. محور عمدۀ این پژوهش است، تا به این مسئله بپردازد: شاخصههای سیاسی و اجتماعی نگاه جاهلی به زن در متون تاریخی و روایی قرون2ـ7 ه.ق. چگونه بوده است؟ در پاسخ به سؤال مذکور، این مدعا مطرح میشود که بسیاری از روایات مندرج در متون تاریخی و رواییِ قرون مورد نظر، حاوی نگرش زنستیزی بوده یا سلسلهروایات موثق و مطمئنی ندارند و در زمرۀ جعلیات قرار دارند. از دستاوردهای این پژوهش، شناسایی روایتهای غیرموثق است که در اصلاح و تغییر دیدگاههای جاهلی به زن تأثیرگذار خواهد بود. روش تحقیق در این پژوهش تاریخیـ تحلیلی است و با استفاده از متون و منابع مکتوب قرون 2ـ7 ه.ق. انجام شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
زن؛ شاخصۀ سیاسی و اجتماعی؛ متون تاریخی و روایی؛ نگاه جاهلی | ||
مراجع | ||
[1] قرآن مجید. [2] آیینهوند، صادق و دیگران (1389). «تأثیر باورهای یهود در باز تولید نگاه جاهلی به حیات اجتماعی زن در جامعة اسلامی»، پژوهشنامة انجمن ایرانی تاریخ، ش 5، ص 65ـ88. [3] ابن أبی شیبه، أبوبکر (1409). المصنف فی الأحادیث و الآثار، ج4 و2، محقق کمال یوسف الحوت، ریاض: مکتبه الرشد. [4] ابن جوزی، جمال الدین ابوالفرج (1982). أخبار النساء، ج 1، شرح و تحقیق دکتر نزار رضا، بیروت: دارمکتبه الحیاه. [5] ابن حنبل، احمد (1412). مسند، ج9 و16، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی، چ 3. [6] ابن کثیر قرشی، عمادالدین ابوالفداء اسماعیل بن عمر (1389). تفسیر القرآن العظیم، ج1و2، عمان: دارالفکر. [7] ابن ماجه، ابوعبدالله محمد قزوینی (بیتا). سنن، ج1، محقق محمد فؤاد عبدالباقی، بیجا: دار إحیاء الکتب العربیه. [8] ابوشقه، عبدالحلیم محمد (1410). تحریر المرأه فی عصر الرساله، ج1و3و4، کویت: دارالقلم للنشر و التوزیع. [9] بخاری، ابوعبدالله محمدبن اسماعیل بن ابراهیم (1422). صحیح، ج1و2و3و4، بیجا، دار طوق النجاه. [10] بیهقی، ابوبکر احمد بن حسین (1424). سنن کبری، ج2و3و4، محقق عبدالقادر عطا، بیروت: دارالکتب العلمیه. [11] ترمذی، محمد بن عیسی (1998). سنن، ج2و5، محقق بشار معروف، بیروت: دارالغرب اسلامی. [12] حاکم نیشابوری، أبوعبدالله (1411). مستدرک علی الصحیحین، ج1و2، محقق مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت: دارالکتب العلمیه. [13] حرّ عاملی، محمد بن حسن (بیتا). وسائلالشیعه، ج20، ترجمۀ علی صحت، تهران: ناس. [14] دارمی، أبومحمد عبدالله بن عبدالرحمن (1412). سنن، ج1و3، محقق حسین سلیم أسد الدارانی، عربستان سعودی: دارالمغنی للنشر و التوزیع. [15] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر جلالالدین (بیتا). الدرالمنثور، ج2، بیروت: دارالفکر. [16] شمسالدین، محمد مهدی (بیتا). مسائل حرجه فی فقه المرأه، قم: مؤسسۀ المنار. [17] شیخ صدوق، ابو جعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی (1362). خصال، ج2، ترجمه و شرح محمدعلی کمرهاى، تهران: کتابخانۀ اسلامیه. [18] ................ (1338). کمالالدین و تمام النعمه، ج2، ترجمۀ محمدباقر کمرهای، تهران: اسلامیه. [19] ................. (1360). کتابالمواعظ، ترجمۀ عطاردى، تهران: بنیاد فرهنگی امام رضا. [20] ................. (1379). معانیالاخبار، ج2، ترجمۀ عبدالعلی محمدى، تهران: مکتب صدوق. [21] .................. (1362). امالی، ترجمۀ محمدباقر کمرهای، تهران: کتابخانه اسلامیه، چ 6. [22] .................. (1367). من لا یحضره الفقیه، ج5، ترجمۀ محمد غفارى، تهران: صدوق. [23] .................. (1385). علل الشرائع، ج2، ترجمۀ ذهنى تهرانی، قم: مؤمنین. [24] کلینی، محمد بن یعقوب (بیتا). اصول کافی، ج 5، ترجمه و شرح جواد مصطفوی، بیجا، مسجد چهارده معصوم. [25] مجلسی، محمدباقر (1364). بحار الانوار، ج52 و 100، ترجمۀ سید ابوالحسن موسوی همدانی، تهران: محمد. [26] مسلم نیشابوری، ابن حجاج قشیری (بیتا). صحیح، ج1و2، محقق محمدفؤاد الباقی، بیروت: دارإحیاء التراث العربی. [27] مهریزی، مهدی و دیگران (بیتا). موسوعه المرأه فی الاخبار و الآثار، تهران: علم. [28] نسائی، احمد بن علی (بیتا). سنن، بیروت: دارالقلم. [29] نمیری، عمر بن شبه (1410). تاریخ المدینه، ج1، قم: دارالفکر. [30] نوری طبرسی، میرزاحسین (1033). مستدرک الوسایل، ج14، تحقیق مؤسسۀ آل البیت لاحیاء التراث، قم: مؤسسۀ مطبوعاتی اسماعیلیان، چ 3. [31] نوری، یحیی و دیگران (1340). حقوق و حدود زن در اسلام، تهران: شمس، چ 6. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,251 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,128 |