پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,229 |
| تعداد مقالات | 67,747 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,089,467 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,836,907 |
آرای عبدالرزاق لاهیجی در باب حکمت خداوند: بررسی انتقادی | ||
| مجله علمی " فلسفه دین " | ||
| مقاله 2، دوره 13، شماره 1، فروردین 1395، صفحه 23-42 اصل مقاله (562.4 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2016.58588 | ||
| نویسندگان | ||
| میرسعید موسوی کریمی1؛ میلاد ربیعی* 2 | ||
| 1دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه مفید | ||
| 2کارشناسی ارشد فلسفۀ دین، دانشگاه مفید | ||
| چکیده | ||
| هدف از نگارش این مقاله، بررسی نقادانۀ دیدگاه حکیم لاهیجی در باب حکمت خداوند است. بنا به نظر ایشان، حکمت خداوند به‌معنای هدفداری او خواهد بود؛ یعنی، خداوند حکیم، خداوندی است که همواره اهدافی بر افعالش مترتب هستند. اما این اهداف، متوجه مخلوقاتند، زیرا با تحقق هدف، نیازی از صاحب هدف رفع می‌شود، درحالی‌که خداوند بی‌نیاز مطلق است. لاهیجی بر این مدعای خود، دو استدلال نیز اقامه می‌کند؛ یکی مبتنی بر حسن و قبح عقلی و دیگری بر این اساس که خداوند فاعل مختار است. نوشتار حاضر، با بررسی نگاه لاهیجی به "هدفداری" آغاز می‌شود؛ نحوۀ پیوند آن با "اختیار" و "رفع نیاز از صاحب هدف" مشخص می‌شود و ماحصل آن چنین خواهد بود: 1. هدف صرفاً از صاحب هدف رفع نیاز نمی‌کند، بلکه صاحب هدف می‌تواند با تحقق هدف خود، نیازی را از سایرین نیز مرتفع کند و 2. نباید سازوکار ایجاد هدف را به مقولات جبر یا اختیار پیوند زد. سپس دو استدلال لاهیجی به محک آزمون گذاشته می‌شوند. نتیجه این خواهد بود که بنیان هر دو استدلال چندان محکم نیست و نمی‌توانند در دفاع از حکمت خداوند استفاده شوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جبر و اختیار؛ حسن و قبح عقلی؛ حکمت خداوند؛ هدفداری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Abd al-Razzaq Lahiji on Divine Wisdom: A Critical Assessment | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mirsaeid Mousavi Karimi1؛ Milad Rabiee2 | ||
| 1Associate Professor of Philosophy, Mofid University, Iran | ||
| 2MA in Philosophy of Religion, Mofid University, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| This paper examines Abd al-Razzaq Lahij's view on divine wisdom. According to him, divine wisdom is the same as divine purposefulness, that is, God's actions are always purposeful. But these purposes, in fact, belong to the creatures, since when a purpose is achieved, a need of the purpose-setter would be satisfied, but God is all-rich, i.e. God has no need at all. Lahiji presents two arguments in favor of his claim; one is based on intrinsic good or evil in actions, and the other is based on God's free will. This paper begins with assessment of Lahiji's perspective on "purposefulness", how it is connected to "free will" and "satisfying the needs of the purpose-setter", and the consequence would be that, 1) achieving a purpose does not satisfy only the needs of the purpose-setter, but might also do the others' needs, and 2) the mechanism of setting a purpose ought not to be tied to either free will or determinism. Then, Lahiji's two arguments are going to be analyzed. The result will be that both arguments are weak and cannot be used in defense of divine wisdom, and basically, such arguments are unnecessary to use to attribute wisdom to God. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Divine Wisdom, Purposefulness, Free Will and Determinism, Essential Good and Evil | ||
| مراجع | ||
|
. ابن‌سینا، حسین‌بن عبدالله (1383). دانشنامۀ علایی، [بخش] الهیات، مقدمه، حواشی و تصحیح محمد معین. دانشگاه بوعلی سینا: همدان؛ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران. 2. حلّی، حسن‌بن یوسف (1386). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ترجمه و شرح ابوالحسن شعرانی، اسلامیه، تهران. 3. سبحانی، جعفر (1390). حسن و قبح عقلی یا پایه‌های اخلاق جاودان، قم، مؤسسۀ امام صادق (ع). 4. سعیدی‌مهر، محمد (1389). آموزش کلام اسلامی، ج 1، طه، قم. 5. لاهیجی، عبدالرزاق (1362). سرمایۀ ایمان، تصحیح صادق لاریجانی آملی، الزهرا، تهران. 6. مصباح یزدی، محمدتقی (1386). آموزش فلسفه، جلد دوم. شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، تهران. 7. Blackburn, S. (20080.) The Oxford Dictionary of Philosophy, Oxford University Press: New York. 8. Delaney, C. F. (1999). "Wisdom", in R. Audi (ed.) The Cambridge Dictionary of Philosophy, New York: Cambridge University Press. 9. Grube, G. M. A. (1997). "Euthyphro", in J. M. Cooper (ed.) Plato: Complete Works, Hackett: Indianapolis 10. Idziak, J. M. (2004). "Divine Commands Are the Foundation of Morality", in M. L. Peterson & R. J. Vanarragon (eds.) Contemporary Debates in Philosophy of Religion, Blackwell: Malden 11. Laslett, Peter (ed.), (1960). Locke's Two Treatises of Government, Cambridge University Press: Cambridge. 12. McCann, Hugh J. (2012). “Divine Providence”: Stanford Encyclopedia of Philosophy, available at: http://plato.stanford.edu/entries/providence-divine/ 12. Spinoza (1985). Ethics, in Edwin Curley, translator, The Collected Writings of Spinoza, Princeton University Press: Princeton 13. Taliaferro, Ch. & E. J. Marty (2010). "Wisdom", in Ch. Taliaferro & E. J. Marty (eds.) A Dictionary of Philosophy of Religion, Continuum: New York.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,021 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 546 |
||