تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,553 |
تعداد مقالات | 70,723 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,639,407 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,839,366 |
بررسی واژگان زنانه در غزلیات عرفانی حافظ شیرازی | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 7، دوره 7، شماره 3، مهر 1394، صفحه 379-388 اصل مقاله (172.77 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2015.58301 | ||
نویسندگان | ||
عزت ملاابراهیمی1؛ الهه علیخانی* 2 | ||
1دانشیار دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران | ||
2کارشناسی ارشد جامعهشناسی | ||
چکیده | ||
موضوع این مقاله بررسی واژههایی در صد غزل اول دیوان حافظ است که بهطور ظاهری میتوان آنها را واژگانی زنانه دانست. برای یافتن معانی و مفاهیم پنهان آنها و اینکه آیا منظور شاعر از آوردن این الفاظ، معنای ظاهری آنهاست یا در ذهن و اندیشهاش مفاهیمی ماوراء معنای ظاهری این الفاظ را در نظر داشته است. این پژوهش از نوع کیفی و روش تحقیق نیز اسنادیـ کتابخانهای است و از روش تحلیل محتوا به صورت کیفی نیز برای تحلیل اشعار حافظ بهره گرفته شده است. اگرچه حافظ در غزلیاتش صراحتاً اشارهای به زن نداشته است (با اینکه در برخی از غزلهای او انتقاد از اجتماع وجود دارد، غزل حافظ بهطورکلی عارفانه است نه اجتماعی. به بیان دیگر، عاشقانهـ عارفانه است؛ عاشقانههایی که همه مدح و حمد و ثنای پروردگار است)، زن در اندیشۀ حافظ جایگاه بسیار والا و ارزشمندی دارد. حافظ برای فهم عامه و ادراک بهتر همگان هرجا خواسته از خداوند خود سخن بگوید، به توصیف زن و زیباییهای او پرداخته و همۀ توصیفات عاشقانۀ او از زن، استعاره و کنایه از پروردگار و دقیقاً اشاره به خداوند است. | ||
کلیدواژهها | ||
حافظ شیرازی؛ زن؛ عرفان؛ واژگان زنانه | ||
مراجع | ||
[1] خرمشاهی بهاءالدین (1378). حافظ، تهران: نشر نو. [2] سجادی، سید ضیاءالدین (1380). مقدمهای بر مبانی عرفان و تصوف، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). [3] سعادتپرور، علی (1388). جمال آفتاب و آفتاب هر نظر (شرحی بر دیوان حافظ، برگرفته از جلسات اخلاقی سید محمدحسین طباطبایی)، ج اول، تهران: احیای کتاب. [4] نیکبخت، اسماعیل؛ کاسب، عبدالله (1373). دیوان حافظ با شرح غزلیات، تهران: گلی. [5] بیانی، شیرین (1388). «جایگاه زن در نزد مولانا جلالالدین»، پژوهش زنان، فصلنامۀ علمی پژوهشی دانشگاه تهران، دورۀ 7، ش 1، بهار، ص 33. [6] حسینی، مریم (1382). «رمزپردازی زن در ادب عرفانی»، پیام تاریخ، ویژهنامۀ سمینار بینالمللی زن در ادوار مختلف تاریخ ایران، تیرماه، ش 5. [7] لوسینه، مارتویان (1376). «مبانی عرفان حافظ»، پایاننامۀ دکتری تخصصی، تهران: دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. [8] قزوینی، محمد؛ غنی، قاسم (1388). دیوان حافظ، تهران: مهر آمین.تاریخ تاریخ مشاهده:27/6/1386/[9] http://www.magiran.com تاریخ مشاهده: دیماه 1387/[10] http://www.mypersian.com
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,114 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,851 |