
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,696 |
تعداد مقالات | 72,308 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,445,007 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,273,986 |
مسئلۀ مجهول در زبان فارسی: رویکردی کمینهگرا | ||
پژوهشهای زبانی | ||
مقاله 1، دوره 6، شماره 1، خرداد 1394، صفحه 1-20 اصل مقاله (575.94 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolr.2015.56604 | ||
نویسنده | ||
مزدک انوشه | ||
استادیار گروه زبانشناسی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
وجود ساخت مجهول همواره از موضوعات مباحثهبرانگیز در نحو زبان فارسی بوده است. در سنت دستورنویسی و نیز اغلب تحلیلهای زبانشناختی، توالی اسم مفعول فعل متعدی و فعل کمکی «شدن» ساخت مجهول فعلی بهشمار رفته است. در این میان، مقالۀ حاضر میکوشد تا از منظر برنامۀ کمینهگرا و نیز برپایۀ تمایزی که اِموندز (2006) میان پسوند اسم مفعول[1] در مجهولهای فعلی[2] و صفتی[3] قائل است، نشان دهد که آنچه در این زبان فعل مجهول تلقی شده، در واقع محمول مرکب نامفعولی[4] یا بهعبارتی مجهول صفتی است که در آن اسم مفعول، با مقولۀ دستوری صفت، جزء غیرفعلی محمول و «شدن» هستۀ گروه فعلی کوچک است و بنابراین، پسوند اسم مفعول در این ساختها در هر دو سطح صورت منطقی و آوایی حضور دارد. طبق این تحلیل که برپایۀ حرکت فعل در زبان فارسی استوار است، فعل «شدن» برخلاف فعل دستوری[5] «بودن» که نقش و جایگاه دوگانهای در اشتقاقهای نحوی دارد و هم بهعنوان فعل کمکی (در نمود کامل[6]) و هم در مقام فعل ربطی (در جملات اسنادی) ظاهر میشود ـ فاقد چنین کارکرد دوگانهای است و لاجرم این زبان فرافکن بیشنۀ مجهول[7] ندارد. اسم مفعول نیز بهدلیل حضور پسوند «ـه» در صورت منطقی، تعبیر صفتی مییابد. [1].past participle suffix [2].verbal passive [3].adjectival passive [4].unaccusative complex predicate [5].grammatical verb [6].perfect aspect [7].Passive Projection (PassP) | ||
تازه های تحقیق | ||
ـ | ||
کلیدواژهها | ||
حرکت هسته؛ مجهول فعلی؛ مجهول صفتی؛ محمول نامفعولی؛ اسم مفعول | ||
مراجع | ||
انوری، حسن و حسن احمدی گیوی (1377). دستور زبان فارسی 2، ویرایش دوم. تهران: مؤسسۀ انتشارات فاطمی. باطنی، محمدرضا (1348). توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی. تهران: امیرکبیر. خیامپور، عبدالرسول (1352). دستور زبان فارسی. تبریز: انتشارات کتابفروشی تهران. دبیرمقدم، محمد (1364). مجهول در زبان فارسی. مجلۀ زبانشناسی، 2(1) : 31-46. درزی، علی و مزدک انوشه (1389). حرکت فعل اصلی در فارسی، رویکردی کمینهگرا. زبانپژوهی، 2(3) : 21-55. راسخمهند، محمد (1386). ساخت ناگذرا در فارسی. مجلۀ زبان و زبانشناسی، 1: 1-20. رضایی، والی (1389). نگاهی تازه به ساخت مجهول در زبان فارسی. پژوهشهای زبانشناسی، 2 (1) : 19ـ34. شریعت، محمدجواد (1364). دستور زبان فارسی، تهران: انتشارات اساطیر. ناتل خانلری، پرویز (1351). دستور زبان فارسی. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران. واحدیلنگرودی، محمدمهدی (1377). ساختهای فعلی مجهول با «شدن» در زبان فارسی. مجلۀ مدرس، شمارۀ 7، تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس. وحیدیان کامیار، تقی (1371). بررسی صفت مفعولی و اهمیت آن در زبان فارسی. مجلۀ زبانشناسی، 9(18) : 61-69.
Åfarli, T.A. 1989. Passive in Norwegian and in English. Linguistic Inquiry, 20(1) :101–108.
Åfarli, T.A. 1992. The syntax of Norwegian passive constructions. Amsterdam: John Benjamins Publishing.
Baker, M. 1988. Incorporation. Chicago: Chicago University Press.
Boeckx, C. 2008. Aspects of the syntax of agreement. NY: Routledge.
Chomsky, N. 1981. Lectures on government and binding. Dordrecht: Foris.
Cinque, G. 1999. Adverbs and functional heads, A Cross-Linguistic Perspective. NY: OUP.
Collins, Ch. 2005. A smuggling approach to the passive in English. Syntax, 8: 81-120.
Emonds, J. 2006. Adjectival Passives: The Construction in the Iron Mask. In M. Everaert and H. V. Riemsdijk (Eds.). The Blackwell Companion to syntax (I:16-60). Oxford: Blackwell Publishing.
Folli, R. and H. Harley, S. Karimi. 2005. Determinants of event type in Persian complex predicates. Lingua, 115: 1365–1401.
Jaeggli, O.A. 1986. Passive. Linguistic Inquiry, 17(4) : 587–622.
Keenan, E.L. 1985. Passive in the world’s languages. In T. Shopen (Ed.). Language typology and Syntactic description, (I: 243–281). Cambridge: CUP.
Keenan, E.L. 2013. Passives and Antipassives. In S. Luraghi and C. Parodi (Eds.). The bloomsbury companion to syntax, (240-260). NY: Bloomsbury Academic.
Lambton, Ann K.S. 1984 [1953]. Persian grammar. Cambridge: CUP.
Pollock, J.Y. 1989. Verb Movement, Universal Grammar and the structure of IP. Linguistic Inquiry, 20: 365–424.
Roberts, I. 2001. Head movement. In: M. Baltin and Ch. Collins (Eds.). The handbook of contemporary syntactic theory, (113-147). Oxford: Blackwell Publishing.
Siddiqi, D. 2009. Syntax within the word. Amsterdam: John Benjamins Publishing.
Siegel, D. 1973. Nonsources of unpassives. In J. P. Kimball (Ed.). Syntax and Semantics, (II:301–317). NY and London: Seminar Press.
Stroik, Th. S. 2009. Locality in minimalist syntax. MA: MIT Press.
Taleghani, A.H. 2008. Modality, aspect and negation in Persian. Amsterdam: John Benjamins Publishing.
Wasow, T. 1977. Transformations and the lexicon. In P. Culicover, T. Wasow, and A. Akmajian (Eds.). Formal syntax, (327–60). NY: Academic Press.
Zwart, J.W. 1994. Verb clusters in continental west Germanic dialects. Presented at the 18th Annual Meeting of the Atlantic Provinces Linguistic Association, University of New Brunswick, Saint John. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,265 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,092 |