تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,112,083 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,215,959 |
بررسی امکان کاهش خسارت تنش کم آبی بر عملکرد سورگوم علوفه ای با محلول پاشی اسید سالیسیلیک و سولفات روی | ||
به زراعی کشاورزی | ||
مقاله 18، دوره 18، شماره 2، شهریور 1395، صفحه 507-520 اصل مقاله (568.04 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jci.2016.56585 | ||
نویسندگان | ||
رویا کریمی1؛ هاشم هادی* 2؛ مهدی تاج بخش شیشوان3 | ||
1دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه اورمیه، ارومیه - ایران | ||
2استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه اورمیه، ارومیه - ایران | ||
3استاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه اورمیه، ارومیه - ایران | ||
چکیده | ||
باتوجه به جهانی بودن مشکل کمآبی، بررسی امکان کاهش خسارت ناشی از تنش کمآبی اهمیت زیادی دارد. این آزمایش بهصورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه، طی سال زراعی 92-1391 اجرا گردید. تنش کمآبی در سه سطح، آبیاری پس از رسیدن رطوبت خاک به 90، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی در کرت اصلی و محلولپاشی روی برگهای سورگوم علوفهای در پنج سطح بدون محلولپاشی، محلولپاشی اسید سالیسیلیک در دو سطح 5/0 و یک میلیمولار و سولفات روی در دو سطح 300 و 3000 میلیگرم در لیتر، در زمان پنج تا ششبرگی در دو نوبت با فاصله سه روز، در کرتهای فرعی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمار محلولپاشی در کمآبی برای رنگیزههای فتوسنتزی بهجز کلروفیل کل و نیز برای محتوای آب نسبی معنیدار شد. همچنین، اثرات اصلی محلولپاشی و کمآبی، بر روی تعداد برگ، وزن خشک برگ، ساقه و عملکرد علوفه در مترمربع، نشت الکترولیت و شاخص سطح برگ معنیدار بود، عملکرد علوفه خشک در شرایط کمآبی شدید نسبت به آبیاری نرمال دچار کاهش معنیدار 11/21 درصدی شد. بیشترین عملکرد علوفه خشک با میانگین 53/1571 گرم در مترمربع از محلولپاشی سولفات روی 3000 میلیگرم در لیتر و اسید سالیسیلیک 5/0 میلیمولار حاصل شد که علاوه بر جبران هزینههای محلولپاشی منجر به افزایش قابلقبول درآمد کشاورزان و نیز قابل توصیه میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
رنگیزه های فتوسنتزی؛ شاخص سطح برگ؛ عملکرد علوفه؛ محتوای آب نسبی؛ نشت الکترولیت | ||
مراجع | ||
1 . آروین م ج، بیدشکی ا، کرامت ب و مقصودی ک (1388) نقش اسید سالیسیلیک در کاهش اثرات ناشی از تنش خشکی از طریق تأثیر بر پارامترهای مورفولوژیکی و فیزیولوزیکی در گیاه سیر. هفتمین کنگره علوم باغبانی ایرانیان دانشگاه صنعتی اصفهان. صص. 944-942. 2 . امینی ز و حداد ر (1392) نقش رنگیزههای فتوسنتزی و آنزیمهای آنتیاکسیدان در مقابل تنش اکسیداتیو. پژوهشهای سلولی و ملکولی (زیستشناسی ایران). 26(3): 265-251. 3 . بابائیان م، حیدری م و قنبری ا (1389) اثر تنش خشکی و محلولپاشی عناصر کممصرف بر ویژگیهای فیزیولوژیک و جذب عناصر غذایی در آفتابگردان (Helianthus annus L.). علوم زراعی ایران. 12(4): 391-377. 4 . پایگذار ی، قنبری ا حیدری م و توسلی ا (1388) اثر محلولپاشی عناصر کممصرف بر خصوصیات کمی و کیفی ارزن مرواریدی رقم نوتریفید (Pennisetum glacum) تحت تنش خشکی. علوم کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز. 10(3): 79-67. 5 . حاجیبلند ر، پاسبانی ب و امیرآزاد ح (1388) تأثیر کمبود روی بر رشد، رنگیزهها و فتوسنتز گیاه کلم قرمز. زیستشناسی گیاهی ایران. 1(2-1): 36-25. 6 . خلیلیمحله ج، تاجبخش م، فیاض مقدم ا و سیادت ع (1380) بررسی اثرات محلولپاشی عناصر ریزمغذی بر عملکرد و کیفی سورگوم علوفهای. گیاه و زیست بوم. 31: 44-35. 7 . قربانلی م (1382) تغذیه معدنی گیاهان. انتشارات دانشگاه تربیت معلم تهران، تهران. 416 ص. 8 . کوچکی ع و سرمدنیا غ م (1382) فیزیولوژی گیاهان زراعی انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، مشهد. 400 ص. 9 . کشاورز ح، مدرس ثانوی س ع م، زرین کمر ف، دولت آبادیان آ، پناهی م و اسیلان م س (1390) بررسی اثر محلولپاشی سالیسیلیک اسید بر برخی خصوصیات بیوشیمیایی دو رقم کلزا (Brassica napus L.) تحت شرایط تنش سرما. علوم گیاهان زراعی ایران (علوم کشاورزی ایران). 42(4): 734-723. 10 . مهرابیان مقدم ن، آروین م ج، خواجویینژاد غ ر و مقصودی ک (1390) اثر اسیدسالیسیلیک بر رشد و عملکرد علوفه و دانه ذرت در شرایط تنش خشکی در مزرعه. بهزراعی نهال و بذر. 1(27): 55-41. 11 . نصیری ی، زهتاب سلماسی س، نصرالهزاده ص، قاسمی گلعذانی ک و نجفی ن (1392) ارزیابی اثر محلولپاشی سولفات آهن و روی بر عملکرد گل و غلظت عناصر غذایی در بخش هوایی بابونه آلمانی. دانش کشاورزی و تولید پایدار. 3(23): 115-105. 12 . نعمتاللهی ا، جعفری ع ر و باقری ع ر (1392) اثر تنش خشکی و سالیسیلیک اسید روی رنگدانههای فتوسنتزی و جذب عناصر غذایی ارقام زراعی آفتابگردان. اکوفیزیولوژی گیاهی. 5(12): 51–37.
13 . Bezrukova M, Shakhabutdinova V, Fatkhutdinova R,Kyldiarova RA, Shakirova I and Shakhabutdinova FAR (2001)The role of hormonal changes in protective action of salicylic acid on growth of wheat seedlings under water deficit. Agrochemiya (Russ). 2: 51-54. 14 . Blum A and Ebercon A (1981) Cell membrane stability as a measure of drought and heat tolerance in wheat. Crop Science. 21: 43-47. 15 . Crowley JG (1998) Improving yield and quality of forage maize. Crops Research Center, Oak Park, Carlow. 10 P. 16 . El-Tayeb MA (2005) Response of barley grain to the interactive effect of salinity and salicylic acid. Plant Growth Regulation. 45(3): 215-225. 17 . Fang Y, Wang L, Xin Z, Zhao L, An X and Hu Q (2008) Effect of foliar application of zinc, selenium, and iron fertilizers on nutrients concentration and yield of rice grain in China. Agriculture and Food Chemistry. 56(6): 2079-2084. 18 . Ganji-Arjenaki F, Jabbari R and Morshedi A (2012) Evaluation of drought stress on relative water content, chlorophyll content and mineral elements of wheat (Triticum aestivum L.) varieties. Agriculture and Crop Science. 4(11): 726-729. 19 . Grattan SR and Grieve CM (1999) Salinity-mineral nutrient relations in horticultural crops. Scientia Horticulturae. 78 (1-4):127-157. 20 . Gross J (1999) Pigment in vegetables. Van Nostrand Reinhold, New York. 351 p. 21 . Gutierrez-Coronado M, Trejo CL and Larque-Saavedra A (1998) Effects of salicylic acid on the growth of roots and shoots in soybean. Plant Physiology and Biochemistry. 8(36): 563-565. 22 . Hammantaranjan A (1996) Physiology and biochemical significance of zinc in plants. In: Hamantaranjan A (Ed.), Advancement in Micronutrient Research. Scientific Publishers, Joudhpur, Rajasthan, India. Pp. 151-178. 23 . Harmut KL and Babani F (2000) Detection of photosynthetic activity and water stress by imaging the red chlorophyll fluorescence. Plant Physiology and Biochemistry. 38: 889-895. 24 . Hayat S, Ali B and Ahmad A (2007) Salicylic acid:biosynthesis, metabolism and physiological role in plants. Springer Netherlands. 401 p. 25 . Hayat S, Fariduddin Q, Ali B and Ahmad A (2005) Effect of salicylic acid on growth and enzyme activities of wheat seedlings. Acta Agronomica Hungarica. 53(4): 433-437. 26 . Hayat S, Masood A, Yusef M, Fariduddin Q and Ahmad A (2009) Growth of Indian mustard (Brassica juncea L.) in response to salicylic acid under high-temperature stress. Plant Physiology. 21(3): 187-195. 27 . Helena cruz and De Carvalho M (2008)Drought stress and reactive oxygen species: production, scavenging and signaling. Plant Signaling and Behavior. 3(3): 156-165. 28 . Hong W and Ji-Yang J (2007) growth and metabolism of reactive oxygen species in maize (Zea mays L.). Agriculture Science. 6(8): 988-995. 29 . Jaleel CA, Manivannan P, Wahid A, Farooq M, Al-Juburi HJ, Somasundaram R and Panneerselvam R (2009) Drought stress in plants: A review on morphological characteristics and pigments composition. Agriculture and Biology. 11(1): 100-105. 30 . Kaya C and Higgs D (2002) Response of tomato (Lycopersicom esculentum L.), cultivars to foliar application of zinc when grown in sand culture at low zinc. Scientia Horticulturae. 93: 53-64. 31 . Kim MJ, Lim GH, Kim ES, Ko CB, Yang KY, Jeong JA, Lee MC and Kim CS (2007)Abiotic and biotic stresses tolerance in Arabidopsis overexpressing the multiprotein bridging factorla (MBFla) transcriptional coactivator gene. Biochemical and Biophysical Research Communications. 354: 440-446. 32 . Korir PC, Nyabundi JO and Kimurto PK (2006)Genotypic response common bean to moisture stress conditions in Kenya. Plant Sciences. 5(1): 24-32. 33 . Krantev A, Yordanova R, Janda T, Szalai G and Popova L (2008)Treatment with salicylic acid decreases the effect of cadmium on photosynthesis in maize plants. Plant Physiology. 165(9): 920-931. 34 . Krishma S (1995) Effect of sulphur and zinc. Application on yield, S and Zn uptake and protein content of mung (green gram). Legume Research. 18: 89-92. 35 . Patil BC, Hosamani RM, Ajjappalavara PS, Naik BH, Smitha RP and Ukkund KC (2008) Effect of foliar application of micronutrients on growth and yield components of tomato (Lycopersicon esculentum Mill.). Agricultural Sciences. 21(3): 428-430. 36 . Popova LP, Maslenkova LT, Yordanova RY, Ivanova AP, Krantev AP, Szalai G and Janda T (2009) Exogenous treatment with salicylic acid attenuates cadmium toxicity in pea seedlings. Plant Physiology and Biochemistry. 47(3): 224-231. 37 . Potarzycki J and Grzebisz W (2009) Effect of zinc foliar application on grain yield of maize and its yielding components. Plant Soil Environment. 55(12): 519-527. 38 . Reddy AR, Chaitanya KV and Vivekanandan M (2004) Drought induced responses of photosynthesis and antioxidant metabolism in higher plants. Plant Physiology. 161(11): 1189-1202. 39 . Reddy RK, Hodges HF and Mckinion JM (1997) Modeling temperature effect on cotton internode and leaf growth. Crop Sciences. 37(2): 503-507. 40 . Ritchie SW and Neguyen HT (1990) Leaf water content and gas exchange parameters of two wheat genotypes differing in drought resistance. Crop Science. 30: 105-111. 41 . Senaranta T, Teuchell D, Bumm E and Dixon K (2002) Acetyl salicylic acid (aspirin) and salicylic acid induce multiple stress tolerance in bean and tomato plants. Plant Growth Regulation. 30(2): 157-161. 42 . Snyman LD and Joubert HW (1996) Effect of maturity stage and method of preservation on the yield and quality of forage sorghum. Animal Feed Science and Technology. 57(1-2): 63-73. 43 . Taize L and Zaiger E (2006) Plant physiology. 4th ED. Sinauer Associates Inc, Massachusetts. 690 p. 44 . Zamaninejad M, Khorasani SK, Moeini MJ and Heidarian AR (2013) Effect of salicylic acid on morphological characteristics, yield and yield components of Corn (Zea mays L.) under drought condition. European Journal of Experimental Biology. 3(2): 153-161. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,545 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 850 |