تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,552 |
تعداد مقالات | 70,714 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,599,946 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,808,926 |
خیط ابیض و اسود و زمان تحقّق فجر صادق در قرآن کریم | ||
پژوهش های قرآن و حدیث | ||
مقاله 4، دوره 48، شماره 1، فروردین 1394، صفحه 49-63 اصل مقاله (164.45 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2015.56400 | ||
نویسنده | ||
محمد سمیعی* | ||
استادیار گروه مطالعات ایران، دانشکدۀ مطالعات جهان و عضو شورای مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
اختلاف مسلمانان در تشخیص زمان اذان صبح به خاطر عدم فهم دقیق و مشترک از آیۀ 187 سورۀ بقره است که برای نخستین بار در سال پنجم هجری زمان فجر صادق را تبیین کرد. اینکه مفهوم نخ سفید و سیاه در این آیه چیست و تشخیص این دو نخ از یکدیگر، دقیقاً با چه لحظهای از زمان شکلگیری فجر در افق مصادف میشود، موضوع اصلی این پژوهش است. در این راستا با استفاده از تفاسیر و فنون ادبیات عرب و اشعار دوران جاهلی و همچنین با بهرهگیری از احادیثی که در تفسیر و توضیح این آیه وارد شده است و نیز رصدها و مشاهدات نجومی نویسنده، تلاش میشود که معنی و مقصود این آیه تحلیل و بررسی شود و در پایان چنین نتیجهگیری میشود که زاویۀ ارتفاع منفی خورشید در زمان فجر صادق، 16 درجه زیر افق است. | ||
کلیدواژهها | ||
اذان صبح؛ اوقات شرعی؛ فجر صادق؛ فجر کاذب؛ قرآن؛ نجوم | ||
مراجع | ||
[1]. آلوسی، سید محمود (1415ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. بیروت، دارالکتب العلمیه. [2]. ابن بابویه، محمد بن علی (1413ق). من لا یحضره الفقیه. قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. [3]. ابن عطیه اندلسی، عبدالحق بن غالب (1422ق). المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز. بیروت، دارالکتب العلمیه. [4]. ابن هشام، عبدالملک (1971م). السیرة النبویة. تحقیق مصطفی السقا، إبراهیم الأبیاری، عبد الحفیظ شلبی. بیروت، دار إحیاء التراث العربی. [5]. ابوحیان، محمد بن یوسف (1420ق). البحر المحیط فی التفسیر. بیروت، دار الفکر. [6]. ابوعبیده معمر بن مثنی (1381 ق). مجاز القرآن. قاهره، مکتبة الخانجی. [7]. تفتازانی، سعد الدین مسعود بن عمر (؟). المطول فی شرح التلخیص. مطبعه سنده. [8]. بحرانی، هاشم بن سلیمان (1416ق). البرهان فی تفسیر القرآن. تهران، بنیاد بعثت. [9]. جزیری، عبد الرحمن و دیگران (1419ق). الفقه علی المذاهب الأربعة و مذهب أهل البیت وفقاً لمذهب أهل البیت علیهم السلام. بیروت، دارالثقلین. [10]. خطیب تبریزی، یحیی بن علی (1414ق). شرح مقصورة ابن درید. بیروت، مکتبة المعارف. [11]. خفاجی، احمد بن محمد (1417ق). عنایة القاضی و کفایة الراضی. بیروت، دار الکتب العلمیة. [12]. زمخشری، محمود (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت، دارالکتاب العربی. [13]. سمیعی، محمد (1376). قبله و اوقات شرعی شهرهای ایران: 1385 – 1376. قم، مؤسسه تحقیقاتی لوا. [14]. کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. تهران، انتشارات اسلامیه. [15]. گنابادی، سلطان محمد (1408ق). تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة. بیروت، مؤسسة الأعلمی. [16]. طباطبایی، سید محمد حسین (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. [17]. طبرسی، فضل بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران، انتشارات ناصرخسرو. [18]. طبری کیاهراسی، ابوالحسن علی بن محمد (1405ق). احکام القرآن. بیروت، دارلکتب العلمیة. [19]. طوسی، محمد بن الحسن (1407ق). الخلاف. قم، دفتر انتشارات اسلامی. [20]. طوسی، محمد بن الحسن (1407ق). تهذیب الاحکام. تهران، دار الکتب الإسلامیه. [21]. ---------- (1390). الإستبصار فیما اختلف من الأخبار. تهران، دار الکتب الإسلامیه. [22]. فخر رازی، محمد بن عمر (1420ق). مفاتیح الغیب. بیروت، دار احیاء التراث العربی. [23]. قرطبی محمد بن احمد (1364). الجامع لأحکام القرآن. تهران، انتشارات ناصرخسرو. [24]. موحدنژاد، علیرضا (1390). تبیین موضوعی اوقات شرعی و تحلیل فقهی آن. پایان نامه دکتری دانشکده الاهیات دانشگاه تهران. [25]. نخجوانی، نعمت الله بن محمود (1999م). الفواتح الالهیة و المفاتح الغیبیة. مصر، دار رکابی للنشر. [26]. Ahmed،Monzur (1997). The Determination of Salat Times، repo.unnes.ac.id/dokumen/astrodb/doc/The Determination of Salat Times.doc [05/10/2014] | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,785 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,513 |