تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,119,169 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,225,496 |
بازار ورنی: زندگینامة اجتماعی دستبافتههایی از لومهدره تا تهران | ||
جامعه شناسی هنر و ادبیات | ||
مقاله 3، دوره 7، شماره 1، فروردین 1394، صفحه 41-61 اصل مقاله (368.51 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsal.2015.55765 | ||
نویسنده | ||
اصغر ایزدی جیران* | ||
عضو هیئتعلمی گروه انسانشناسی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
در این مقاله نگارنده بر آن است تا با تجربة مردمنگارانة خود از بررسی دستبافتهای به نام «ورنی» چیزهایی دربارة جامعة لومهدره، از عشایر شمال غرب ایران و جامعة تهران بگوید. حرکت ورنی با تحریک بازار باعث میشود تا دربارة ماهیت چیزها و فرایندهای منظرهسازی به شیوة انسانشناختی تأمل کنیم. زندگینامة عناصر و فرمهای فرهنگی در دهههای اخیر موجب کارهای جذابی در میان انسانشناسان شده است. بررسی زندگینامة اجتماعی اشیایی چون ورنی نشان میدهد که چگونه بودن و ورود چیزها به مکانهای مختلف همراه است با بسترمندی در نظامهای ارزشی گوناگون. بازار ورنی در دهههای اخیر موجب احیا و بازگشت سنّت هنرهای تجسمی لومهدره شده است؛ سنّت هنریای که خود را در قالیها، جاجیمها، گلیمها، و فرمشها نشان میداد و کمرونق شده بود، با تحریک بازار، از نو و در بستر و رابطهای جدید زنده شده است. شوق بازارِ ورنیْ تهرانیها را در ارتباط با بازنمودی چندحسی از لومهدره قرار میدهد و آغاز به گشایش منظرههایِ چندحسی در ذهنِ خریداران میکند که از خلال آنْ تخیلهای مکانی از جامعة تولیدکننده پدید میآید. بررسی انسانشناختی بازار ورنی به ما نشان میدهد که چگونه معناهای عملشده، معناهایی که در عمل تجربی بهوجود میآیند، به جای معناهای رمزگذاریشده، از خلال یک شیء بهکار میافتند. تحلیل بازار ورنی روشن میکند که ورنی چه تفاوتهایی در عملِ لومهدرهایها و در عمل تهرانیها دارد و چگونه این دو جامعه میتوانند به واسطة یک شیء دربارة یکدیگر بیندیشند و عمل کنند. پیام این مطالعه به پژوهشگران هنر و محققان صنایع دستی در ایران آن است که خود را از سلطة گفتمانهای معنامحور و موقعیتهای کتابخانهای و موزهای برهانند و آثار هنری را در لحظات عمل تولیدکنندگان و مصرفکنندگان تجربه کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
انسانشناسی هنر؛ تهران؛ دستبافته؛ زندگینامة اجتماعی؛ لومهدره؛ ورنی | ||
مراجع | ||
ایزدی جیران، اصغر (1390). «پراگماتیک هنر به مثابۀ الگوی روششناختی پژوهش هنر در ایران»، وبسایت آکادمی هنر. ایزدی جیران، اصغر (1391). «تجسم فرهنگ در هنر: مردمنگاری ورنیهای قرهداغ آذربایجان»، رسالة دکتری، دانشگاه تهران. Appadurai, Arjan (1986). The Social Life of Things: Commodoties in Cultural Perspective, Cambridge University Press.
Clifford, James (1988). The Predicament of Culture: Twentieth-Century Ethnography, Literature, and Art, Harvard University Press.
Fagg, William (1965). Tribes and Forms in African Art, New York: Tudor.
Firth, Raymond (1992).“Art and Anthropology”, in Anthropology, Art, and Aesthetics, edited by J. Coote & A. Shelton, Oxford: Clarendon Press, pp. 15-39.
Forge, Anthony (1966). “Art and Environment in the Sepik”, inProceeding of the Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland, pp. 23-31.
Forge, Anthony (1973). “Style and Meaning in Sepik Art”, in Primitive Art and Society, edited by Anthony Forge, London: Oxford University Press, pp. 169-192.
Forge, Anthony (1979). “The Problem of Meaning in Art”, in Exploring the Visual Art of Oceania, edited by Sidney Mead, Honolulu: University Press of Hawaii.
Gell, Alfred (1998). Art and Agency: An Anthropological Theory, Oxford: Clarendon Press.
Graburn, Nelson H.H. (ed) (1976). Ethnic and Tourist Arts: Cultural Expressions from the Fourth World, Berkeley: University of California Press.
Hatcher, Evelyn Payne (1999). Art as Culture: An Introduction to the Anthropology of Art, London: Bergin & Garvey.
Howell, Nancy (1990). Surviving Fieldwork: A Report of the Advisory Panel on Health and Safety in Fieldwork, Washington, DC: American Anthropological Association.
Layton, Robert (1991). The Anthropology of Art, Cambridge: Cambridge University Press.
Malinowski, Bronislaw (1922). Argonauts of Western Pacific, New York: E.P. Dutton.
Marcus, George (1995). “Ethnography in/of the World System: The Emergence of Multi-Sited Ethnography”, Annual Review of Anthropology, 24, 95-117.
Marcus, George E. & Myers, Fred R. (1995). “The Traffic in Art and Culture: An Introduction”, in The Traffic in Art and Culture: Refiguring Art and Anthropology, edited by G. Marcus & F. Myers, Berkeley: University of California Press, pp. 1-51.
Morphy, Howard (1989). “From Dull to Brilliant: The Aesthetics of Spiritual Power among the Yolngu”, Man, 24(1): 21-40.
Morphy, Howard (1994). “The Anthropology of Art”, in Companion Encyclopedia of Anthropology, edited by Tim Ingold, London & New York: Routledge, pp. 648-685.
Morphy, Howard (2007a). Becoming Art: Exploring Cross-Cultural Categories, Oxford: Berg.
Munn, Nancy D (1962). “Walbiri Graphic Signs: An Analysis”, American Anthropologist, 64(5): 972-984.
Munn, Nancy D (1973a). Walbiri Iconography: Graphic representation and Cultural Symbolism in a Central Australian Society, Chicago & London: The University of Chicago Press.
O´Halnon, Michael (1995). “Modernity and the 'Graphicalization' of Meaning: New Guinea Highland Shield Design in Historical Perspective”, The Journal of the Royal Anthropological Institute, 1(3): 469-493.
Phillips, Ruth (1998). Trading Identities: The Souvenir in Native North American Art from the Northeast, 1700–1900, Seattle: University of Washington Press.
Porteous, J. Douglas (1990). Landscapes of the Mind: Worlds of Sense and Metaphor, Toronto: University of Toronto Press.
Robben, Antonius & Sluka, Jeffrey (eds) (2012). Ethnographic Fieldwork: An Anthropological Reader, Oxford: Routledge.
Robben, Antonius (2012). “Multi-Sited Fieldwork”, in Ethnographic Fieldwork: An Anthropological Reader, edited by A. Robben & J. Sluka, Oxford: Routledge, pp. 331-335.
Roscoe, Paul B. (1995). “Of Power and Menace: Sepik Art as an Affecting Presence”, The Journal of the Royal Anthropological Institute, 1(1): 1-22.
Steiner, Christopher (1995). “The Art of the Trade: On the Creation of Value and Authenticity in the African Art Market”, in The Traffic in Art and Culture: Refiguring Art and | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,908 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,140 |