تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,520 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,135,656 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,241,145 |
مقایسة مبانی انسانشناختی علوم اجتماعی از دیدگاه شهید مطهری و کانت | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
مقاله 5، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 5، مهر 1392، صفحه 273-299 اصل مقاله (796.78 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2013.55729 | ||
نویسندگان | ||
مهدی حسین زاده یزدی1؛ حمیده سادات حسینی روحانی* 2 | ||
1استادیار گروه علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکتری دانش اجتماعی مسلمین دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
علوم اجتماعی، به مثابة علومی که با محوریت ابعاد اجتماعی زندگی انسان سامان گرفته است، مانند سایر دانشهای بشری تحت تأثیر مبانی فلسفی و نیز پیشفرضهای گوناگونی است. بررسی مبانی انسانشناختی علوم اجتماعی از دیدگاه شهید مرتضی مطهری و ایمانوئل کانت، با توجه به وابستگی آنها به دو جریان بزرگ فکری و فرهنگی در غرب و شرق عالَم، امکان شکلگیری دو صورت متفاوت از علوم اجتماعی و مقایسۀ آنها را فراهم میکند. در واقع، بدون رویارویی صورتهای گوناگون ممکن علوم اجتماعی، تصور دقیقی از ظرفیتها و محدودیتهای این علوم شکل نخواهد گرفت و به سرگردانی پژوهشگران این عرصه در تعیین جهت پژوهشها و مسائل این علوم منجر خواهد شد. در پژوهش حاضر تلاش شده است با روش اسنادی، شرحی از آرای انسانشناختی شهید مطهری و کانت ارائه شود و تأثیر آن بر علوم اجتماعی برخاسته از این دو دیدگاه فکری بررسی شود. ظاهراً علوم اجتماعی تحت تأثیر آرای انسانشناختی کانت، محدود به امکانهای پوزیتیویستی و در دایرۀ ظرفیتهای انسانشناسی تجربی سامان مییابد؛ اما علوم اجتماعی برخاسته از نظام فکری- فلسفی شهید مطهری، گسترۀ ابعاد مادی و مجرد انسان و عرصۀ اجتماعی زندگی او را به صورت توأم دربرمیگیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
انسان؛ انسانشناسی؛ علوم اجتماعی؛ کانت؛ مطهری | ||
مراجع | ||
منابع احمدی افرمجانی، علیاکبر (1392)، دوران نقادی تحلیل کانت از مدرنیته و نقد آن از دیدگاه مرتضی مطهری، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. اسکروتن، راجر (1383)، کانت، ترجمۀترجمهی علی پایا، تهران: طرح نو. امید، مسعود (1388)، مقایسۀ معرفتشناسی مطهری و کانت، تهران: نشر علم. بانشی، لیلا (1389)، با این ریشه بیگانه نباشیم: انسانشناسی از دیدگاه استاد مطهری، شیراز: ارم شیراز. بنتون، تد و کرایب، یان (1389)، فلسفۀ علوم اجتماعی؛ بنیادهای فلسفی تفکر اجتماعی، ترجمۀترجمهی شهناز مسمیپرست و محمود متحد، تهران: آگه. پارسانیا، حمید (1385)، هستی و هبوط، قم: معارف. جمشیدیها، غلامرضا (1387)، پیدایش نظریههای جامعهشناسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. حیدرپور کیایی، اسدالله (1390)، نسبت دین و اخلاق از دیدگاه کانت، پژوهشهای فلسفی- کلامی، شمارۀ 47، 145-170. دیرکس، هانس (1391)، انسانشناسی فلسفی، ترجمه محمدرضا بهشتی، تهران: هرمس. رجبی، محمود (1386)، انسانشناسی، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). روحانی راوری، مرتضی (1391)، انسانشناسی در اندیشۀ کانت، تهران: امیرکبیر. روحانی راوری، مرتضی و طالبزاده، سید حمید (1390)، انسانشناسی در اندیشۀ کانت، متافیزیک، 3(11 و 12)، 73- 88. ساروخانی، باقر (1389)، روشهای تحقیق در علوم اجتماعی(اصول و مبانی)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سالیوان، راجر (1380)، اخلاق در فلسفۀ کانت، ترجمۀ عزتالله فولادوند، تهران: طرح نو. سعادتی خمسه، اسماعیل (1389)، نسبت عقل و دین در فلسفۀ کانت، پژوهشهای علم و دین، 2، 65- 92. سعادتی خمسه، اسماعیل (1390)، ارزیابی انتقادی از انسانشناسی پراگماتیکی کانت، پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریز، 5(8)، 15- 57. صانعی درهبیدی، منوچهر (1384)، جایگاه انسان در اندیشۀ کانت، تهران: ققنوس. عبودیت، عبدالرسول (1392)، فلسفۀ مقدماتی برگرفته از آثار استاد شهید مرتضی مطهری، تهران و قم: سمت و مؤسسۀ آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره). کاپلستون، فردریک چارلز (1388)، تاریخ فلسفه(از ولف تا کانت)(ج 6)، ترجمۀ اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. کورنر، اشتفان (1380)، فلسفۀ کانت، ترجمۀ عزتالله فولادوند. تهران: خوارزمی. لکزایی، نجف و عیسینیا، رضا (1391)، انسانشناسی کلامی مطهری معبری برای سیاستشناسی، علوم سیاسی- دانشگاه باقرالعلوم، 15(58)، 39-74. محمدرضایی، محمد (1379)، تبیین و نقد فلسفۀ اخلاق کانت، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیه قم. مطهری، مرتضی (1368)، تعلیم و تربیت در اسلام، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1374 ب)، انسان در قرآن، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1374 ج)، انسان و ایمان، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1374 د)، انسان و سرنوشت، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1374 ه)، اصول فلسفه و روش رئالیسم (ج 1)، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1374 ه)، اصول فلسفه و روش رئالیسم (ج 2)، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1375)، جامعه و تاریخ، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1382الف)، نبرد حق و باطل؛ به ضمیمۀ تکامل اجتماعی انسان در تاریخ، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1384)، آزادی معنوی، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1392الف)، انسان کامل، قم: صدرا. مطهری، مرتضی (1392ب)، فطرت، قم: صدرا. نقیبزاده، میرعبدالحسین (1367)، فلسفۀ کانت بیداری از خواب دگماتیسم بر زمینۀ سیر فلسفۀ دوران نو، تهران: آگاه. یاسپرس، کارل (1390)، کانت، ترجمۀ میرعبدالحسین نقیبزاده، تهران: طهوری.
Foucault, Michel. (2008), Introduction toKant’s anthropology, translated by: Robert Nigro and Kate Briggs., MITpress.
Jacobs, Brian. and & Kain, Patrick. (2003), Essays on kant’s Anthropology, Cambridge.
Sullivan, Roger. (1994), An Introduction to Kant's Ethics, Cambridge University press.
Wood, Allen W. (2003)), . Kant and the problem of human nature. In Brian Jacobs and Patrick Kain (eds), Essays on Kant's Anthropology, (pp38-59). Cambridge University press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,824 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,736 |