![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,515,506 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,776,628 |
تحلیلی بر تغییرات کاربری اراضی و شبیهسازی گسترش شهری شهرهای میانهاندام (مطالعه موردی: شهر خوی) | ||
پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری | ||
مقاله 6، دوره 3، شماره 2، تیر 1394، صفحه 211-226 اصل مقاله (731.21 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی - کاربردی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2015.55350 | ||
نویسندگان | ||
محمدتقی معبودی* 1؛ هادی حکیمی2 | ||
1دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تبریز | ||
2استادیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
شهرنشینی یکی از علل تغییرات کاربری زمین است. این پدیده اگر کنترلشده، هماهنگ و برنامهریزیشده باشد، همچون هدیهای به جامعۀ بشری است؛ در غیر این صورت، میتواند مشکلات زیستمحیطی، اجتماعی و اقتصادی زیادی به بار آورد. امروزه تغییرات پوشش زمین و تغییرات کاربری اراضی (LULC) عامل اصلی تغییرات جهانی شناخته شده است. در دو دهۀ گذشته وسعت و آثار فضایی فعالیتهای انسان روی زمین بیسابقه بوده و تغییرات پوشش زمین (ویژگیهای بیوفیزیکی سطح زمین) و کاربری زمین (تغییرات حاصل از فعالیتهای انسانی در سطح زمین) شدت گرفته است. این تغییرات نتیجۀ عوامل بیوفیزیکی و اقتصادی – اجتماعی است و با موضوع پایداری توسعۀ اجتماعی – اقتصادی ارتباط نزدیک دارد؛ بهطوری که بخشهای اساسی سرمایۀ طبیعی ما از قبیل گیاهان، منابع آب و تنوع زیستی را تحت تأثیر قرار داده است. پژوهش حاضر با هدف آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی شهر خوی طی سالهای 1368-1390 و پیشبینی تغییرات کاربری اراضی تا سال 1400 انجام گرفته است. بدین منظور، ابتدا تصاویر ماهوارهای LandSat TM5 مربوط به سالهای 1368، 1379 و 1390 شهر خوی تهیه شد. سپس با استفاده از نرمافزارهای Erdas, Idrisi, Arc Gis فرایند مربوط به آشکارسازی تغییرات کاربری و همچنین شبیهسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل زنجیرۀ مارکوف و سلولهای خودکار زنجیرۀ مارکوف انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان میدهد که سطح اراضی ساختهشدۀ شهری از 13/995 هکتار در سال 1368 به 62/2557 هکتار در سال 1390 رسیده است. سطح باغها و اراضی کشاورزی نیز با روند نزولی بهترتیب از 03/717 و 25/623 هکتار در سال 1368 به 06/165 و 54/288 هکتار در سال 1390 کاهش پیدا کرده است. همچنین نتایج شبیهسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از زنجیرۀ مارکوف و سلولهای خودکار این زنجیره نشان میدهد سطح اراضی ساختهشدۀ شهری در افق سال 1400 به 62/2872 هکتار، یعنی 47/70 درصد محدودۀ طرح جامع خواهد رسید و سطح باغها و اراضی کشاورزی بهترتیب به 91/44 هکتار (10/1 درصد) و 76/140 هکتار (45/3 درصد) کاهش خواهد یافت. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییرات کاربری اراضی؛ شبیهسازی؛ شهر خوی؛ مدل سلولهای خودکار زنجیرۀ مارکوف | ||
مراجع | ||
پورمحمدی، محمدرضا؛ جامکسری، محمد؛ (1390). تحلیلی بر الگوی توسعۀ ناموزون شهر تبریز، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، سال 25، شمارۀ 100، صص 53-31. تقوایی، مسعود؛ سرایی، محمدحسین؛ (1383). گسترش افقی شهرها و ظرفیتهای موجود زمین، مورد شهر یزد، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، شمارۀ 73، صص 210-187. شمس، مجید؛ حجیملایری، پریسا؛ (1388). توسعۀ فیزیکی و تأثیر آن در تغییرات کاربری اراضی شهر ملایر (1365-1385)، فصلنامۀ جغرافیایی آمایش محیط، شمارۀ 7، صص 76-61. فیضیزاده، بختیار؛ عزیزی، حسین؛ ولیزاده، کامران؛ (1386). استخراج کاربری اراضی شهرستان ملکان با استفاده از تصاویر ماهوارهای ETM لندست 7، مجلۀ آمایش محیط، شمارۀ سوم، صص 93-74. قربانی، رسول؛ پورمحمدی، محمدرضا؛ محمودزاده، حسن؛ (1392). رویکرد زیستمحیطی در مدلسازی تغییرات کاربری اراضی محدودۀ کلانشهر تبریز با استفاده از تصاویر ماهوارهای چندزمانهای، ارزیابی چندمعیاری و سلولهای خودکار زنجیرۀ مارکوف (1417-1363)، فصلنامۀ علمی- پژوهشی مطالعات شهری، شمارۀ هشتم، صص30-13. ماجدی، حمید؛ (1378). زمین مسئلۀ توسعۀ شهری، مجلۀ آبادی، شمارۀ 33، صص 31-24. مهدوی، مسعود؛ برنجکار، افسانه؛ (1393). خزرشهر و تغییر کاربری اراضی روستایی (مطالعۀ موردی شهرستان بندر انزلی در 45 سال اخیر)، چشمانداز جغرافیایی در مطالعات انسانی، شمارۀ 27، صص 17-1.
Ahadnejad, Mohsen; Rabet, Alireza; (2010). Evalution and forcast of Haman Impacts Based on Land use Changes Using Multi Temporal Satellite Imagery and GIS: A Case Study on Zanjan, Iran (1984-2009). Proceedings of The Joint International Conference on Theory, Data Handling and Vodelling in Geo Spatial Information Science, Hong kong
Atu, Joy Eko;Offiong Raphael Ayama, Eni; Devalsam Imoke, Eja, Eja Iwara, Esien, Obia E., (2012)The Effects of Urban Sprawl on Peripheral Agricultural Lands in Calabar, Nigeria,International Review of Social Sciences and Humanities, Vol. 2, No. 2, pp. 68-76
Drakakis-Smith,D.,2000,Third World Cities.London:Routledge.
Foley,J.A.,DeFries,R.;Asner,G.P.;Barford,C.;Bonan,G.;Carpenter,S.R.;Chapin,F.S.;Coe,M.T.;Daily,G.C.;Gibbs,H.K.,2005,Global consequences of land use.Science,No.309, 570–574.
Foley,J.et al.,2011,Solutions for a cultivated planet. Nature, 478,337–342.
Ganeshkumar.B,and Mohan.M.,2014,Urban Sprawl Spatial Modelingusing SLEUTH Model,International Journal of Geospatial Engineering and Technology Vol.1,No.1, ,pp.22 – 28
Ginkel,V.H.,2010,Sustainable Urban Futures:Challenges And Opportunities. Paper Presented at School of Humanities, Universiti Sains Malaysia, Penang.May 17, 2010.
Herbert, D.T.&Thomas,C.J.,1990,Cities in Space City as Place.London,David Fulton Publishers.
Lambin E F,et al.,2001,The causesof land-use and Land-Cover Change:Moving Beyond Themyths;Global Environ,Change 11, 261–269.
Longley PA.,2002,Geographical Information Systems:Will Developments In Urban Remote Sensing And GIS Lead to ‘Better’ Urbangeography?Progress In Human Geography 26(2): 231-239
Lubowski, R.N., Vesterby, M., Bucholtz, S., Baez, A., and Roberts, M.J.,2006, Major Uses of Land In The United States, Economic Information Bulletin No. (EIB–14).
Mather J R and Sdasyuk G V.,1991,Global Change:Geographicalapproaches,Tucson Arizona USA: Universityof Arizona Press,.
McGee,T.,1971,The Urbanization Process In The Third World.London:G.Bell and Sons, Ltd.
National Research Council (NRC).,1999,Board on SustainableDevelopment,Policy Division,Committee On GlobalChange Research Global Environmental Change:Research Pathways For The Next Decade(Washington DC:National Academy Press).
Peterson,P.J.,Sham,S.&Nordin,M.,1999),Indicators of Sustainable Development In IndustrialisingCountries(Vol.III).Universiti Kebangsaan Malaysia:Institute for Environment and Development.
Sundara,K.K.et.al.,2012,Land Use And Land Cover Change Detection And Urban Sprawl Analysis of Vijayawada City Using Multi-temporal Landsat Data”, International Journal of Engineering Science and Technology, Vol. 4, No. 01. pp 170-178.
Turner II B L,Skole D,Sanderson S,Fischer G,FrescoL and Leemans R.,1995,Land use land cover changescience/research plan (IGBP Report No. 35 and HDP Report No. 7).
United Nations.,2008,.World Urbanization Prospects:The 2007 Revision.[Online] Available:http://www.unpopulation.org
Wolman,M.G.andF.G.A.Fournier(editors).,1987,Land Transformation in
Agriculture,John Wiley and Sons,Chichester,UK,. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,503 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,486 |