پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,947,688 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,618,811 |
تحلیلی بر تغییرات کاربری اراضی و شبیه‌سازی گسترش شهری شهرهای میانه‌اندام (مطالعه موردی: شهر خوی) | ||
| پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری | ||
| مقاله 6، دوره 3، شماره 2، تیر 1394، صفحه 211-226 اصل مقاله (731.21 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی - کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2015.55350 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدتقی معبودی* 1؛ هادی حکیمی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تبریز | ||
| 2استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| شهرنشینی یکی از علل تغییرات کاربری زمین است. این پدیده اگر کنترل‌شده، هماهنگ و برنامه‌ریزی‌شده باشد، همچون هدیه‌ای به جامعۀ بشری است؛ در غیر این صورت، می‌تواند مشکلات زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی زیادی به بار آورد. امروزه تغییرات پوشش زمین و تغییرات کاربری اراضی (LULC) عامل اصلی تغییرات جهانی شناخته شده است. در دو دهۀ گذشته وسعت و آثار فضایی فعالیت‌های انسان روی زمین بی‌سابقه بوده و تغییرات پوشش زمین (ویژگی‌های بیوفیزیکی سطح زمین) و کاربری زمین (تغییرات حاصل از فعالیت‌های انسانی در سطح زمین) شدت گرفته است. این تغییرات نتیجۀ عوامل بیوفیزیکی و اقتصادی – اجتماعی است و با موضوع پایداری توسعۀ اجتماعی – اقتصادی ارتباط نزدیک دارد؛ به‌طوری که بخش‌های اساسی سرمایۀ طبیعی ما از قبیل گیاهان، منابع آب و تنوع زیستی را تحت تأثیر قرار داده است. پژوهش حاضر با هدف آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی شهر خوی طی سال‌های 1368-1390 و پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی تا سال 1400 انجام گرفته است. بدین منظور، ابتدا تصاویر ماهواره‌ای LandSat TM5 مربوط به سال‌های 1368، 1379 و 1390 شهر خوی تهیه شد. سپس با استفاده از نرم‌افزارهای Erdas, Idrisi, Arc Gis فرایند مربوط به آشکارسازی تغییرات کاربری و همچنین شبیه‌سازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل زنجیرۀ مارکوف و سلول‌های خودکار زنجیرۀ مارکوف انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که سطح اراضی ساخته‌شدۀ شهری از 13/995 هکتار در سال 1368 به 62/2557 هکتار در سال 1390 رسیده است. سطح باغ‌ها و اراضی کشاورزی نیز با روند نزولی به‌ترتیب از 03/717 و 25/623 هکتار در سال 1368 به 06/165 و 54/288 هکتار در سال 1390 کاهش پیدا کرده است. همچنین نتایج شبیه‌سازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از زنجیرۀ مارکوف و سلول‌های خودکار این زنجیره نشان می‌دهد سطح اراضی ساخته‌شدۀ شهری در افق سال 1400 به 62/2872 هکتار، یعنی 47/70 درصد محدودۀ طرح جامع خواهد رسید و سطح باغ‌ها و اراضی کشاورزی به‌ترتیب به 91/44 هکتار (10/1 درصد) و 76/140 هکتار (45/3 درصد) کاهش خواهد یافت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تغییرات کاربری اراضی؛ شبیه‌سازی؛ شهر خوی؛ مدل سلول‌های خودکار زنجیرۀ مارکوف | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of Land Use Changes and Urban Sprawl Simulation in Mid-Sized Cities (Case Study: Khoy City) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Taghi Maboodi1؛ Hadi Hakimi2 | ||
| 1PhD Candidate in Geography and Urban Planning, University of Tabriz, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Geography and Urban Planning Department, University of Tabriz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction One of the characteristics of spatial organization in developing countries is unplanned and irregular changes in physical evolution. Most of the problems in planning systems and political– decision flows are emerging from unplanned irregular, spatial– physical approaches in human settlements. The land control is one of the important issues in the recent world that has accelerated rapid growth of urbanization. The factors such as urbanism and village aversion began in Europe in the half of 18th century following the industrial revolution. The factors have resulted in urbanization growth and extension of periphery areas. While this problem has partly been controlled in the European states, it is yet expanding in developing countries. In Iran, the urban limits was adequate for traditional urban land control and there have being existed a balance between environment and city. It was happened until the spatial growth and development pattern was organic and domain factor of urban growth was indigenous. However, since the development and expansion is faced with a natural exogenous, it is also affected by social, economical and political changes. The incomes of oil were injected in the economic growth of cities followed by urban industrialization. It has forced our cities to be affect by world economy system. Consequently, the development patterns of most of Iranian cities are influenced by an improper and rapid process. Methodology This research is an applied study conducted by an analytical– description strategy. Data from multi-temporal Land Sat Tm5 for 1989, 2000 and 2011 were used to assess and model the changes in urban land use in Khoy City. To this end, satellite images for 1989, 2000, and2011 of Landsat Tm5 were gathered and then the process of image processing and change detection of land uses were done using Erdas software. Following the image processing, the results of data analysis were inserted to Idrisi software to obtain the process of modeling for Khoy urban growth. Accordingly, the modeling was developed using Markov chain and Autocells Markov chain. Results and Discussion Khoy City has experienced extended physical development from spatial dimension in study period. This resulted in urbanization policies and consistent with political, economical and social changes in Iran. The results of changes in land use assessment indicated that most of the changes are related to urban land uses due to urban construction. Under this condition, urban land use has increased from 995.13 hectares in the beginning of the period to 2084.22 hectares in 1989 and 2557.12 hectares in 2000, respectively. The greatest growth with 27 was experienced between 1989- 2000. The land uses of gardens, green spaces and agriculture section have respectively experienced the decline of 13% and 8% in favor of construction uses in the period under study. As a result, the land uses has reached from 717.03 hectares to 623, 25 hectares in 1989 and 165.06, 288.54 hectares in 2011.The results of Markov chain modeling indicated that, the sections with the maximum changes are related to gardens and green spaces with 70.92% and agriculture lands with 55.80% based on a prespective for 2032. The results of forecasting changes by using Auto cells Markov chain also implied that the most recent changes will happen in urban built land use. It is predicted that land use area of 2557.62 hectares (62.6%) in 2011 to 2872.620 hectares (70.47%) will be reached in 1400. The greatest reduction in the area will be gardens and agricultural land uses. As the land use area will be reduced from 165.06 and 288.54 hectares in 2011 to 44.91 and 140.76 hectares in 1400, respectively. Conclusion Unorganized and unplanned urbanization is viewed as one of the major factors of changes in land use throughout the world. This is accounted as one of the main characteristic of cities in developing countries formed under the influence of exogenous factors and consumer economic conditions. The transition from agriculture based economy to industry based economy has caused the breakdown of the sources of rural production which in turn has increased the inorganic and uncontrolled urbanization expansion and immigration. This has resulted in demolition of spatial dimension of gardens and green spaces. Comparison between the results of changes in Khoy's land use with previous studies indicates that physical development of Iran's countries is due to the unsustainable patterns of urban development. It is consistent with the results of a study by Ahadnejad et al. (2011). They have analyzed the changes in land use in Ardabil during 1989– 2011. Their analysis has indicated that most of the changes with 68.6% are related to changes in agriculture land use with regard to urban construction lands. It is also consistent with the results of Roostaei et al. (2014) that have assessed the changes of land use in Urmia. Based on the results of their study, the area of this city has become more than quintuple during the 1989 -2011. It has also reported that, most of the change with 2998.89 hectares is related to agriculture use. It is concluded that the pattern of physical development of Iran cities is unsustainable and anti-environmental for the lack of appropriate policies in local, regional and national levels. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Automated Cell Markov Model, Khoy, land use changes, simulation | ||
| مراجع | ||
|
پورمحمدی، محمدرضا؛ جام‌کسری، محمد؛ (1390). تحلیلی بر الگوی توسعۀ ناموزون شهر تبریز، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، سال 25، شمارۀ 100، صص 53-31. تقوایی، مسعود؛ سرایی، محمدحسین؛ (1383). گسترش افقی شهرها و ظرفیت‌های موجود زمین، مورد شهر یزد، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، شمارۀ 73، صص 210-187. شمس، مجید؛ حجی‌ملایری، پریسا؛ (1388). توسعۀ فیزیکی و تأثیر آن در تغییرات کاربری اراضی شهر ملایر (1365-1385)، فصلنامۀ جغرافیایی آمایش محیط، شمارۀ 7، صص 76-61. فیضی‌زاده، بختیار؛ عزیزی، حسین؛ ولیزاده، کامران؛ (1386). استخراج کاربری اراضی شهرستان ملکان با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای ETM لندست 7، مجلۀ آمایش محیط، شمارۀ سوم، صص 93-74. قربانی، رسول؛ پورمحمدی، محمدرضا؛ محمودزاده، حسن؛ (1392). رویکرد زیست‌محیطی در مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی محدودۀ کلان‌شهر تبریز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای چندزمانه‌ای، ارزیابی چند‌معیاری و سلول‌های خودکار زنجیرۀ مارکوف (1417-1363)، فصلنامۀ علمی- پژوهشی مطالعات شهری، شمارۀ هشتم، صص30-13. ماجدی، حمید؛ (1378). زمین مسئلۀ توسعۀ شهری، مجلۀ آبادی، شمارۀ 33، صص 31-24. مهدوی، مسعود؛ برنجکار، افسانه؛ (1393). خزرشهر و تغییر کاربری اراضی روستایی (مطالعۀ موردی شهرستان بندر انزلی در 45 سال اخیر)، چشم‌انداز جغرافیایی در مطالعات انسانی، شمارۀ 27، صص 17-1.
Ahadnejad, Mohsen; Rabet, Alireza; (2010). Evalution and forcast of Haman Impacts Based on Land use Changes Using Multi Temporal Satellite Imagery and GIS: A Case Study on Zanjan, Iran (1984-2009). Proceedings of The Joint International Conference on Theory, Data Handling and Vodelling in Geo Spatial Information Science, Hong kong
Atu, Joy Eko;Offiong Raphael Ayama, Eni; Devalsam Imoke, Eja, Eja Iwara, Esien, Obia E., (2012)The Effects of Urban Sprawl on Peripheral Agricultural Lands in Calabar, Nigeria,International Review of Social Sciences and Humanities, Vol. 2, No. 2, pp. 68-76
Drakakis-Smith,D.,2000,Third World Cities.London:Routledge.
Foley,J.A.,DeFries,R.;Asner,G.P.;Barford,C.;Bonan,G.;Carpenter,S.R.;Chapin,F.S.;Coe,M.T.;Daily,G.C.;Gibbs,H.K.,2005,Global consequences of land use.Science,No.309, 570–574.
Foley,J.et al.,2011,Solutions for a cultivated planet. Nature, 478,337–342.
Ganeshkumar.B,and Mohan.M.,2014,Urban Sprawl Spatial Modelingusing SLEUTH Model,International Journal of Geospatial Engineering and Technology Vol.1,No.1, ,pp.22 – 28
Ginkel,V.H.,2010,Sustainable Urban Futures:Challenges And Opportunities. Paper Presented at School of Humanities, Universiti Sains Malaysia, Penang.May 17, 2010.
Herbert, D.T.&Thomas,C.J.,1990,Cities in Space City as Place.London,David Fulton Publishers.
Lambin E F,et al.,2001,The causesof land-use and Land-Cover Change:Moving Beyond Themyths;Global Environ,Change 11, 261–269.
Longley PA.,2002,Geographical Information Systems:Will Developments In Urban Remote Sensing And GIS Lead to ‘Better’ Urbangeography?Progress In Human Geography 26(2): 231-239
Lubowski, R.N., Vesterby, M., Bucholtz, S., Baez, A., and Roberts, M.J.,2006, Major Uses of Land In The United States, Economic Information Bulletin No. (EIB–14).
Mather J R and Sdasyuk G V.,1991,Global Change:Geographicalapproaches,Tucson Arizona USA: Universityof Arizona Press,.
McGee,T.,1971,The Urbanization Process In The Third World.London:G.Bell and Sons, Ltd.
National Research Council (NRC).,1999,Board on SustainableDevelopment,Policy Division,Committee On GlobalChange Research Global Environmental Change:Research Pathways For The Next Decade(Washington DC:National Academy Press).
Peterson,P.J.,Sham,S.&Nordin,M.,1999),Indicators of Sustainable Development In IndustrialisingCountries(Vol.III).Universiti Kebangsaan Malaysia:Institute for Environment and Development.
Sundara,K.K.et.al.,2012,Land Use And Land Cover Change Detection And Urban Sprawl Analysis of Vijayawada City Using Multi-temporal Landsat Data”, International Journal of Engineering Science and Technology, Vol. 4, No. 01. pp 170-178.
Turner II B L,Skole D,Sanderson S,Fischer G,FrescoL and Leemans R.,1995,Land use land cover changescience/research plan (IGBP Report No. 35 and HDP Report No. 7).
United Nations.,2008,.World Urbanization Prospects:The 2007 Revision.[Online] Available:http://www.unpopulation.org
Wolman,M.G.andF.G.A.Fournier(editors).,1987,Land Transformation in
Agriculture,John Wiley and Sons,Chichester,UK,. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,387 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,265 |
||