تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,531 |
تعداد مقالات | 70,497 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,059,618 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,162,483 |
تغییرات نسلی ارزش فرزند و رفتار فرزندآوری زنان پیش و پس از انقلاب اسلامی (مطالعۀ موردی: شهر زنجان) | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 8، دوره 6، شماره 3، مهر 1393، صفحه 409-425 اصل مقاله (380.26 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2014.54519 | ||
نویسندگان | ||
سجاد اوجاقلو* 1؛ عباس مرادی2؛ ابراهیم قاسمی3؛ جمال ارشدی4 | ||
1دکتری جامعهشناسی فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات | ||
2استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان | ||
3دانشجوی دکتری جامعهشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران | ||
4دکتری جامعهشناسی فرهنگی | ||
چکیده | ||
مطالعۀ تغییرات نسلی «ارزش فرزند» و رفتار فرزندآوری در بین زنان پیش و پس از انقلاب اسلامی، موضوع مقالۀ حاضر است. نسلهای مختلف زنان در ایران، براساس تجربۀ زیستۀ مشترک، نگرش و برداشت متفاوت و گاه متضاد از معنا و مفهوم فرزند و فرزندآوری دارند. روش تحقیق، پیمایشی و از نوع مقطعی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. جمعیت آماری شامل پنج نسل از زنان شهر زنجان است که از هر نسل 100 نفر انتخاب شده و در مجموع 500 نفر حجم نمونۀ این تحقیق را تشکیل دادهاند. روش نمونهگیری خوشهای دومرحلهای به شیوۀ PPS است. در یافتههای تحقیق، تفاوت میانگین نمرۀ ارزش فرزند و رفتار فرزندآوری، در بین نسلهای مطالعهشده، به لحاظ آماری معنادار است. پایینترین سطح ارزش فرزند در بین نسل زنان سالهای 1371 تا 1374 و بالاترین سطح مربوط به نسل زنان سالهای قبل از 1342 است. فردگرایی با ارزش فرزندآوری رابطۀ منفی و معکوس دارد. دینداری و ارزش فرزندآوری رابطۀ مثبت و مستقیمی دارند و تأثیر تجربۀ جهانیشدن بر ارزش فرزند، در نسل متولدان 1358 تا 1367 شدیدتر از سایر نسلهاست. تفاوت تغییر رفتار فرزندآوری بین زنان نسلهای مختلف در ایران با توجه به تجربۀ تاریخی، زیستی، و آگاهی نسلی متفاوت هریک از نسلها، همراه با تضاد ساختی و نسلی قابل تبیین است و تغییرات نسلی ارزش فرزند، هم از لحاظ ذهنی و تاریخی و هم از لحاظ عینی و ساختی، قابل بررسی است. تجربۀ جهانیشدن زنان در کنار افزایش آگاهی و انتظارات و دگرگونی در نقش و موقعیت آنان پس از انقلاب اسلامی، در برداشت و ارزیابی آنان از ارزش فرزند و رفتار فرزندآوری تأثیرگذار بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ارزشهای خانواده؛ ارزش فرزند؛ انقلاب اسلامی؛ تجربة جهانیشدن؛ دینداری؛ شهر زنجان؛ فرزندآوری؛ نسل | ||
مراجع | ||
[1] احمدی، وکیل (1391). «بررسی نقش گذار جمعیتی در تغییرات جامعهشناختی خانواده»، مجلۀ مطالعات روانشناختی اجتماعی زنان، س10، ش1. [2] اعزازی، شهلا (1380). جامعهشناسی خانواده: با تأکید بر نقش، ساختار، و کارکرد خانواده در دوران معاصر، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، چ2. [3] ایمان، محمدتقی؛ سروش، مریم (1392). «مقایسۀ بین نسلی سرمایههای اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی در دسترس زنان شیراز»، نشریۀ زن در توسعه و سیاست، دورۀ 11، ش4، ص510. [4] برناردز، جان (1390). درآمدی به مطالعات خانواده، ترجمۀ حسین قاضیان، تهران: نی. [5] بک گرنسهایم، الیزابت (2002). خانواده در جهان امروز، ترجمۀ افسر افشار نادری و بیتا مدنی (با مقدمۀ دکتر باقر ساروخانی)، تهران: نی. [6] حسینبیگی، مریم (1383). «بررسی رابطۀ اینترنت و شکاف ارزشها در بین دو نسل (مطالعۀ موردی: دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه تهران و والدین آنها)»، پایاننامۀ کارشناسی ارشد جامعهشناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران. [7] رابرتسون، رونالد (1385). جهانیشدن: بررسی تئوریهای اجتماعی و فرهنگی، ترجمۀ کمال پولادی، تهران: ثالث. [8] زاهدی، محمدجواد؛ خضرنژاد، عمر (1392)، «نوسازی و فرایند تحول ارزشها در حوزۀ خانواده: بررسی نمونهای دگرگونی ارزشهای خانوادگی در شهر بوکان»، مجلۀ جامعهشناسی ایران، دورۀ 14، ش اول. [9] سرایی، حسن (1385). «تداوم و تغییر خانواده در جریان گذار جمعیتی ایران»، نامۀ انجمن جمعیتشناسی ایران، ش2. [10] سرایی، حسن (1387). «گذار جمعیتی دوم؛ با نیمنگاهی به ایران»، نامۀ انجمن جمعیتشناسی ایران، س3، ش6. [11] صادقی فسایی، سهیلا؛ عرفانمنش، ایمان (1391). «تحلیل گفتمان نظریهپردازیهای اجتماعی از الگوی خانوادۀ مطلوب در ایران»، مجلۀ مطالعات راهبردی زنان، س15، ش58. [12] عباسی شوازی، محمدجلال؛ حسینی چاوشی، میمنت؛ نوراللهی، طه؛ بنی هاشمی، فریبا سادات (1387). «سطح و روند باروری در ایران طی سه دهۀ اخیر با استفاده از روش فرزندان خود»، مقالۀ ارائهشده در همایش مرکز آمار ایران تحت عنوان: تحلیل تایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن با تأکید بر سرشماری 1385، 4ـ5 دیماه 1387، تهران: دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران. [13] کیوی، ریمون؛ کامپنهود، لوک وان (1370). روش تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمۀ عبدالحسین نیکگهر، تهران: فرهنگ معاصر. [14] گیدنز، آنتونی (1384). چشماندازهای جهانی؛ چشمانداز خانواده، ترجمۀ محمدرضا جلاییپور، تهران: طرح نو. [15] لیتل، دانیل (1386). تبیین در علوم اجتماعی: درآمدی به فلسفۀ علمالاجتماع، ترجمۀ عبدالکریم سروش، مؤسسۀ فرهنگی صراط. [16] واخ، یواخیم (1387). جامعهشناسی دین، ترجمۀ جمشید آزادگان، تهران: سمت، چ2. [17] Abbasi-Shavazi, M.J & McDonald, R (2008). Family change in Iran: Religion, revolution, and the state international family change: ideational perspectives / [edited by] Rukmalie Jayakody, Arland Thornton, and William Axinn. Taylor & Francis Group, 270 Madison Avenue, New York, NY 10016. [18] Bourdieu, P. (1986). The forms of capital, in: J.G. Richardson (ed.): Handbook for Theory and Research for the Sociology of Education, pp 241-258. [19] Lesthaeghe, Ron (2006). Second Demographic Transition, U.S, March, population and development review, 2006, p 62. [20] Marsh,Ian(2000). Sociology: Making sense of society. London. Prentice Hall. [21] Papenoe, David (2005). War over the Family. Transaction Publishers. [22] Tapies, Josep and Ward, John(2008). Family Values and Value Creation. First published in 2008 by PALGRAVE MACMILLAN. [23] Yang, Yang(2006). “ Bayesian Inference for Hierarchical Age- Period- Cohort Models of Repeated Cross-Section Survey Data”, Sociological Methodology,36: pp 39-74. [24] Yount, Kathryn M. and Rashad, Hoda(2008). Family in the Middle East: Ideational change in Egypt, Iran, and Tunisia. First published 2008 by Routledge 2 Park Square, Milton Park, Abingdon, Oxon OX14 4RN.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,620 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,379 |