پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,766 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,217,969 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,964,529 |
رمز نور و رنگ در آرای علاءالدوله سمنانی و سیدمحمد نوربخش | ||
| مجله ادیان و عرفان | ||
| مقاله 4، دوره 47، شماره 2، مهر 1393، صفحه 217-236 اصل مقاله (649.38 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2014.53453 | ||
| نویسنده | ||
| جمشید جلالی شیجانی* | ||
| استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، گروه ادیان و عرفان تطبیقی. | ||
| چکیده | ||
| توصیف منازل سلوک و اطوار قلب و مکاشفات خلوت، از طریق انوار و الوان در تصوف و عرفان اسلامی، به‌خصوص در طریقۀ کبرویه، و نقش شیخ در این زمینه دارای اهمیت خاصی است. علاءالدوله سمنانی (659- 736) و سیدمحمد نوربخش (795- 869) دو تن از عارفان مشهور این طریقه به‌شمار می‌روند که در آثار خود به این مهم پرداخته‌اند. سمنانی آنچه را که کبرویه، اطوار سبعۀ قلب می‌خواند، به لطایف تعبیر کرده و در تقریر خود هریک از این لطایف سبع را در وجود انسان که عالم صغیر محسوب می‌شود، حکم وجود انبیا و مظهریت آن‌ها را در عالم کبیر دانسته و نیز هریک از این‌ها را، دارای نوری خاص با رنگ مخصوص به‌خود می‌داند که سالک در مراتب و اطوار، در حال مکاشفه، مشاهِد آن نور خواهد بود. نوربخش نیز با بیان مراتب نور و تقسیم آن به وجود، علم و ضیا و تطابق هریک با عوالم خمس و تمثّل آن با رنگ‌ها و بیان فیوضات الهی و ارتباط آن با افلاک سماوی و ارتباط میان انوار متلونه و تجلیات متعیّنه به این موضوع شکلی نمادین بخشیده است. بررسی تحلیلی و مقایسه‌ای این موضوع در برخی متون عرفانی کبرویه و آثار سمنانی و نوربخش، می‌تواند قلمرو جدیدی به‌روی انسان در فهم مکاشفات عرفانی باز کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| الوان و انوار؛ تجلیات؛ سیدمحمد نوربخش؛ علاءالدولۀ سمنانی؛ کبرویه؛ لطایف سبع | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Symbol of Light and Color in'Ala- al Dawla Semnani and Sayyid Muhammad Nūrbakhsh Thoughts | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Jamshid Jalali Sheyjani | ||
| Assistant Professor in IAU. Yadegar -e- Imam Khomeini (RAH) Branch. | ||
| چکیده [English] | ||
| In Islamic Sufism and Mysticism, especially the sufi order Kubrawiyya, descripting the waystation of traversing and aspect of heart and vision of privacy by lights and colors and the Sufi Master role in this regard has special significance. 'Ala- al dawla Semnani(659-736) and Sayyid muhammad nūrbakhsh (795-869), two renowned mystics of this order, in their works have addressed this issue. 'Ala- al dawla what say kubrawiyya, seven aspect of heart, calls it subtle things and in his exposition, each of these seven subtle things in human existence that is microcosm, as existence of the prophet and their manifestation in macrocosm and also one of these, possessing specific light with color specialty its own that wayfarer in stages and aspects, in revealing will see the light. Nūrbakhsh too by explanation stages of light and divide it into Existence, knowledge, and Brightness(diya′) and accordance of each with Fifth worlds and imagination of it with colors and expression of divine emanation and its relationship with the celestial spheres, and the symbolic relationship between erratic lights and determining manifestations has given symbolic form to this issue. Analytical and comparative study of the subject in some Kubrawiyya mystical texts and works of Semnani and Nūrbakhsh, can open up new territory for man to understand the mystical unveiling. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| : colors &lights, manifestation, Sayyid muhammad Nūrbakhsh, 'Ala- al dawla Semnani, kubrawiyya, seventh spiritual being | ||
| مراجع | ||
|
[1]. قرآن کریم. [2]. آقا بزرگ طهرانی (؟). طبقات اعلام الشیعه، تحقیق علی‌نقی منزوی، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان. [3]. ---------- (1187). الذریعه الی تصانیف الشیعه، به‌اهتمام احمد منزوی، بیروت: دارالاضواء. [4]. ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1386). شعاع اندیشه و شهود در فلسفۀ سهروردی، تهران: حکمت. [5]. ابن‌عربی، ابوعبدالله محمدبن علی (؟). فتوحات مکیه، بیروت: دارالصادر. [6]. اسفراینی، نورالدین عبدالرحمن، (1383). کاشف الاسرار، به‌اهتمام هرمان لندلت، تهران: دانشگاه تهران و دانشگاه مک گیل و مرکز بین‌المللی گفتگوی تمدن‌ها. [7]. باخرزی، ابوالمفاخر یحیی، (1345). اورادالاحباب و فصوص الآداب، به‌اهتمام ایرج افشار. تهران: دانشگاه تهران. [8]. جلالی شیجانی، جمشید (1390). «تاثیر آراء ابن‌عربی بر تفکر عرفانی سیدمحمد نوربخش»، فصلنامۀ ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، تهران، سال 7، شمارۀ 23، تابستان، ص39-58. [9]. رازی، نجم‌الدین (1373). مرصاد العباد من المبداء الی المعاد، به‌اهتمام محمدامین ریاحی. تهران: علمی و فرهنگی. [10]. زرین‌کوب، عبدالحسین (1369). دنباله جستجو در تصوف ایران، چ سوم، تهران: امیرکبیر. [11]. سمنانی، علاءالدوله (1375). «رساله نوریه». معرفی و تصحیح: جمال الیاس. معارف، تهران، دورۀ 13، شمارۀ 1، تهران، فروردین-تیر، ص3-26. [12]. ---------- (1362) العروه لاهل الخلوه و الجلوه، تصحیح: نجیب مایل هروی، چ اول، تهران: نشر مولی. [13]. ---------- (1369). مصنفات فارسی، به‌اهتمام نجیب مایل هروی. چ اول. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. [14]. سهروردی، شهاب‌الدین یحیی ( 1383). حکمه الاشراق، ترجمه و شرح از سید جعفر سجادی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [15]. شوشتری، نورالله (1354) .مجالس المومنین، ج2. تهران: کتاب‌فروشی اسلامیه. [16]. صفا، ذبیح الله (1372). تاریخ ادبیات ایران، چ نهم، ج3/2، تهران: نشر فردوس. [17]. غزالی، محمد (1411ق./1990م). مشکاةالانوار، تحقیق: بدیع‌السید اللحّام، چ اول، بیروت: دارقتیبه. [18]. غزالی، احمد (1376). مجموعۀ آثار فارسی احمد غزالی، به‌اهتمام احمد مجاهد، چ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [19]. فولادی، علیرضا (1389)، زبان عرفان، چ سوم، تهران و قم: انتشارات سخن با همکاری انتشارات فراگفت. [20]. کبری، نجم‌الدین (1388). فوائح الجمال و فواتح الجلال، تصحیح فریتس مایر، ترجمه و توضیح قاسم انصاری، چ اول، تهران: طهوری. [21]. کربلائی، حافظ حسین (1383). روضات الجنان و جنات الجنان، با مقدمه، تکمله، تصحیح و تعلیق جعفر سلطان القرائی، به‌اهتمام محمدامین سلطان القرائی، 2ج. تبریز: نشر ستوده. [22]. کربن، هانری (1390). واقع‌نگاری رنگ‌ها و علم میزان، ترجمه: انشاءالله رحمتی، چ دوم، تهران: نشر سوفیا. [23]. لاهیجی، محمد (1374). مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، مقدمه، تصحیح و تعلیقات: محمد برزگر خالقی و عفت کرباسی، تهران: نشر زوار. [24]. لندلت، هرمان (1351ش./ 1972م). تصحیح و مقدمۀ مکاتبات عبدالرحمن اسفراینی با علاءالدوله سمنانی، تهران: ایران‌شناسی انستیتو ایران و فرانسه. [25]. مجلسی، محمدباقر (1404ق). بحارالانوار، جلد 1، بیروت-لبنان: مؤسسة الوفا. [26]. محمد شریف ناظم‌الدین (1363). انواریه: ترجمه و شرح حکمة الاشراق سهروردی، متن انتقادی و مقدمه: حسین ضیائی و به‌اهتمام آستیم، تهران: نشرامیرکبیر. [27]. نسفی، عزیز‌الدین (1371ش./1993م). کتاب الانسان الکامل، به‌تصحیح و مقدمۀ فرانسوی: ماریژان موله، تهران: نشر طهوری. [28]. ---------- (1381). زبدةالحقایق، تصحیح، مقدمه و تعلیقات: حق‌وردی ناصری، تهران: طهوری. [29] نوربخش، سیدمحمد (1356). سلسلة‌الاولیاء، تصحیح: محمدتقی دانش‌پژوه، جشن‌نامۀ هانری کربن، زیر نظر سیدحسین نصر، تهران: دانشگاه مک گیل با همکاری مؤسسۀ مطالعات اسلامی. [30]. ---------- (1925م). غزلیات، تصحیح مولوی محمد شفیع،اورینتل کالج مگزین، شمارۀ 1، پاکستان. [31]. نویا، پل (1373). تفسیر قرآنی و زبان عرفانی، ترجمۀ اسماعیل سعادت، چ اول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. [32]. نوربخش، سیدمحمد. عوالم الخمس. نسخۀ خطی شمارۀ 4057. کتابخانۀ ملک. [33]. ---------- رسالۀ معراجیه. نسخۀ خطی شمارۀ 3497. کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران. [34]. ---------- رسالۀ نوریه. نسخه خطی شمارۀ 3654. کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران. [35]. ---------- کشف‌الحقایق. نسخۀ خطی شماره 935. کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی. [36]. ---------- رسالةالهدی. نسخۀ خطی شماره3702. کتابخانۀ اسعد افندی. [37]. ---------- رسالةالاعتقادیه. نسخۀ خطی شماره 14280. کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی. [38]. Corbin,Henry (1994).The Man of Light in Iranian Sufism, Translated from the French by: Nancy pearson, U.S.A.
[39]. Van Ess.J. (1984)."'Ala- Al Dawla Semnani",EI., Vol.1.,Fasc.7.
[40]. JalaliSheyjani, Jamshid, (2014)." Muḥammad Nūrbakhsh’s Risāla-yiMi‘rājiya: Critical Edition", Ishraq Islamic Philosophy Yearbook, No.5.,Moscow. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,591 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,616 |
||