پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,533 |
| تعداد مقالات | 70,506 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,126,073 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,234,179 |
مروری انتقادی بر دوره‌بندی‌های انجامگرفته از اندیشه و عمل ژئوپلیتیکی و ارائۀ یک دوره‌بندی جدید | ||
| پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
| مقاله 8، دوره 48، شماره 4، دی 1395، صفحه 697-715 اصل مقاله (921.68 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2016.52749 | ||
| نویسنده | ||
| عمران راستی* | ||
| استادیار جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، دانشگاه بیرجند | ||
| چکیده | ||
| قدمت واژة ژئوپلیتیک و دانش آن به‌خصوص در بعد نظری، اندکی فراتر از یازده دهه است، اما ریشۀ اندیشه و عمل ژئوپلیتیکی، به قلمروخواهی، قلمروسازی، قلمروداری و قلمروگستری انسان و جستوجوی وی برای تأمین امنیت خود و قلمروش برمی‌گردد. بیشتر صاحب‌نظران جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، بر تاریخیبودن اندیشه و عمل ژئوپلیتیکی اذعان دارند، اما اتفاقنظری در تعریف ژئوپلیتیک و دوره‌بندی‌های انجامگرفته از اندیشه و عمل ژئوپلیتیکی وجود ندارد. در این پژوهش، به روش توصیفی- تحلیلی و مقایسه‌ای، به بررسی انتقادی این دوره‌بندی‌ها پرداخته میشود. با بررسی این دوره‌بندی‌ها و با توجه به نقاط عطف و فصول افتراق آنها، تمامی دوره‌بندی‌ها در دو دستة کلی گنجانده شدند: 1. دوره‌بندی‌های تاریخی از اندیشه و عمل ژئوپلیتیکی و 2. دوره‌بندی‌های معطوف به تاریخچة علم ژئوپلیتیک. مهم‌ترین ضعف این دوره‌بندی‌ها، نقص و نارسایی آنها در پوششی کامل و تاریخی از اندیشه و عمل ژئوپلیتیکی در دوره‌های مختلف است. البته بعضی از این دوره‌بندی‌ها نیز منحصر به یک بعد ژئوپلیتیک (عمدتاً بعد نظری) یا تاریخ علم ژئوپلیتیک هستند. با واکاوی این دوره‌بندی‌ها و بررسی قوتها و ضعفهای آنها، یک دوره‌بندی جدید ارائه شد که ضمن جامعیت برای دربرگرفتن تمامی دوره‌بندی‌های قبلی، ابعاد مختلف ژئوپلیتیک را نیز دربرگیرد. در دوره‌بندی پیشنهادی، اندیشه و عمل ژئوپلیتیکی به سه دورة پیشامدرن، مدرن و پسامدرن تقسیم شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اندیشه و عمل ژئوپلیتیکی؛ دانش ژئوپلیتیک؛ دوره‌بندی جدید؛ دوره‌بندی ژئوپلیتیکی؛ ژئوپلیتیک | ||
| مراجع | ||
|
اتوتایل، ژ. و همکاران، 1380، اندیشه‌های ژئوپلیتیک در قرن بیستم، ترجمه: محمدرضا حافظنیا و هـاشم نصیری، چاپ اول، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران. برادن، کتلین. و فرد شلی، 1383، ژئوپلیتیک فراگیر، ترجمه: علیرضا فرشچی و حمیدرضا رهنما، چاپ اول، انتشارات دورۀ عالی جنگ، تهران. بلاکسل، مارک، 1389، جغرافیای سیاسی، ترجمه: محمدرضا حافظ نیا و همکاران، چاپ اول، نشر انتخاب، تهران. جونز، مارتین و همکاران، 1386، مقدمهای بر جغرافیای سیاسی، ترجمه: زهرا پیشگاهی فرد و رسول اکبری، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. حافظنیا، محمدرضا، 1385، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، انتشارات پاپلی، مشهد. کوهن، سوئل. ب، 1387، ژئوپلیتیک نظام جهانی، ترجمه: علی کاردان، چاپ اول، انتشارات موسسه ابرار معاصر تهران، تهران. دادز، کلاوس، 1392، رویکرد نوین به ژئوپلیتیک انتقادی، ترجمه: رسول افضلی و همکاران، انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران. دادس، کلاس، 1383، ژئوپلیتیک در جهان متغیر، ترجمه: زهرا احمدی‌پور و عطاء‌الله عبدی، انتشارات بلاغ دانش، تهران. راستی، عمران، 1390، ژئوپلیتیک محلی و نقش حکومت در ساماندهی آن؛ مطالعه موردی جنوب شرق ایران، رساله دکتری رشته جغرافیای سیاسی، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران. عزتی، عزت‌الله، 1371، ژئوپولیتیک ، انتشارات سمت، تهران. عزتی، عزت‌الله، 1380، ژئوپلیتیک در قرن بیست و یکم، انتشارات سمت، تهران. فلینت، کالین، 1390، مقدمه ای بر ژئوپلیتیک، ترجمه: محمدباقر قالیباف و محمد هادی پوینده، نشر قومس، تهران. لاکوست، ایو. و بئاتریس. ژیبلن ،1378، عوامل و اندیشه‌ها در ژئوپلیتیک، ترجمه علی. فراستی، نشر آمن، تهران. لاکست، ایو، 1368، مسایل ژئوپلیتیک اسلام، دریا، آفریقا، ترجمه علی آگاهی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران. لورو، پاسکال. و فرانسوا توال، 1381، کلیدهای ژئوپلیتیک، ترجمه: حسن صدوق ونینی، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران. مجتهدزاده، پیروز، 1379، خلیج فارس: کشورها و مرزها، چاپ اول، انتشارات عطایی، تهران. مجتهدزاده، پیروز، 1381، جغرافیایسیاسیوسیاستجغرافیایی، چاپ اول، انتشارات سمت، تهران. مویر، ریچارد، 1379، درآمدینو بر جغرافیایسیاسی، ترجمه: درّه میرحیدر و سید یحیی رحیم صفوی، چاپ اول، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران. میرحیدر، درّه،1377، ژئوپلیتیک؛ ارائۀ تعریفی جدید، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، سال سیزدهم، شماره 4، صص 3-23. میرحیدر، درّه، 1380، مبانی جغرافیای سیاسی، چاپ هشتم، انتشارات سمت، تهران. References
Agnew, J. and Corbridge, S., 1995, Mastering Space, Routledge, London.
Blacksell, M., 2010, Political Geography, Translated by: Hafeznia, M., Abdi, A., Rabiee, H. and Ahmadi, A., Entekhab Publications, Tehran. (In Persian)
Braden, K. and Shelley, F. M., 2004, Engaging Geopolitics, Translated by: Farshchi, A. and Rahnama, H., I.R.G. High Course of War, Tehran. (In Persian)
Cohen, S. B., 1991, Global and Geopolitical Change in the Post-Cold War Era, Annuals of the Association of American Geographers, No. 81, PP. 551-580.
Cohen, S. B., 2008, Geopolitics of the World System, Translated by:Kardan, A., International Studies & Research Institute of Abrar Moaser of Tehran Publisher, Tehran. (In Persian)
Dalbey, S, 2005, Critique and Contemporary Geopolitics, Geopolitical Quarterly, Vol. 1, No.1, PP. 261-283.
Dodds, K., 2005, Geopolitics in Changing World, Translated by: Ahmadipour Z. and Abdi, A., Balagh-e Danesh Publications, Tehran. (In Persian)
Dodds, K., 2013, Geopolitics: A Very Short Introduction, Translated by: Afzali, R., Rasti, O., Mottaghi, A. and Babaei, R., Jihad Daneshgahi Press, Tehran. (In Persian)
Dodds, KGeopolitics: A Very Short Introduction, Oxford University Press Inc., United States, New York.
Ezzati, E., 1992, Geopolitics, Samt, Tehran. (In Persian)
Ezzati, E., 2001, Geopolitics of the Twenty-first Century, Samt, Tehran. (In Persian)
Flint, C., 2011, An Introduction To Geopolitics, Translated by: Ghalibaf, M. B. and Pouyandeh, M. H., Qoumess, Tehran. (In Persian)
Hafeznia, M. R., 2006, Principles and Concepts of Geopolitics, Papoli, Mashhad. (In Persian)
Johnston, R. J, Gregory, D., Pratt, G. and watts, M., 2000, The Dictionary of Human Geography, Blackwell.
Jones, M., Jones, R. and Wood, M., 2007, An Introduction to Political Geography: Space, Place and Politics, Routledge, New York.
Jones, M., Jones, R. and Woods, M., 2007, An Introduction To Political Geography, Translated by: Pishgahifard, Z. and Akbari, R., University of Tehran Press, Tehran. (In Persian)
Lacoste, Y. and Giblin, B., 1999, Dictionnare De La Geopolitique, Translated by: Farasati, A., Amen, Tehran, (In Persian)
Lacoste, Y., 1989, Questionse de Geopolitique: L’Islam, la mer, l’Afrique, Translated by: Agahi, A., Farhang Eslami Publiications, Tehran. (In Persian)
Lorot, P. and Thual, F., 2002, La Geopolitique, Translated by: Sadough Vanini, H., Shahid Beheshti University Publisher, Tehran. (In Persian)
Mamadouh V. D., 2004, Framing the European Union as a Geopolitical Actor, Geopolitics, Section 28, University of Amsterdam.
Mamadouh, V. D., 1998, Geopolitics in the Nineties: One Flag, Many Meanings, Geo-Journal,No.46, PP. 237-253..
Mirheydar, D., Rasti, O. and Mirahmadi, F. S., 2014, The Basic Themes in Political Geography (Completely Revised), Samt, Tehran. (In Persian)
Mirheydar, D., 1998, Geopolitics: A New Definition, Geography Research Quarterly, No. 4, PP. 3-23. (In Persian)
Mojtahedzadeh, P., 2002, Political Geography and Geopolitics, Samt, Tehran. (In Persian)
Muir, R., 2000, Political Geography a New Introduction, Translated by: Mirheydar, D. and Safavi, S. Y., Geographical Organization of Armed Forces, Tehran. (In Persian)
O´Loughlin, J., 1994, Dictionary of Geopolitics, Westport, Greenwood Press.
O´Tuathail, G., 1996, Critical Geopolitics, The Politics of writing Global Space, Rutledge, London.
O´Tuathail, G., 1998, Rethinking Geopolitics, Routledge, New York.
O'Tuathail, G., 2001, The Geopolitics Thoughts in Twentieth Century, Translated by: Hafeznia, M. R. and Nassiri, H., Ministry of Foreign Affairs, Tehran. (In Persian)
Rasti, O., 2011, Local Geopolitics and the Role of the State to Handle It (Case study: The South-East Region of Iran), PhD Dissertation of Philosophy in Political Geography, University of Tehran, Tehran. (In Persian)
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,514 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 625 |
||