تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,091,990 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,195,875 |
بـررسی تأثیر ارقـام مختلف بـرنج بر فـراسنجه های جـدول زندگی و رشـد جمعیت زنبـورTrichogramma brassicae ، پـارازیتوئید تخم ساقه خوار برنج Chilo suppressalis | ||
دانش گیاهپزشکی ایران | ||
مقاله 1، دوره 45، شماره 1، اردیبهشت 1393، صفحه 1-11 اصل مقاله (302.7 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijpps.2014.52242 | ||
نویسندگان | ||
حسین رنجبر اقدم* 1؛ راحله محمودیان2 | ||
1استادیار بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک مؤسسۀ تحقیقات گیاهپزشکی کشور | ||
2کارشناس ارشد، گروه حشرهشناسی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران | ||
چکیده | ||
در این تحقیق تأثیر ارقام مختلف برنج بهعنوان حلقۀ اول زنجیرۀ غذایی بر فراسنجههای جدول زندگی و رشد جمعیت زنبور پارازیتوئید Trichogramma brassicaeبهعنوان حلقۀ سوم زنجیرۀ غذایی، بررسی شد. در این راستا، چهار رقم برنج رایج در استان مازندران شامل دو رقم زودرس طارم محلی و طارم هاشمی و دو رقم دیررس فجر و ندا بهعنوان میزبانهای کرم ساقهخوار برنج انتخاب شدند. ساقهخوار برنج روی هر یک از ارقام ذکرشده دو نسل پرورش داده شد. تخمهای نسل دوم آفت داخل لولههای آزمایش برای پارازیتیسم در معرض زنبور قرار داده شدند. براساس اطلاعات ثبتشده، مهمترین فراسنجههای جدول زندگی زنبور پارازیتوئید مورد بررسی شامل نرخ بقا (lx)، بارآوری ویژۀ سنی (mx)، احتمال بقا (px)، احتمال مرگ (dx)، اختلاف بین نسبت بقا در دو سن متوالی (dx) و امید به زندگی (ex) و فراسنجههای رشد جمعیت شامل نرخ خالص تولیدمثل (R0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت rm)) ، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ)، متوسط مدت زمان یک نسل(T) و مدت زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت (DT) برآورد شد. براساس نتایج بهدستآمده مشخص شد، کلیۀ فراسنجههای جدول زندگی و رشد جمعیت زنبور پارازیتوئید در حلقۀ سوم غذایی در اثر تغییر رقم برنج در حلقۀ اول غذایی تغییر کرد و تفاوت معنادار آماری داشت. بررسی برآوردهای انجامگرفته برای مقادیر فراسنجههای یادشده نشان داد فراسنجههای جدول زندگی و رشد جمعیت زنبور T. brassicae روی ساقهخوارانی که از ارقام دیررس تغذیه کرده بودند، نسبت به ارقام زودرس در وضعیت مطلوبتری بودند. بیشترین مقدار امید به زندگی در اولین روز ظهور زنبور بالغ مربوط به رقم دیررس ندا با مقدار عددی 14/3 و کمترین مقدار در همان سن مربوط به رقم زودرس طارم محلی 69/2 بود. به همین ترتیب بیشترین مقدار نرخ ذاتی رشد جمعیت نیز 452/0 عدد نتاج ماده / ماده / روز بود. این مقدار مربوط به زنبورهایی بود که تخمهای ساقهخواران مورد استفاده برای پارازیتیسم آنها، دورۀ رشد و نمو خود را در نسل قبل روی رقم دیررس فجر سپری کرده بودند. کمترین مقدار فراسنجۀ یادشده در رقم زودرس فجر با مقدار عددی 442/0 عدد نتاج ماده / ماده / روز بود. بر این اساس مشخص شد تغییر ارقام گیاهی در حلقۀ اول غذایی میتواند فراسنجههای مهم زیستی و جمعیتی موجودات زندۀ حلقۀ سوم غذایی را بهطور مشخص متأثر سازد. | ||
کلیدواژهها | ||
پارازیتوئید تخم؛ جمعیت؛ دموگرافی؛ کنترل بیولوژیک؛ . Trichogramma | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,643 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,587 |