پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,764 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,149,049 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,908,927 |
سنجش سطوح توسعه‌یافتگی سکونتگاه‌های شهری با به کارگیری مدل تحلیل خوشه‌ای (نمونۀ تحت مطالعه: استان تهران) | ||
| پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری | ||
| مقاله 1، دوره 2، شماره 2، تیر 1393، صفحه 143-156 اصل مقاله (488.93 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی - کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2014.51965 | ||
| نویسندگان | ||
| جمال محمدی* 1؛ لیلا آقایی2 | ||
| 1دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه اصفهان | ||
| 2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| شناخت وضعیت موجود سکونتگاه‌های شهری برای سنجش سطوح توسعه‌یافتگی آنها از اهمیت ویژه‌ای در برنامه‌ریزی شهری برخوردار است. امروزه آگاهی از نقاط قوت و ضعف شهرها، برای ارائۀ طرح‌ها، سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌های شهری ضروری است. در واقع استفاده از شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، بهداشتی و غیره می‌تواند معیاری مناسب برای تعیین جایگاه سکونتگاه‌های شهرها باشد که با مقایسۀ شهرها با توجه به شاخص‌های توسعه، زمینه‌های رفع مشکلات و نارسایی‌های موجود برای دستیابی به توسعۀ مطلوب و واقعی به‌وجود می‌آید. با تعیین و ارزیابی سطوح توسعۀ سکونتگاه‌های شهری مشخص می‌گردد که کدام شهر نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر نسبت به دیگر شهرها دارد. هدف این مقاله تعیین سطوح توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان تهران با بهره‌گیری از مدل تحلیل خوشه‌ای است. برای سطح‌بندی، 36 شاخص در سه بعد اجتماعی، اقتصادی، زیربنایی و کالبدی انتخاب گردید و با به‌کارگیری روش تحلیل خوشه‌ای سلسله‌مراتبی، طبقه‌بندی شهرستان‌های این استان صورت پذیرفت. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی – توسعه‌ای است. در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss و نیز از نرم‌افزار GIS برای سطح‌بندی سکونتگاه‌های شهری استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شهرستان‌های استان از نظر شاخص‌های توسعه در یک سطح قرار ندارند. نتیجۀ به‌کارگیری روش خوشه‌ای سلسله‌مراتبی این است که شهرستان‌های استان تهران در سه خوشه سطح‌بندی می‌شوند. شهرستان تهران در خوشۀ اول به عنوان برخوردارترین شهرستان و شهرستان‌های دماوند، پیشوا، پاکدشت، ری، بهارستان، رباط‌کریم، ورامین، اسلامشهر، قدس، ملارد و شمیرانات در خوشۀ دوم قرار گرفته‌اند. البته با اینکه 12 شهرستان در یک خوشه قرار گرفته‌اند، با توجه به امتیاز شاخص‌ها به 7 سطح رده‌بندی می‌شوند که از بین آنها شمیرانات بعد از تهران وضعیت بهتری دارد. شهرستان فیروزکوه در خوشۀ سوم قرار دارد. در نهایت فیروزکوه به عنوان محروم‌ترین شهرستان برای سامان‌دهی و سامان‌بخشی باید در اولویت قرار گیرد. بنابراین با تهیۀ طرح‌های کوتاه‌مدت فوری و سرمایه‌گذاری مناسب می‌توان وضعیت رفاهی و معیشی افراد این شهرستان را ارتقا بخشید. البته این بدان معنا نیست که بقیۀ شهرستان‌ها نیاز به ارائۀ خدمات رفاهی ندارند، بلکه با توجه به شاخص‌ها، این شهرستان نسبت به دیگر شهرستان‌ها به تمهیدات و برنامه‌های ویژه نیاز دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استان تهران؛ خوشه‌ای سلسله‌مراتبی؛ سنجش سکونتگاه‌های شهری؛ مدل تحلیل خوشه‌ای | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Level of development of urban settlements with cluster analysis (Case study: Tehran) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Jamal Mohammadi1؛ Leyla Aghaei2 | ||
| 1Associate Professor, Geography and Urban Planning, University of Isfahan, Iran | ||
| 2PhD Candidate, Geography & Urban Planning, University of Isfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| 1. Introduction From late 1340 onwards due to the huge investments in Tehran and give the main responsibilities in creation of national revenue and manufacturing and because of Public services many migrations took place across the country to the city and the more the city was faced with the problem of unwanted. Surrounding cities of Tehran were also affected by this process so every day the complex problems of Tehran with facing these uninvited guests were added. In order to evaluate the settlements, the three dimensions of social, economic and physical infrastructure was elected. With the level settlements, cities have been compared in terms of amenities and facilities. It was found that which city needs more investment than other cities. In this study, 36 indicators in three categories: social, economic, infrastructure - physical settlement of Tehran were selected for evaluation and analysis. Therefore, levels of development of countries of Tehran were determined with using cluster analysis technique. In general, the following questions are raises in this study: A) Differences between countries of Tehran province in terms of development indices like? How many parts the townships are divided to? B) Due to clustering, which is unstable and stable city? 2. Materials and Methods In this study the research method is multivariate analysis .Thus, after defining the concepts of research, ultimately, Hierarchical cluster analysis was used for plan of classification of settlements. To the classification Counties located in an area are very close to each other, but there are remarkable a difference with other levels of cites and distinguished from each other. 3. Findings To measure the level of development of cites of Tehran province in the first indicators of social, economic, and physical infrastructure was selected. The amount of data collected and the index data for each of the indices were entered into SPSS software. After calculation and analysis based on hierarchical cluster analysis, results and output analysis appeared in tables and diagrams. The first neighboring matrix table to cities (adjacency matrix) that Euclidean distance of each region or district or village is calculated to the next area .in the next steps Combination of density clusters, cluster members, cresset vertical and tree diagram is drawn. The output of this process shows that Tehran city is in the first cluster and Damavand, Pishva, Pakdasht, Rey, Damavand, Baharestan, RobatKarim, Varamin, IslamShahr, Ghods, Malard, Shemiranat, cities are in the second cluster. Firozkoh city is in the third cluster. 4. Conclusions Results of analysis with using hierarchical cluster analyses method shows cities of Tehran province are categorized in three clusters. Tehran city as the richest city, Pishva, Pakdasht, Rey, Damavand, Baharestan, Robatkarim, Varamin, Eslamshahr, Ghods, Malard, Shemiranat and Shahriyar cities are in the second cluster and Firozkoh city is in the third cluster. In fact Firozkoh city is in the last cluster and knowing as the poorest city and it should be has priority in terms of invested in the development of facilities and services. After Firozkoh Counties of the second cluster are important for to allocate funds, constructive projects but as it became clear with evaluation of development indicators. Cities of this cluster are not in the same level. Thus in the formulation of plans and amenities to these cities should be considered this point. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| assessing the level of development of urban settlements, cluster analysis model, hierarchical cluster, Tehran Province | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,636 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,157 |
||