پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,223 |
| تعداد مقالات | 67,680 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,882,009 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,554,175 |
سیرِ نفوذِ موسیقی غربی به ایران در عصرِ قاجار | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
| مقاله 1، دوره 19، 2(پاییز و زمستان 1393)، مهر 1393، صفحه 5-16 اصل مقاله (2.59 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2014.51688 | ||
| نویسنده | ||
| ساسان فاطمی* | ||
| دانشیار دانشکدهی هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| چکیده نفوذ موسیقی غربی به ایران، برخلاف نقاشیِ غربی که از عصر صفوی آغاز شد، بسیار متأخر است و از دورة قاجار عقبتر نمیرود. در ضمن، این نفوذ بهطور غیرمستقیم و در پیِ مدرنسازیِ قشونِ کشور توسط عباسمیرزا صورت گرفت که یکی از ملزوماتِ آن، ایجاد دستة موسیقیِ نظامی بهشیوة غربی بود. بنابراین، موسیقی غربی، مثل برخی از کشورهای منطقه، با موسیقیِ نظامی وارد ایران شد و بعدها، در زمان ناصرالدینشاه، آموزشِ نظاممندِ مبانیِ این موسیقی را نیز، توسط یک افسرِ موسیقیِ فرانسوی، با خود همراه آورد. با این حال، شواهد نشان میدهد که در طولِ دورة قاجار، این موسیقی تأثیرِ ناچیزی بر موسیقیِ ایران از نظر ساختاری به جا گذاشت و بیشتر، بهعنوان یک «موسیقیِ دوم»، در کنار موسیقیِ ایرانی به حیات خود ادامه داد؛ چیزی که قابلمقایسه با تأثیر سریعِ نقاشیِ غربی، که تقریباً از همان ابتدا منجر به «فرنگیسازی» شد و در اواسط عصرِ ناصری تقریباً بهکلی نقاشیِ سنتی را به حاشیه راند، نیست. برای اینکه موسیقیِ غربی تأثیری روشن بر فرهنگِ شنیداری و به تبعِ آن، بر ساختارهای موسیقیِ ایران بگذارد، میبایست تا دورة پهلوی صبر کرد. با این حال، برخورد با موسیقیِ غربی منجر به نوعی مدرنسازی در فرهنگ موسیقاییِ کشور در اواخر عصر قاجار شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژههای کلیدی موسیقی غربی؛ قاجار؛ موسیقی نظامی؛ فرنگی سازی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Western Music in Iran at Qajar Era | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sasan Fatemi | ||
| Associate Professor, Department of Music, School of Performing Arts & Music, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Abstract The western music, unlike the western painting which began to influence the Iranian culture since the Safavid era, has only recently, at Qajar period, introduced in Iran. In addition, its introduction was done in a totally indirect way through the modernization of the army by the prince Abbas Mirza, at the very beginning of the period in question. In fact, in order to complete this modernization, Abbas Mirza formed a western-style military band, and so, for the first time, the Iranians began to learn, in an official and formal way, a few tunes and also some instruments of western music. Yet, it was only at the time of Naser-ed-Din Shah that this contact with western music takes considerable dimensions. At this time, a French officer, Alfred Jean-Baptiste Lemaire, enter Iran and began, under the order of the Qajar sovereign, to form several military bands and to teach in a systematic way the western music at a prestigious school, Dar-ol-Fonun, where was taught all kind of scientific matters by mostly European teachers. Thus, after a timid appearance under the reign of two former kings, who probably had introduced very limited number of western instruments, the western music at the time of Naser-ed-Din Shah, began to spread in a radical way. Yet, it is important to know that not only in this time, but even throughout theQajar era, western music did not able to have a great influence on Iranian music andmusical culture. It has been very different with the western painting which had influenced the Iranian aesthetics from the beginning of its appearance in Iran, in such a way that some great painters of the Safavid era adopted the western techniques very soonand created a new current of painting named "farangisâzi" (westernization) which combined these techniques with some elements of the traditional style. At the Qajar era, this style reached its apogee, so that it totally abandoned the remaining traditional elements and traits, and adopted completely the western style. Western music at the Qajar era not only did not replace the traditional music, but there is even no evidence, at this time, of a sort of musical hybridization comparable to the farangisâziof the last Safavid painting. We can say only that it coexists with the traditional music as a "second music" of Iranian culture. Even when the Iranian musicians begin to prefer certain instruments of western music, like the piano, the violin, the clarinet and the flute, they normally use them for playing the Iranian music. For an important influence of western music on the musical aesthetics of the country and a radical conflict between the supporters of the tradition and those of modernity and westernized music one must wait until the Phalavi era. We cannot say, however, that the western music has had no influence on the Iranian culture at the Qajar era, but we must seek this influence, not so much in the music itself but rather in the musical conceptions and behaviors. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Western Music, Qajar, Military Music, FarangiSâzi | ||
| مراجع | ||
|
آدویل، ویکتور (1353)، موسیقی نزد ایرانیان در 1885 میلادی، ترجمه ی حسینعلی ملاح، هنر و مردم، شماره های 146 تا 148، تهران. اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان (1363)، المآثر و الآثار، جلد اول، به کوشش ایرج افشار، اساطیر، تهران.
اورسل، ارنست (بیتا)، سفرنامه اورسُل، 1882 میلادی، ناشر نامعلوم.
اولئاریوس، آدام (1363)، سفرنامه آدام اولئاریوس، بخش ایران، ترجمه ی احمد به پور، سازمان انتشاراتی و فرهنگی ابتکار، تهران.
آژند، یعقوب (1385)، مکتب نگارگری اصفهان، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.
بایندر، هانری (1370)، سفرنامه هنری بایندر: کردستان، بین النهرین و ایران، ترجمه ی کرامت الله افسر، فرهنگسرا (یساولی)، تهران.
بروگش، هاینریش (1374)، در سرزمین آفتاب، ترجمه ی مجید جلیلوند، نشر مرکز، تهران.
پولاک، یاکوب ادوارد (1361)، سفرنامه پولاک (ایران و ایرانیان)، ترجمه ی کیکاوس جهانداری، خوارزمی، تهران.
پاکباز، رویین (1383)، نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، انتشارات زرین و سیمین، تهران. تاورنیه، ژان باتیست (بیتا)، سفرنامة تاورنیه، ترجمه ی ابوتراب نوری، سنایی، تهران.
خالقی، روحالله (1390)، سرگذشت موسیقی ایران، ماهور، تهران.
دنبلی، عبدالرزاق (1383)، مآثر سلطانیه، از روی نسخه موزه بریتانیا، به کوشش فیروز منصوری، اطلاعات، تهران. سپنتا، ساسان (1377)، تاریخ تحول ضبط موسیقی در ایران، ماهور، تهران.
سولتیکف، الکسیس (1365)، مسافرت به ایران، ترجمه ی محسن صبا، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
ظهیرالدوله، علی (1351)، خاطرات و اسناد ظهیرالدوله، زیر نظر ایرج افشار، زرین، تهران.
عزیزالسلطان، غلامعلی خان (ملیجک) (1376)، روزنامه خاطرات غلامعلی خان عزیزالسلطان، ملیجک، به کوشش محسن میرزایی، زریاب، تهران.
فاطمی، ساسان (1383)، ناشنوایی فرهنگی، فصلنامه ی موسیقی ماهور، شماره ی 26، زمستان، تهران.
فلاندن، اوژن (2536)، سفرنامه اوژن فلاندن به ایران، ترجمه ی حسین نورصادقی، اشراقی، تهران.
فلور، ویلم (1381)، نقاشی و نقاشان عصر قاجار، در نقاشی و نقاشان دوره قاجاریه، نوشته ی ویلم فلور، پیتر چلکووسکی و مریم اختیار، ترجمه ی دکتر یعقوب آژند، انتشارات ایل شاهسوند بغدادی، تهران.
کنییِر، مایکل (1386)، صفحه های فارسی شرکت گرامافون: 1899 تا 1934، ترجمه ی محسن محمدی، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران. لومر، آلفرد ژان ـ باتیست (1382)، آوازها و تصنیف های ایرانی، گردآوری و اجرا: منوچهر صهبائی، M.CD-152، ماهور، تهران.
مشحون، حسن (1373)، تاریخ موسیقی ایران، سیمرغ – فاخته، تهران. معیرالممالک، دوستعلی خان (1361)، رجال عصر ناصری، نشر تاریخ ایران، تهران.
ولش، آنتونی (1385)، شاهعباس و هنرهای اصفهان، مترجم: احمدرضا تقاء، فرهنگستان هنر، تهران.
Drouville, Gaspard (1976), Voyage en Perse pendant les années 1812 et 1813, Imperial Organization for Social Services. Gobineau, Comte de (1922), Trois ans en Asie (de 1855 à 1858), vol. 1, Bernard Grasset, Paris. Lagrange, Frédéric (1996), Musiques d’Egypte, Cité de la Musique / Actes Sud, Paris. Ouseley, William (Sir) (1823), Travels in Various Countries of the East; More Particularly Persia, Vol. III, Redwell and Martin, London. Racy, Ali Jihad (1983), Music in Nineteenth-Century Egypt: An Historical Sketch, Selected Reports in Ethnomusicology, Vol. 5, University of California, Los Angeles. Reinhard, Ursula & Kurt (1969), Les traditions musicales: Musique de Turquie, Buchet/Chastel, Paris. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,982 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 7,435 |
||