تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,682,554 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,912,222 |
سنجه های (پیاده پذیری )نقش پیاده راهسازی در بهبود حس مکان | ||
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی | ||
مقاله 2، دوره 18، شماره 4، دی 1392، صفحه 15-24 اصل مقاله (427.65 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfaup.2013.51678 | ||
نویسنده | ||
محمود رضایی** | ||
استادیار دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
چکیده این مقاله، ارتباط میان پیادهراهسازی و حس مکان را میسنجد. پرسش اصلی این است که چگونه میتوان برای ارزیابی گذر، شاخصها و معیارهایی بر پایۀ توان دریافت پیاده بهکار گرفت؟ روش این پژوهش، کیفی و توصیفی است. نخست، بنمایههای پیادهراهسازی و حس مکان از نوشتارهای مربوط به طراحیشهری استخراج شده است؛ سپس مبانی پیادهراهسازی بر پایۀ جنبههای حس مکان، ردهبندی شده و معیارهایی برای بهبودبخشی حس مکان با کمک پیادهراهسازی تعیین شدهاست. یافتۀ اصلی این نوشتار، این است که رابطۀ مستقیمی میان پیادهراهسازی و حس مکان برقراراست. سنجش پیادهراهها از سه جنبۀ کالبدی (بومشناختی، فضایی، ریختشناسانه، زمینهای، بصری)، ذهنی (دریافتی) و رفتاری (اجتماعی، کارکردی و گزینشی) «مکان» با معیارهای دقیق قابل انجام است. در پژوهش پیش رو برخی از این معیارها به این صورت به دست آمدهاند: پوششطبیعی، تنوع و مرزبندی فضایی، اندازهها، شیوۀ آمیختگی بدنهها با گذر، تنوع بصری، یادمانها و دریافتهای غیربصری، آرامش و آسایش، تعامل مردمی، کاربریها و شیوۀ دسترسی به آنها. با این معیارهای کیفی میتوان به ارزیابی پیادهراههای موجود در شهرها پرداخت. ارزیابی حس مکان با این معیارها برای فضاهای دیگر نیز قابل بهکارگیری است. پیادهراهسازی درست، برنامهریزیشده و گامبهگام میتواند حس مکان را در شهرها و سکونتگاهها بهبود بخشد. | ||
کلیدواژهها | ||
واژه های کلیدی پیادهراهسازی؛ فضاهای شهری؛ حس مکان؛ ارزیابی پیادهپذیری | ||
مراجع | ||
ابراهیمی، محمدحسن (1388) ؛ میدان، فضاهای تعریفنشدۀ شهرهای ایرانی، هویت شهر،سال سوم، شماره4، صص 107-120.
پاکزاد، جهانشاه (1386)، راهنمای طراحی فضاهای شهری در ایران، چاپ سوم، معاونت شهرسازی و معماری وزارت مسکن، تهران.
خستو، مریم، و سعیدی رضوانی، نوید (1389)، ﻋﻮاﻣﻞ ﻣؤﺛﺮ ﺑﺮ ﺳﺮزﻧﺪﮔﻲ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی، ﺧﻠﻖ ﻳﻚ ﻓﻀﺎی ﺷﻬﺮی ﺳﺮزﻧﺪه ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻣﻔﻬﻮم «ﻣﺮﻛﺰ ﺧﺮﻳﺪ ﭘﻴﺎده»، هویت شهر، سال چهارم، شماره6، صص 63-74.
رفیعیان، مجتبی و صدیقی، اسفندیار و پورمحمدی، مرضیه ( 1390)، امکانسنجی ارتقای کیفیت محیط از طریق پیادهراهسازی محورهای شهری، مورد محور خیابان ارم بخش مرکزی شهر قم؛ مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقه ای، دوره سوم، شماره11، صص41-56.
رضایی، محمود (1382 الف)، مکان بینظم: بررسی و نقد اندیشههای ویلیام وایت، فصلنامۀ فنی اجتماعی شهر، سال چهارم، شمارۀ 26، صص65-69
رضایی، محمود (1382ب)، و از پارادایمهای دیگر (تفاوت نگرشی طراحی شهرسازان و معماران)، مجلۀ معماری و شهرسازی، شمارۀ 70 و 71، صص69-65.
رضایی، محمود (1382پ)، درس آخر: راه، یادی از زندهیاد منوچهر مزینی، مجلۀ شهرداریها، شمارۀ 50، ص 124.
رضایی، محمود (1383)، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در طراحی شهری با توجه به مفاهیم نوین شهرسازی (مطالعۀ موردی شهر تهران)، رسالۀ دکتری شهرسازی به راهنمایی دکتر فرشاد نوریان و مشاورۀ دکتر حجتا... قدیمی و دکتر مجید مفیدی شمیرانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
ضرابیان، فرناز و منعان، محمدرضا (1387)، بررسی میزان و عوامل تأثیرگذار بر حس مکان، مجلۀ شهرداریها، سال نهم، شمارۀ 89، صص28-23.
عباسزادگان، م. و روستا، م. (1387)، ارتقای کیفیت فضاهای شهری در فرآیند بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده، نمونۀ موردی: محلۀ صابونپزخانۀ تهران.
اولین همایش بافتهای فرسودۀ شهری، شرکت مادر تخصصصی عمران و بهسازی شهری ایران، مشهد. فلاحت، محمدصادق (1384)، نقش طرح کالبدی در حس مکان مسجد، مجلۀ هنرهای زیبا، شماره22، صص42-35.
فلاحت، محمدصادق (1385)، مفهوم حس مکان و عوامل شکلدهندۀ آن، مجلۀ هنرهای زیبا، دوره 15، شمارۀ 26، صص66-57 .
قریب، فریدون(1383)، امکانسنجی مسیرهای پیاده و دوچرخه در محدودۀ تهران قدیم، فصلنامۀ هنرهای زیبا، شمارۀ 19، صص28-17. گلکار، کورش(1379)، مؤلفههای سازندۀ کیفیت طراحی شهری، نشریۀ علمی ـ پژوهشی صفه، شمارۀ 32، صص 65ـ38.
مجتهد سیستانی، ارم(1387)، شاخصهای کیفی مطلوبیت پیادهراهها و خیابانهای شهری، اولین کنفرانس بینالمللی دانشجویی عمران، مشهد. Carmona, M. (2001), Housing Design Quality: Through Policy, Guidance, and Review, Spon Press, London. Jaskiewicz, F. (1999), Pedestrian Level of Service Based on Trip Quality. Urban Street Symposium (pp. G1-1 to G1-14, Transportation Research Board, National Research Council), Dallas, Texas. Melia, S., Parkhurst, G., & Barton, H. (2010), Carfree, low-car, What’s the Difference? In J. Whitelegg, World Transport Policy & Practice (pp. 24-38,Eco-Logica Ltd), Stockholm. Punter J. V. & M. Carmona(1997), The Design Dimension of Planning: Theory, Content and Best Practice for Design Policies, E & FN Spon, London. Tolley, R. (2003), Providing for pedestrians: principles and guidelines for improving pedestrian access to destinations and urban spaces, Department of Infrastructure, Victoria, Melbourne. Wallar, M. (1988), How to creat a pedestrian mall? Retrieved 8/18/2012, from Culture Change: www.culturechange.org/issue14/pedestrianmall.html | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,403 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 18,753 |