تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,094,452 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,199,890 |
تبیین عوامل موثر بر ارتقای رفاه اجتماعی در مناطق روستایی (مطالعۀ موردی: شهرستان مشکین شهر) | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
مقاله 6، دوره 47، شماره 4، دی 1394، صفحه 657-672 اصل مقاله (1.15 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2015.51377 | ||
نویسنده | ||
وکیل حیدری ساربان* | ||
دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری و روستایی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
چکیده | ||
تکامل مفهومی توسعه در قالب توسعة پایدار و فصل مشترک آن با رفاه اجتماعی، زمینة تقویت رویکرد جدیدی شده که چالشهای فکری ویژهای را بهدنبال داشته است. با اینحال، رفاه اجتماعی روستایی را فرایندی مستمر و پویا و پایدار میدانند که از طریق دولتها و نهادهای مدنی و سازمانهای مسئول، به ایجاد مجموعه شرایط و کیفیت در توانمندسازی مردم روستایی منجر میشود تا بهصورت مستمر، کیفیت زندگی را بهبود بخشد. هدف این مقاله، تبیین عوامل مؤثر بر ارتقای رفاه اجتماعی در مناطق روستایی شهرستان مشکینشهر است. این تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و بهروش پیمایشی انجام گرفته است. برای جمعآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه، به روستاییان ساکن در مناطق روستایی شهرستان مشکینشهر مراجعه شد که جامعة آماری پژوهش را تشکیل میدهند. تعداد کل روستاییان شهرستان مشکینشهر 90,359 نفر است. برای تعیین حجم نمونة ساکنان مناطق روستایی شهرستان مشکینشهر، از فرمول کوکران استفاده شد. درنهایت، حجم نمونه 197 نفر تعیین شد، اما برای افزایش میزان دقت و اعتبار یافتهها، به 200 نفر افزایش یافت. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از مدل تحلیلعاملی استفاده شد. نتایج نشان داد مهمترین عوامل تأثیرگذار بر ارتقای رفاه اجتماعی ساکن در منطقة مورد مطالعه شامل شش مؤلفة توانمندسازی اقتصادی و بازتوزیع درآمد، توانمندسازی اجتماعی و تقویت سرمایة اجتماعی، توانمندسازی محیطی، نهادسازی و ارتقای پذیرش اجتماعی، توانمندسازی روانشناختی، تقویت مشارکت اجتماعی و ارائة خدمات ترویجی است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی این شش عامل، 5/68 است. همچنین، یافتههای استنباطی پژوهش نشان داد جز عامل توانمندسازی روانشناختی، بین عامل توانمندسازی اقتصادی، اجتماعی، محیطی، نهادسازی و تقویت مشارکت اجتماعی با ارتقای رفاه اجتماعی در مناطق روستایی شهرستان مشکینشهر، رابطة معنادار وجود دارد. درنهایت، براساس نتایج پژوهش، پیشنهادهای کاربردی ارائه میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
توسعة اجتماعی؛ توسعة روستایی؛ رفاه اجتماعی؛ شهرستان مشکینشهر؛ کیفیت زندگی | ||
مراجع | ||
احمدوند، مصطفی، هدایتینیا، سعید و خسرو عبداللهی، 1391، بررسی تأثیر رفاه و سرمایة اجتماعی بر کیفیت زندگی در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد، مجلة پژوهش و برنامهریزی، دوره1، شمارة 2، صص 89- 112.
عنبری، موسی، 1389، بررسی تحولات کیفیت زندگی در ایران، مجلة توسعة روستایی، دورة اول، شمارة 2، صص 170- 180.
حقجو، داوود، 1381، رفاه اجتماعی و توسعه (مروری بر کارکرد برخی نهادهای حمایتی)، فصلنامة رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، سال دوم، شمارة 6، صص 75- 96.
پورطاهری، مهدی، رکنالدین افتخاری، عبدالرضا و مهدی رحمتی، 1390، نقش دانش حقوقی در رفاه اجتماعی روستاییان، مطالعة موردی: دهستان میانکوه غربی- شهرستان پلدختر- استان لرستان، دورة 16، شمارة 42، صص 45- 63. ربانی، رسول، کلانتری، صمد، قاسمی، وحید، عریضی، فروغ السادات و رضا اسماعیلی، 1387، بررسی رابطة رفاه اجتماعی با سرمایة اجتماعی در فرایند توسعه؛ مطالعة موردی: شهرستانهای استان اصفهان، مجلة پژوهشی دانشگاه اصفهان، جلد بیست و نهم، شمارة 1، صص 23- 46.
رضوانی، محمدرضا و حسین منصوریان، 1387، سنجش کیفیت زندگی: بررسی مفاهیم، شاخصها، مدلها و ارائة مدل پیشنهادی برای نواحی روستایی، فصلنامة توسعه و روستا، دورۀ11، شمارة 3، صص 26- 1. رکنالدین افتخاری، عبدالرضا و مرتضی توکلی، 1382، رفاه اجتماعی روستاییان، رویکردی شناختی در تبیین معرفها، مجلة مدرس، دورة هفتم، شمارة 2، صص 61- 83. رکنالدین افتخاری، عبدالرضا و حمدالله سجاسی قیداری، 1389، توسعة روستایی با تأکید بر کارآفرینی، انتشارات سمت، تهران. رستمعلیزاده، ولیاله و مسعود سلیانی، 1390، زندگی مطلوب روستایی با تأکید بر بهزیستی اجتماع روستایی، فصلنامة رفاه اجتماعی، دورة سوم، شمارة 3، صص 165- 186. تقوایی، علیاکبر و هادی محمودینژاد، 1385، توسعة پایدار شهری و رفاه اجتماعی شهروندی، جستارهای شهرسازی، شمارههای 15 و 16، صص 36- 47. زاهدی اصل، محمد، 1381، مبانی رفاه اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران. زاهدی مازندرانی، محمدجواد، 1384، فقر روستایی، روند و اندازهگیری آن در ایران، رفاه اجتماعی، دوره4، شماره17 ، صص 288- 322. عینالی، جمشید، 1380، ارزیابی نقش مجتمعهای خدمات بهزیستی روستایی در توسعۀ روستایی (رفاه اجتماعی) مطالعة موردی: روستاهای سجاس، کرس و گرماب- شهرستان خدابنده، پایاننامة کارشناسیارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
فیضزاده، علی و سعید مدنی، 1379، تأمین اجتماعی و رفاه اجتماعی: شاخصشناسی برای تبیین و سنجش، فصلنامة تأمین اجتماعی، سال دوم، شمارة 4، صص 1441- 1464.
محمدنژاد، حبیب و رضا محبوبی، 1391، مبانی رفاه اجتماعی در اسلام، فرهنگ در دانشگاه اسلامی، سال دوم، شمارة 2، صص 279- 289.
میجلی، جیمز، 1378، رفاه اجتماعی در جهان، ترجمة محمدتقی جغتایی، دانشگاه علوم بهزیستی، تهران. نوری، مرضیه،1380، ارزیابی عملکرد مجتمعهای خدمات بهزیستی روستایی در رفاه اجتماعی روستاییان، مطالعة موردی: روستاهای کورده، امام تقی و دهستان شهرستان مشهد، پایاننامة کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
هزارجریبی، جعفر و رضا صفری شالی، 1390، رفاه اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن، مطالعة موردی: شهر تهران، مجلة پژوهش و برنامهریزی شهری، سال دوم، شمارة 5، صص 1- 22.
یزدانی، فرشید، 1382، مفاهیم بنیادی در مباحث در رفاه اجتماعی، تهران، دانشگاه علوم بهزیستی.
Ahmadvand, M., Hedaiatnia, S. and Abdollah., Kh., 2012, A Suervey of Welfare Impact and Social Capital on Life Quality in the Rural Areas of Bouyer Ahmad County, Journal of Research and Planning, Vol. 2, No.5, PP. 89-112. (In Persian)
Anbari, M., 2009, A Survey of Rural People Quality Changes in Iran, Journal of Rural Development, Vol. 1, No. 2, PP. 170-180. (In Persian)
Burgoon, B., 2006, On Welfare and Terror, Social Welfare Policy and Political Economy Root of Terrorism, Sage, London.
Clarke, M. and Islam, S., 2009, Economic Growth and Social Wellbeing: Operationalizing Normative Social Choice Theory, North Holland, Amsterdam.
Clarke, M. and Sardar, I., 2002, The Relationship between Economic Development and Social Welfare: A New Adjusted GDP Measure of Welfare, Social Research Indicators, Vol. 10, No. 8, PP. 51-65.
Einali, J., 2004, Assessmet of the Role of Rural Well-being Services Complexes on Rural Development (Social Welfare), Case Study: The Rural of Sojas, Kars and Garmab, Khodabandeh County, M.S Thesis of Geography and Rural Planning, Tarbiat Modares University, Tehran. (In Persian)
Estovan, P., 1984, Social Psychology,Tranaslated by: Kardan, A. M., Tehran University, Tehran. (In Persian)
Fitzpatrick, T., 1993, Welfare Theory an Introduction, Manchester University Press, Manchester.
Fizzadhe, A. and Madani, S., 2003, Social Supply and Social Welfare: The Recognition of Index for Explanation and Measurement, Journal of Social Supply, Vol. 2, No. 4, PP. 1441-1464. (In Persian)
Greg, M., 2006, Critical Social Policy, Published by Sage, London.
Haghjou, D., 2003, Social Welfare and Development (A Review on Functions of some of Supportive Institutions), Journal of Social Welfare, Vol. 2, No. 6, PP. 75-96. (In Persian)
Hewstone, B. and strobe, w., 2001, Introduction to Social Psychology, 3rd edition, Black Well Publishers, New York: Cambridge University Press.
Hezarjaribi, J. and Safarishali, R., 2010, Social Welfare and Its Affecting Factors, Case Study: Tehran City, Journal Research and Urban Planning, Vol. 2, No. 5, PP. 1-22. (In Persian)
Li, y., et al., 2002, Dynamics of Social Capital, Sociological Research, Vol. 7, No. 3, PP. 35-54.
Midgely, J., 2000, Context of Welfare Theory: A Develop Mentalist in Perpetration, Center for Social Development. (In Persian)
Mohamadnejad, H. and Mahbobi, R., 2011, The Principles of Social Welfare in Islam, Culture in Azad University, Vol. 2, No. 2, PP. 126-151. (In Persian)
Mon, A. H. B., 2008, The Interplay between Social Welfare and Competitiveness: The Case of Canadian Medicare, Geoforum, Vol. 1, No. 2, PP. 42- 68.
Moore, S., 2002, Social Welfare Alive, 3rd Edition, University of Chicago.
Nouri, M., 2005, Assessmet of Performance of Rural Well-being Services Complexes on Rural Peoples Social Welfare, Case study: Emam Tagi and Dehestan of the Mashhad County, M.S Thesis of Master of Geography and Rural Planning, Tarbiat Modares University, Tehran. (In Persian)
Orbell, J. M. and Dawes, R. M., 2005, Social Welfare, Co-operators Advantage, and the Option of not Playing the Game, American Sociological Review, Vol. 5, No. 8, PP. 54-56.
Portes, A., 2001, Social Capital: Its Origins and Applications in Modern Sociology, Annual Review of Sociology, Vol. 2, No. 4, PP. 1-24.
Pourtaheri, M., Rokanaldin Eftekhari, A. and Rahmati, M., 2011, Role of Civil Knowledge on Social Welfare of Rural People, Dehestane Miankouhe Gharbai, Poldokhtar County, Lorestan Province, Journal of Geography and Planning, Vol. 16, No. 42, PP. 45-63. (In Persian)
Rabbani, R., et al., 2010, Survey of Social Welfare Relation with Social Capital on the Development Process, Case Study: The Counties of Isfahan Province, Journal of Esfahan Research, Vol. 1, No. 29, PP. 23-46. (In Persian)
Ramsey, D. and Smit, B., 2007, Rural Community Well-being: Models and Application to Changes in the Tobacco-belt in Ontario, Geoforum, Vol. 6, No. 33, PP. 367–370.
Raphael, D., et al., 2001, Making the Links between Community Structure and Individual Well-being: Community Quality of Life in Riverdale, Health & Place, Vol. 4, No. 7, PP. 179–196.
Rezvani, M. R. and Mansoreian, H., 2009, Measurement of Life Quality, Survey of Concepts, Indexes, Models and Representation of Suggested Models for Rural Areas, Journal of Rural and Development, Vol. 3, No.11, PP. 1-26. (In Persian)
Roknaldin Eftekhari, A., Sojasei Ghidari, A., 2008, Rural Development with Emphasizing on Entrepreneurship, Samt, Tehran. (In Persian)
Roknedin, E. A. and Tavakoli, M., 2004, Socail Welfare of Rural People, An Approach for Explanation of Indicators, Journal of Modares, Vol. 2, No. 7, PP. 61-83. (In Persian)
Rostamali, V. and Saliani, M., 2011, Suitable Life of Rural People with Emphasizing on Well-being of Rural Community, Journal of Economic Policies, Vol. 3, No. 2, PP. 185-186. (In Persian)
Schmitt R. B., 2007, Considering Social Cohesion in Quality of Life Assessments: Concepts and Measurement, Social Indicators Research, Vol. 13, No. 58, PP. 403-428.
Shortall, S., 2008, Are Rural Development programmed Socially Inclusive? Social Inclusion, Civic Engagement, Participation, and Social Capital: Exploring the Differences, Journal of Rural Studies, Vol. 12, No. 3, PP. 450-466.
Taghvaei, A. and Mahmmoudinejad, H., 2008, Urban Sustainable Development and Social Welfare of Civic, Journal of Urban Building Queries, Vol. 15, No. 16, PP. 36-47. (In Persian)
Vouvaki, D. and Anastasios X., 2008, Changes in Social Welfare and Sustainability: Theoretical Issues and Empirical Evidence, Ecological Economics, Vol. 4, No. 5, PP. 55-72.
Wee, H., 2008, Quality of Life Assessment: Is Quality of Place an Appropriate Proxy? Proceedings of the Second International Conference on Quality of Life, National University of Singapore, Vol. 4, No. 5, PP. 99-115.
Werner, H., 2000, Analysis of Sustainable Development and Social Welfare, Switzerland, Ecological Economics, Vol. 5, No. 32, PP. 481-483.
Yazdai, F., 2005, Fundamental Concepts of Social Welfare, Well-being Science University, Tehran. (In Persian)
Zahedi-Asl, M., 2002, Principles of Social Welfare, Allameh Tababaei, Tehran. (In Persian)
Zahedi, M, J., 2004, Rural Poverty, Trend and Measurement of Rural Poverty in Iran, Journal of Social Welfare, Vol. 4, No. 17, PP. 289-326. (In Persian)
Zahedi, M, J., 2004, The Power of Household’s Savings of Rural Peoples and Its Effects on Rural Peoples Participation in Development Process, Journal of Agriculture Economy and development, Vol. 13, No. 14, PP. 145-159. (In Persian)
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,986 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,292 |