تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,096,479 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,203,493 |
بررسی تطبیقی و تحلیلی تأویلهای عرفانی نجمالدین رازی و نظّام نیشابوری | ||
مجله ادیان و عرفان | ||
مقاله 6، دوره 46، شماره 2، آبان 1392، صفحه 243-276 اصل مقاله (606.96 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2013.51116 | ||
نویسندگان | ||
محسن قاسمپور* 1؛ ابوطالب مختاری هاشم آباد2 | ||
1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه کاشان | ||
2دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه کاشان | ||
چکیده | ||
عرفا و صوفیه به تأویل و باطن قرآن توجهبسیار کردهاند. از این رهگذر، برداشتهای ویژهای از آیات قرآن دارند و مبانی نظری و سیروسلوک عرفانی خود را با آن سنجیدهاند. ازجمله، نظّام نیشابوری -ادیب و عارف سدۀ هشتم یا نهم قمری- در غرائبالقرآن و رغائبالفرقان آیاتی از قرآن را، پس از تفسیر، تأویل کرده است؛ گرچه در این کتاب، او از مبانی اعتقادی و روش «تأویلات نجمیه» اثر پذیرفته که نجمالدین رازی نگاشته است، عارف نامی سدۀ هفتم که به دایه شهرت داشت. نیشابوری خود نیز به این اثرپذیری اشاره میکند و میگوید تأویلهایی را از میان گفتههای رازی انتخاب کرده است که به امکان «جمع» نزدیکتر باشد، تأویلهایی که در آن جنبههای ظاهری و باطنی آیات قران، هر دو، در نظر گرفته شدهاست. او نوشتههای رازی را با روشهای گوناگون تلخیص میکرد، تغییرات ادبی یا محتوایی در آن میداد و گاه، مطالبی را بدان میافزود. وی آیاتی را از دیدگاه خود تأویل کرده است، اما حتی این تفسیرهای مستقل هم در چارچوب مبانی و روش تأویلی عارفانی مانند نجمالدین رازی قابل ارزیابی است. نیشابوری با ادبیات عرب بهخوبی آشنا بود و ذوق عرفانی بسیاری داشت. بدینترتیب، بررسی تطبیقی تأویل در آثار این دو دانشور میتواند نگرشی تازه به گفتههای آنان به وجود آورد؛ در این مقاله، با روشی توصیفی وتحلیلی، این تأویلها را بررسی کردهایم. | ||
کلیدواژهها | ||
تأویل اشاری؛ تأویل عرفانی؛ نجمالدین رازی؛ نظّام نیشابوری | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,985 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,541 |