
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,623 |
تعداد مقالات | 71,545 |
تعداد مشاهده مقاله | 126,899,257 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,948,185 |
نقادی فلسفی- سیاسی قرارداد اجتماعی در نگاه روسو | ||
فصلنامه سیاست | ||
مقاله 11، دوره 43، شماره 3، آذر 1392، صفحه 221-236 اصل مقاله (272.55 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpq.2013.36750 | ||
نویسنده | ||
علیرضا صدرا* | ||
دانشیار گروه علوم سیاسی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
نقادی فلسفی- سیاسی قرارداد اجتماعی در نگاه روسو به چرایی و چیستی یا عموماً مبانی ماهوی و محتوایی متن قرارداد اجتماعی، بهویژه در نظریۀ سیاسی روسو و نقادی آن به عنوان پرسش اصلی میپردازد. در این مقاله فرای اصل قرارداد و چگونگی و نقش آن، در پی ردیابی منبع متن (عقل، نقل یا عرف) و محتوای قرارداد(قانون و مذهب مدنی) بهعنوان منشور و میثاق مشترک عمومی هستیم. در اینجاست که نقش مذهب و به تعبیر نخستین روسو «قانون مدنی» و قانونگذاری و در تعبیر نهایی وی، «مذهبِ مدنی» مطرح میگردد. رابطه و نسبت این دو، محور موضوعی این مقاله است. تبیین «رابطه و نسبت مثبت و همسو و حتی همافزایی دیانت و سیاست، مذهب و حاکمیت و شریعت و دولت در نظریه و نظام جمهوری» در قرارداد اجتماعی روسو، فرضیۀ اصلی و هدف نهایی مقاله است. برخلاف شبهه غالب تعارض و حتی جایگزینی قرارداد اجتماعی در سیاست بهجای شریعت، دیانت و مذهب، که منسوب به روسو است و از آن به قرارداد اجتماعی روسویی تعبیر مینماییم، برنمودن اسلام بهعنوان دیانت و مذهب مدنی- مردمی یا جمهوری مشروع، متعادل و حتی متعالی و کارآمد در نگاه و نظریۀ سیاسی روسو، حاصل این مقاله و پیام راهبردی آن میباشد. مقالۀ حاضر برگرفته از طرح پژوهشی کارآمد و چشمانداز اندیشۀ سیاسی در جمهوری اسلامی و جهان اسلام بوده که به همت نگارنده در دانشگاه تهران انجام شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
اجتماع؛ اسلام؛ جمهوریت؛ دیانت؛ روسو؛ شریعت؛ قرارداد اجتماعی- مدنی؛ مذهب؛ مسیحیت | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,555 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,190 |