
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,233,714 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,068,065 |
سازهای اروپایی در ایرانِ عصر صفوی | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
مقاله 7، دوره 18، 2 (پاییز و زمستان1392)، دی 1392، صفحه 66-57 اصل مقاله (1.46 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2014.36480 | ||
نویسنده | ||
نرگس ذاکرجعفری* | ||
استادیار گروه موسیقی، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت | ||
چکیده | ||
چکیده یکی از مسائل مهم فرهنگی در عصر صفوی، تأثیر هنر اروپایی در ایران است. از دستاوردهای رابطة ایران و غرب در موسیقی عصر صفوی، حضور سازهای اروپایی در دربار ایران است. حضور سازهای اروپایی در ایران، هم در گزارشات سفرنامه نویسان اروپایی و هم در تصاویر به جا مانده از عصر صفوی مشهود است. با این حال سازهای غربی در جامعة صفوی فراگیر نشد و تنها در دربار شاهان و توسط نوازندگان اروپایی به اجرا در می آمد. استقبال شاهان ایرانی از سازها و موسیقی اروپایی در خور توجه است، تا آنجا که شاه سلطان حسین به سفیر پرتغال نامه ای مبنی بر درخواست ارسال نوازندگان غربی به ایران می فرستد. ایرانیان و به خصوص شاهان صفوی موسیقی اروپاییان را می پسندیدند و در مواردی که گزارش شده، حتی از نوای خارج از کوک سازهای غربی نیز، لذت می بردند. با وجود حضور سازها و نوازندگان اروپایی در دربار صفوی، نشانه ای از تأثیر موسیقی غربی بر بنیان های موسیقی ایرانی در دست نیست. این تأثیر در هنر نقاشی با شدت بیشتری نسبت به هنرهای دیگر به چشم می خورد که منجر به پیدایش سبک «فرنگی سازی» شد. اما در زمینةموسیقی، تحول چشمگیری قابل پیگیری نیست. | ||
کلیدواژهها | ||
واژه های کلیدی سازهای اروپایی در ایران؛ نوازندگان اروپایی در دربار صفوی؛ سازهای اروپایی در تصاویر عصر صفوی؛ پیشینة نفوذ موسیقی غربی بر موسیقی ایران | ||
مراجع | ||
ابن زیله، أبی منصور الحسین (1964)، الکافی فی الموسیقی، تحقیق، زکریا یوسف، دارالقلم، بغداد.
آژند، یعقوب (1389)، نگارگری ایران (پژوهشی در تاریخ نقاشی و نگارگری ایران)، دو جلد، انتشارات سمت، تهران.
اسمیت، یان (1356)، اولین سفرای ایران و هلند، شرح سفر «موسی بیگ» سفیر شاه عباس به هلند و سفرنامه «یان اسمیت»سفیر هلند در ایران، ترجمه و نگارش دکتر ویلم فلور، به کوشش، داریوش مجلسی، دکتر حسین ابوترابیان، کتابخانه طهوری، تهران.
آقاجانی اصفهانی، حسین و اصغر جوانی (1386)، دیوارنگاری عصر صفویه در اصفهان، انتشارات فرهنگستان هنر، تهران.
الئاریوس، آدام (1363)، سفرنامه آدام اولئارویس، ترجمه از متن آلمانی و حواشی: احمد بهپور، سازمان انتشاراتی و فرهنگی ابتکار، تهران. تاورنیه، ژان باتیست (1382)، سفرنامه تاورنیه، ترجمه: حمید ارباب شیروانی، انتشارات نیلوفر، تهران.
جوادی، حسن (1378)، ایران از دیده سیاحان اروپائی (از قدیم ترین ایام تا اوایل عهد صفویه)، نشر بوته، تهران.
حجاریان، محسن (1387)، مقدمهای بر موسیقی شناسی قومی، انتشارات کتاب سرای نیک، تهران.
خوارزمی، ابوعبدالله محمد بن محمد بن یوسف(1347)، مفاتیح العلوم، ترجمهی حسین خدیو جم ، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، تهران. دانشگاه کمبریج (1380)، تاریخ ایران، دورۀ صفویان، پژوهش از دانشگاه کمبریج، مترجم: دکتر یعقوب آژند، انتشارت جامی، تهران.
درویش علی چنگی الخاقانی ( نسخه خطی)، تحفه السرور، کتابخانه آکادمی علوم روسیه، شماره RF-Span D403 .
دلاواله، پیترو (1380)، سفرنامه پیترو دلاواله، دو جلد، ترجمه: محمود بهفروزی، نشر قطره، تهران.
دریابل، تکتاندرفن ژرژ (1388)، ایترپرسیکوم (سفر به ایران) گزارش سفارتی ایشتوان کاکاش زالانکمنی به دربار شاه عباس اول، ترجمه: محمود تفضلی، انشارات کتاب سرا، تهران.
دولیه دلند، آندره (2535)، زیبائیهای ایران، ترجمه: دکتر محسن صبا، انجمن دوستداران کتاب، تهران.
ذاکرجعفری، نرگس(1391)، شناسایی سازهای ایرانی از دیدگاه اکوستیکی از دوره ی ایلخانی تا پایان صفوی، رساله دکتری رشته پژوهش هنر، استادان راهنما، دکتر خسرو مولانا و دکتر یعقوب آژند، دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا.
رهبر، ایلناز و هومان اسعدی (1389)، سازهای موسیقی دوره صفوی به روایت کمپفر و شاردن، فصلنامه هنرهای زیبا، شماره 41، صص 32ـ 23.
زرین کوب، عبدالحسین (1379)، روزگاران (تاریخ ایران از آغاز تا سقوط سلطنت پهلوی)، انتشارات سخن، تهران.
شوستر والسر، سیبیلا (1364)، ایران صفوی از دیدگاه سفرنامه های اروپائیان: پژوهشی در روابط سیاسی و اقتصادی ایران (1722ـ 1502)، ترجمه و حواشی: دکتر غلامرضا ورهام، انتشارات امیرکبیر، تهران.
سیوری، راجر(1366) ، ایران عصر صفوی، ترجمه: کامبیز عزیزی، نشر مرکز، تهران.
شاردن(1338)، سیاحتنامه شاردن، ترجمه: محمد عباسی، جلد پنجم، انتشارات امیر کبیر، تهران.
شاردن (1372)، سفرنامه شاردن، ترجمه: اقبال یغمایی، انتشارات توس، تهران.
عبدالقادر مراغی (1366)، جامع الالحان، به اهتمام تقی بینش، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران.
فروغ، مهدی (1354)، نفوذ علمی و عملی موسیقی ایران در کشورهای دیگر، انتشارات اداره کل نگارش وزارت فرهنگ و هنر، تهران. فیدالگو، گرگوریو پریدا (2537)، گزارش سفیر کشور پرتغال دردربار شاه سلطان حسین، ترجمه: پروین حکمت، ترجمه از زبان پرتغالی و حواشی آن از (ترجمه فرانسه)، ژان اوبن، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
فیگوئرا، دن گارسیا د سیلوا (1363)، سفرنامه فیگوئرا سفیر اسپانیا در دربار شاه عباس اول، ترجمه: غلامرضا سمیعی، نشر نو، تهران. کاتف، فدت آفاناس یویچ (2536)، سفرنامه کاتف، ترجمه: محمد صادق همایونفرد، وزارت فرهنگ و هنر کتابخانه ملّی، تهران.
کاشانی، حسن (1371)، کنزالتحف، سه رساله فارسی در موسیقی، به اهتمام تقی بینش، مرکز نشر دانشگاهی، تهران.
کمپفر، انگبرت (1360)، سفرنامه کمپفرت، ترجمه، کیکاووس جهانداری، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی، تهران.
گرس، ایوان (1372)، سفیر زیبا، سرگذشت و سفرنامۀ فرستاده فرانسه در دربار شاه سلطان حسین صفوی، ترجمه و توضیح: علی اصغر سعیدی، تهران، انتشارات تهران.
مسعودیه، محمدتقی (1389)، سازشناسی، سروش، تهران.
ملاح، حسینعلی (1376)، فرهنگ سازها، کتاب سرا، تهران.
میثمی، سید حسین (1389)، موسیقی عصر صفوی ، مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری «متن»، تهران. http://collection.si.edu/search/results.htm?q=record-ID:fsg-F1929.77 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,604 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,324 |