تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,508,927 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,772,216 |
بررسی ویژگیهای سبکی اوزان غزلهای بیدل دهلوی | ||
پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت | ||
مقاله 4، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 3، شهریور 1392، صفحه 57-76 اصل مقاله (325.06 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2013.35933 | ||
نویسنده | ||
مهدی کمالی* | ||
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه زنجان | ||
چکیده | ||
اشعار بیدل دهلوی با صفت «غرابت» توصیف میشود، اما غزلهای او، از نظر وزن، تا حد زیادی «معمولی» است، زیرا اوزان پربسامد آن مجموعه، که چهارپنجم غزلها در آنها سروده شده، مطابق سنت شاعری آن دوره است؛ با این حال در اوزان کمبسامدتر غزلهای او، وزنهای نادر یا بیسابقهای وجود دارد که او را از دیگر غزلسرایان متمایز میکند. بهرهگیری بیدل را از این وزنها، میتوان با توجه به فرهنگ محیط زندگی او تحلیل کرد. عناصر فرهنگی مؤثر بر وزن شعر، عمدتاً زبان و موسیقی است که خصوصیات آواییشان در کیفیت اوزان رایج در آن فرهنگ نقش تعیینکننده دارد و این خصوصیات، در نظام اوزان شعری (عروض) آن زبان نیز بازتاب مییابد. اوزان خاص غزلهای بیدل ویژگیهای آوایی مشخصی دارد، شامل بلند بودن، دوپاره بودن و کثرت نسبی هجای کوتاه در برابر هجای بلند. این ویژگیها با خصوصیات آوایی زبان و موسیقی هندی کاملاً سازگار است و بیشتر وزنهای خاص او نیز که در شعر فارسی بیسابقه یا نادر است، در عروض هندی رواج دارد. از نظر نقد زیباییشناختی نیز استفادۀ بیدل از این وزنهای نادر، به سبب نوآوری و گسترش امکانات شعری زبان فارسی، برجستهکردن نقش وزن و رعایت تناسب وزن با محتوای غریب و نامأنوس اشعار، ارزشمند است. | ||
کلیدواژهها | ||
بیدل دهلوی؛ وزن؛ غزل؛ عروض هندی و تحلیل سبک | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 12,150 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,780 |